Savaş Aykılıç
Shakespeare’in (veya her kimse veya kimseler ise) Latince bildiği, Plutark’ın eserlerini (tüm Yunan ve Roma klasikleri ile birlikte okuduğu ve bildiği hemen hemen kesin gibidir.
Soru? Shakespeare Hamlet oyununda konuyu tam olarak nereden almış olabilir?
Shakespeare araştırmacılarına göre Hamlet ya da Amlet adlı bir Alman efsanesinden! Ama hikaye, şablon çok daha eskidir. Hatta dönemin bir Sivri Kafası tarafından şimdi kayıp olan bir piyes bile vardır.
İster Alman Efesanesi, ister Plutark’tan almış olsun kesin olan bir şey, Hamlet’in hikayesi, Mısır Tanrısı Horus’un hikayesi ile birebir örtüşmesidir!
İsis ve Osiris’in yerini Hamlet’te Kral (Baba) Hamlet ve Kraliçe Gertrude alır. Set(i)’in yerini ise yeni kral Cladius.
Horus, Set’in ve Hamlet de Cladius’un yeğenidir.
Her iki hikayede de olayların ateşleyici kötülüğün harekete geçerek tahtı ve tanrıça/kraliçeyi ele geçirme planıdır.
İsis-Osiris ve Set
Set, tanrılar şölenine bir insanın sığabileceği bir (tabutumsu) bir altın sandık getirir. Şaka yollu kim bu sandığın içine boşluk bırakmadan sığabilirse ona bu altın sandığı hediye edeceğini ilan eder. Şölendeki herkes şansını dener. Sıra en son Osiris’e gelir. Osiris sandığa girer girmez Set’in adamları sandığın kapağını kilitler, çiviler ve üzerine kurşun dökerek denize atarlar. İsis sandığı Biblos (Lübnan) kıyılarında bulur ama Teb bunu haber alır ve Osiris’i dört parçaya bölerek Mısır’ın dört bölgesine dağıtır.
İsis, bir kez daha, hem kardeşi, hem kocası olan Osiris’in vücut parçalarını aramaya çıkar. Efsanenin bazı versiyonlarına göre, parçaları onları bulduğu yerlere gömmüş ve o yerlerde insanların Osiris’e tapınmasını başlatmıştır; diğerlerine göre ise parçaları bir araya getirerek, mumyalama geleneğini başlatmıştır.
(Baba) Hamlet-Gertrude ve Cladius
Baba Kral Hamlet bağ evinde uyurken Cladius gelir ve kralın kulağına civa (kurşun bulamamış; ezotorik mitolojide ikisi aynı ve birdir) dökerek erkek kardeşini öldürür. (Habil ve Kabil gibi ; zaten Prens Hamlet de piyeste aynen Habil ve Kabil’i anar.)
Osiris öldükten sonra İsis’in Set ile (Kraliyet Konseyince) evlenmeye zorlanması ve evlenmesi gibi Kraliçe Gertrude da kralın erkek kardeşi Cladius ile evlenmeye zorlanmış ve evlenmiştir.
Osiris nasıl ki ölmüş ama yeniden dirilmiş ise Kral (Baba) Hamlet de ölmüş ama bir hortlak olarak bir çeşit yaşamaya devam etmiştir.
Set, İsis ile Osiris’in oğlu Horus’a bir akrep gönderir ve onu zehirler. Yeni kral Cladius ise Prens Hamlet’i öldürülmesi için İngiltere’ye sürgüne gönderir. Ne var ki Horus da Prens Hamlet de kendileri için hazırlanan planı tersine çevirerek kurtulurlar.
İsis’in Osiris’in parçalarını bir araya getirerek birleştirmesi ve Osiris’i diriltmesi gibi; Hamlet de oyun boyunca parçaları bir araya getirerek şeytan olabileceğinden şüphelendiği Hortlak’ın anlattıklarının sağlamasını Fare Kapanı adını verdiği bir tiyatro oyunu ile sağlamasını yaparak Hortlak’ın doğru söylediğine ikna olarak nihayet harekete geçmeye karar verir.
Teogonia adlı eserinde Hesidos’a göre önce kaos, yeryüzü Tanrılar arasında savaşa ve kaosa sürüklendikten sonra da Nemesis-Adalet yaratılmış ve yeryüzüne gönderilmiştir. Horus da Hamlet de adalet için mücadele ederler.
Sonunda Osiris’in oğlu olarak Horus Mısır’da yeni Tanrı ilan edilir. Hamlet ise kendi ölümü uğruna Cladius’u piyesin sonunda öldürerek adaleti sağlar. Kral babası Hamlet’in İsveç Kralı’na yaptığı bir haksızlık ve topraklarını işgal etmesinin bedelini Almanya (İngiltere) Baba Fortinbras’ın aynı adı taşıyan oğlunun Almanya’yı işgali ile bütün bir ülke ödeyecektir.
Böylece Shakespeare bir devlet uzmanı olarak devletin ve kralın adil ve adaletli olmasına vurgu yapar tüm oyunlarında olduğu gibi bu Hamlet piyesinde de.
Sonuç
Hamlet ve Horus benzerliği ve eşliği pratikte ne işe yarayacaktır?
Unutulmasın ki İsa da Hristiyan olmadan önce bir Musevi idi. Mısır’dan göç eden Musevilerin belki de tarihi olaylar ve gerçekler olan efsaneleri ve mitolojisi açık veya örtük olarak Hristiyanlığa aynen geçmişti. Veya Hristiyan ve Musevi efsaneleri kaynaklarını (en başta da Adem ve Havva) Babil-Akat-Sümer ve Mısır efsanelerinden alıyordu.
Bu bağlamda üçleme, teslis, baba oğul ve Kutsal Ruh (Meryem!) hemen bütün kadim dinlerde ve mitolojilerde rastlanan temel bir izlektir. Tıpkı İsis, Osiris ve Horus gibi. Ve tıpkı Kral Hamlet, Kraliçe Gertrude ve Prens Hamlet gibi!
İsa ve Hamlet
Son olarak Horus-Hamlet ve İsa arasındaki benzerlik, paralellik ve denklik açıktır!
Kısaca ve özetle Hamlet, mitolojinin ve Antik Mısır mitolojisinin ilk ve temel şablonunun güncellenmesinden ibarettir.
