Özgürlüğün Bedeli

Dr. Tülay Yıldız Akgül

“umut başkalarının, yani insanlığın şansıdır ve ne pahasına olursa olsun korunmalıdır.”[1]

Cezayirli Fransız yazar Emmanuel Robles’in 1948 de yazdığı Özgürlüğün Bedeli adlı oyun dilimize çevrildiğinden beri pek çok kez oynanmış ve her oynandığında ilgiyle izlenmiştir. 2014-2015 sezonunda Uludağ Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatları Lisans II oyunculuk ve yazarlık öğrencilerinin, Sahne Bilgisi dersi kapsamında dersin hocası Prof. Dr. Nurhan Tekerek rejisiyle sahnelenmiştir.

Oyun İspanyol subay Montserrat’nın ve onunla birlikte altı tutsağın bir odada birbirleriyle geçirdikleri bir saatin çetin savaşımını ele alır. Montserrat gerçekten bir ‘haindir’ özgürlük savaşçısı simon Bolivar’ın kaçışını kolaylaştırmış, Kral’a ve orduya ihanet etmiş, ezilen insanların davalarından yana olmuş ve Bolivar’ın bir halkın umudu olduğuna inanmıştır. Bu hainliğinin bedelini ödemeye hazırdır ancak sadece kendi canıyla ödemeyecektir bu bedeli Kral’ın sadık subayı İzquierdo kendisini konuşturmak için sokaktan rastgele “tek suçları suçsuzluk olan”  insanları onu konuşturmak için kurban seçmiştir.

Bağlılıkla ihanet arasında bir seçim yapmak zorunda bırakılır Montserrat, bu altı insanla birlikte kapalı kaldığı süre içinde eğer Bolivar’ı ele verirse bu suçsuz insanlar öldürülmeyecektir.

Gerçekçiliğin sıkı oyun ve oyunculuk tekniğiyle hem durum yaratıp hem de bu durumun içinde bir tartışma yürütmek zorundadır oyuncular. Yüksek tempolu, gerilimli oyun yapısı iki saat boyunca oyuncuları gerdiği gibi seyirciye de nefes aldırmaz. Tiyatro sahnesi sorunları irdeleme, doğruları ve yanlışları tartışma yeri olmuş Özgürlüğün Bedelinin ya da Özgürlük dediğimiz şeyin nerde başlayıp nerde bittiği sorgulanmaya açılmıştır.

Lisans II. Sınıf öğrencileri ilk defa böyle uzun diyalogların olduğu,  tartışmalarla dolu, gerilimi yüksek ve her bir karakterin durum ve duygu yarattığı bir oyunun hakkını vermeye çalışmışlar bir kez daha tiyatro okulunun bir laboratuar olduğunu unutmadan her ayrıntıyı kendileri düşünerek ve çözerek oyunu ayağa kaldırmışlardır.

Tiyatro okulları, öğrencilere sadece bir oyun nasıl çalışılır nasıl çözümlenirin yanı sıra, elverdiğince dekor, kostüm, afiş, broşür hazırlama tüm teknik ayrıntıların çözümlenmesi konusunda da eğitim veren bir yerdir. Laboratuar denmesinin nedeni budur. İlk defa bir bütün oyunla karşılaşan oyuncuları bekleyen pek çok zorluk, ayrıntı ve güzellik bir aradadır.

Bu anlamıyla Uludağ üniversitesi GSF oyunculuk anasanat dalı öğrencileri böylesi zor ve yoğun tartışmalı olan bir oyunun hakkını eksiğiyle gediğiyle vermeye çalışarak öğrenmenin bitmeyen ve giderek katlanan bir süreç olduğunu çalışmanın sonunda görmüşlerdir.

İlk defa uzun bir oyunla karşılaşan oyuncular için bir sürpriz de bölümümüz hocalarından Yard. Doç. Dr. Ali Sait liman’ın hazırlamış olduğu “Başlangıcından sonucuna bir oyunun çıkış süreci”ni ele alan kısa bir belgesel hazırlanmış ve tüm ekip bu süreci yaşarken hangi özgürlüklerin bedelini kendince ödediklerini aktarmışlardır.

Tiyatro okulunda okuyan öğrenciler eğitim sürecinin bitmeyen, sürekli devinim içinde ilerleyen ve ilerlerken yeni yolları deneyimleyip öğrenilen bir süreç olduğunu bir kez daha Özgürlüğün Bedeli adlı oyunla seyircilerin beğenisine sunmaya hazırdırlar. Oyun dönem sonuna kadar her Salı saat: 15:00’de  GSF uygulama Salonuna seyircilerini beklemektedir.

 ÖZGÜRLÜĞÜN BEDELİ (Güncellenmiş Oyun Tarihleri)

Yazan: Emmanuel ROBLES Çeviren: Kaya ÖZTAŞ

Yöneten: Prof. Dr. Nurhan TEKEREK

5 Mayıs 2015 Salı, U.Ü.GSF uygulama salonu saat: 15:00Yön Yrd: Özgür ÖZYILMAZ, Gizem KARASU

Reji Asist: Merve ODUK, Aziz ER, Halil SARIBAŞ

Dramaturgi ve Araştırma: Merve ODUK, Halil SARIBAŞ, Aziz Er

Sahne Amirleri: Kerem KİTAY- Özge Sumru OĞUZ

MONTSERRAT: Erencan ATMACA

İZQUERDO: Fırat ÜSTE

TÜCCAR: Kerem KITAY

KOMEDYEN: Gökberk GÜLTEKİN

ÇÖMLEKÇİ: Furkan YAZICI

CORONİL: Hakan Yasin KİREZ

RİCARDO: Mustafa DİNCİR

ANA: Gizem KARASU

ELENA: Nihan IŞIK- Merve ODUK

ZUAZOLA: Özge Sumru OĞUZ

ANTONANZAS: Özgür ÖZYILMAZ

MORALES: Tarık ŞENOCAK

Dekor: Fırat ÜSTE, Erencan ATMACA, Furkan Yazıcı, Kerem KITAY

Kostüm: Hakan Yasin KİREZ, Gizem KARASU, Merve ODUK

Işık ve Efekt: Hakan Yasin Kirez, Özgür Özyılmaz, Aziz ER, Halil SARIBAŞ

13 Mayıs Çarş; Mudanya Uğur Mumcu Kültür Merkezi saat: 20:30

15 Mayıs 2015 Cuma; İstanbul Şehir Tiyatroları Genç Günler Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi Saat: 19:00

17 Mayıs 2015 Pazar; Bursa B.Şehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu Tayyare Kültür Merkezi saat: 20:30

20 Mayıs 2015 Çarş; Bursa Ahmet Vefik Paşa Devlet Tiyatrosu Salonu saat: 20:30

[1] Emmanuel Robles, Özgürlüğün Bedeli (Montserrat); çev; Kaya Öztaş, Dil yay, 1975