Bülent Sezgin
Üniversite yıllarında tiyatro yaptığımız dönemden beri önemsediğim önemli etkinliklerden birisi de İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları (İBBŞT) tarafından organize edilen Genç Günler etkinliğidir. Bir kurum tiyatrosu olan İBBŞT’nin toplumun farklı kesimleriyle ve amatör dünyayla bağ kurmasını sağlayan Genç Günler etkinliğinin, geniş bir buluşmaya altyapı sağlaması açısından önemli bir organizasyon olduğunu düşünüyorum. Ben de bu bağlamda, ücretsiz olarak bir atölye yaparak 35. Genç Günler’e katkımı sundum. 12 Mayıs Pazar günü Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi Stüdyo’sunda gerçekleşen “Eğitimde Tiyatro ve Eğitimde Dramada Alternatif Perspektifler” atölye çalışmama 20 kişi katıldı.
Bu yıl 35’incisi düzenlenen Genç Günler organizasyonu, Daima Genç sloganıyla, 9-20 Mayıs tarihleri arasında gerçekleşiyor. Oldukça kapsamlı bir şekilde organize edilen 35. Genç Günler etkinliğinde; konservatuar ve tiyatro bölümleri öğrencileri, üniversite tiyatro kulüpleri, lise tiyatroları, misafir tiyatro ekiplerinin gösterileri, ücretsiz tiyatro-oyunculuk atölyeleri ve film gösterileri gibi yoğun bir program mevcut. Toplamda 94 seans tiyatro gösteriminin ve 9 farklı atölye çalışmasının yapıldığı bu kapsamlı organizasyon otuzun üzerinde kişi tarafından organize edilmiş. Bildiğim kadarıyla son yıllarda etkinlik sayısı artsa da, seyirci sayısında bir azalma yaşanmakta. Festival sonunda seyirci sayısı verilerini de alabilirsek eğer, Genç Günler’in kapsama alanını belki de daha iyi tartışabiliriz. Bir de bu seneki Genç Günler duyuru ve tanıtımlarının son anda yapıldığını bir eleştiri olarak söylemek gerekiyor. Belki de, 31 Mart belediye seçimleri belirsizliği süreci de bunda etkili olmuş olabilir. Keşke bu kapsamlı etkinlik aylar öncesinden duyurulabilseydi ve seyirci sayısının artması için farklı halkla ilişkiler çalışmaları yapılsaydı.
Genç Günler, (eski adıyla Gençlik Günleri) 1995-2005 arasında amatör tiyatroların nitelikli sahnelerde seyircisiyle buluşması adına önemli bir boşluğu dolduruyordu. Ancak İstanbul’da son yıllarda artan konferans salonu sayısı ve özelikle Kadıköy-Beşiktaş ve Mecidiyeköy’de alternatif salonların artması nedeniyle, 2005 sonrasındaki Genç Günler amatör tiyatrolar için farklılaşan ihtiyaçlara (daha çok salon ihtiyacına) cevap vermeye başladı. Özelikle sahnesi olmayan veya yetersiz teknik donanıma sahip tiyatro grupları için, Şehir Tiyatroları’nın Harbiye Muhsin Ertuğrul, Kadıköy Haldun Taner, Üsküdar Musahipzade Celal, Üsküdar Kerem Yılmazer, Ümraniye, Kâğıthane Sadabab ve Fatih Reşat Nuri sahnelerinde oyun sahnelemek önemli bir deneyim. Ancak gösterim öncesi dönemde yaşanan prova mekânı sorunu bu şekilde çözülemiyor. Amatör ve alternatif tiyatroların ve üniversite sanat kurumlarının en büyük sorunu, ilk olarak ücretsiz olarak prova yapacakları sağlıklı ortamlar bulamamaları. Vergisini ödeyen yurttaşlar olarak içinde yaşadığımız şehirdeki belediyelerin salonlarından sanatsal üretim sürecinde yararlanmak o kadar önemli ki. Bu anlamda kapısı 365 gün amatör-alternatif alana açık olmayan belediye tiyatroları sahnelerinin, sadece 10 günlük sıkıştırılmış bir zaman diliminde açılması bana kalırsa yetersizdir. Bu yüzden de, Genç Günler organizasyonunun tüm yıla yayılan bir şekilde daha kapsamlı bir şekilde organize edilerek yapılması gerektiğini düşünenlerdenim.
Belki de “her şey çok güzel olacak” denilen bu yeni dönemde, halkın katılımına açık kültür sanat politikaları nasıl olabiliri tartışmamız gerekiyor. Bizler sanatçılar ve eğitimciler olarak seçim sürecinde, kültür ve sanata dair taleplerimizi gündeme getirmeliyiz ki, kimliklerimize yabancılaşmayalım. Örneğin belediye tiyatroları olanaklarının amatör-alternatif ve üniversite alanı daha kalıcı bir şekilde nasıl destekleyebileceğini tartışmamız ve somut-net öneriler oluşturmamız gerekiyor. Başlangıç için birkaç somut öneri:
“Belediye salon altyapısı, üretim ve prova süreçlerini kapsayacak şekilde 365 Gün amatör-alternatif alana açılmalı!”
“Belediye salon altyapısı kiralama ücretleri makul seviyelere çekilmeli ve özel tiyatroların seyircisiyle buluşmasına destek olunmalı”
“Profesyonel sanatçılarla, akademilerle ve üniversitelerle işbirliği yapılarak, belediye salonlarında, ücretsiz bir şekilde bütün bir yıla yayılan seminer-panel-söyleşi vs. etkinlikleri yapılmalıdır.”