Osmanlı’da II. Abdülhamit istibdadının bir veçhesi de basına uygulanan sansürdü. 1876’dan 1908’e kadar süren bu sansür uygulamasına II. Meşrutiyet’in ilanı ile birlikte son verildi. Basına yönelik sansür sonraki dönemlerde de farklı derecelerde uygulandı ve gerçekte hiçbir zaman ortadan kalkmadı. 1946 yılından sonra Türkiye Gazeteciler Cemiyetinin önerisiyle 24 Temmuz günü “gazeteciler ve basın bayramı” olarak kutlanmaya başlandı.
24 Temmuz 2017 gününde, basın bayramı gününde Cumhuriyet gazetesinin tutuklu yazar, çizer, muhabir ve yöneticileri ilk kez mahkemeye çıkıyor. Cumhuriyet Gazetesi, “Dışarıdaki Gazeteciler”in 24 Temmuz günü Çağlayan Adliyesi’nde “adalet ve özgürlük” için buluşma çağrısı yaptığını duyurdu. Basın bayramında adalet gelir mi, bilemiyoruz ama özgürlük ve adalet arayışının güçlenerek süreceğini biliyoruz.
Kültür Bakanlığı’nın Davaları
Gezi olaylarından sonra direnişe desteğini açıklayan özel tiyatrolar kara listeye alınmış ve Kültür Bakanlığı’ndan aldıkları destek durdurulmuştu. Bunun üzerine bazı özel tiyatrolar bu işleyişin hukuka aykırı olduğunu açıklayarak Kültür Bakanlığı’na karşı davalar açmışlardı. Bu davalardan biri ile ilgili memnun edici bir gelişme yaşandı. Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu 2015 – 2016 sezonunda sergilediği “Kim Var Orada? Muhsin Bey’in Son Hamlet’i” adlı oyununa keyfi sebeplerle destek verilmediği için açtığı davayı kazandı.
Öte yandan bu BGST’nin kazandığı ikinci dava. Topluluk, 2013-2014 sezonunda “Lorcanın Acıklı Güldürüsü” adlı oyuna destek verilmemesi üzerine dava açmış ve 2015’te bu davayı kazanmıştı. Ancak beklendiği üzere Kültür Bakanlığı davaya itiraz etmişti ve dava şu anda Danıştay aşamasında. Bakanlık muhtemelen ikinci dava kararına da itiraz edecek ve dava Ankara Bölge İdare Mahkemesi’ne taşınacak. BGST hukuki mücadeleye devam edeceğini belirtiyor. Seküler direnişi sürdüren özel tiyatroların aradığı adalet bir gün gelir mi? Onu bilemiyoruz ama sanat alanında seküler direnişin güçlenmesi gerektiğini biliyoruz.
