Yaşam Kaya
Tiyatro Keyfi, Orijinal adı ‘Complete Works of Shakespeare’ olan dünyaca ünlü ‘Shakespeare’in Bütün Eserleri – Hafif Kısaltılmış’ adlı oyunu sahnelere taşıdı. Abridged Reduced Shakespeare Company tarafından 10 yılı aşkındır seyircilere sunulan yapıt, konusu itibariyle İngilizlerin dahi yazarını alışılagelmiş düşünce yapılarının dışında değerlendiriyor.
Geçtiğimiz hafta Garajistanbul’da galası gerçekleşen oyunu Kemal Başar sahneye koyarken, sahnede birbirinden yetenekli üç oyuncu yer almış. Tiyatroyla uzaktan alakasız olanlar dahi Tiyatro Keyfi’nin sahneye koyduğu oyunla ilgili fikir sahibi olabilir. İnsanlık tarihinin dönüm noktası olan bir yazarın tüm oyunlarını sahnede görmek mükemmel bir durum.
Shakespeare ile ilgili geniş ansiklopedik bilgiler vermeye lüzum yok. Yazarı yedisinden yetmişine duymayan bilmeyen kalmadı. Öyle ki bazen çok sevdiğiniz arabanızın TV’de gördüğünüz reklamında dahi dünyaca bilinen yazarın bir sonesiyle, tiyatrosunda kullandığı bir cümlesiyle karşılaşırsınız. Adam Long, Dainel Singer ve Jess Winfield bu algının ışığında yazarı insanlara en basit şekilde anlatmanın yolunu denemişler. Düşünün, bilinen 39 tiyatro oyunu olan bir insanın tüm eserlerini kısaltarak yazmak; oyunu yazarken üç saf karakteri yan yana getirmek; ünlü olmanın peşinde koşan oyuncularla Shakespeare Tiyatrosu’nu iç içe sokmak başlı başına bir delilik. Kemal Başar oyunun hem yönetmeni hem dramaturgu hem de ışık tasarımcısı olarak eseri sahneye taşımış. Yaptığı uğraşı geniş biçimde değerlendireceğiz, ama önce oyunun konusuna göz atalım.
Eserde üç genç oyuncunun ünlü olmanın peşinde koşan hayallerine tanığız. Teatral alanda bilgisiz olan oyuncuların bir anda Shakespeare oyunlarının tamamını oynamaya başlamaları daha ilk dakikadan büyük bir komedi ortaya çıkarıyor. Yarım yamalak öğrendiklerini sahneye koymaya çalışan sahnedeki üç deli, rolden role girip kendilerince hafif kısaltılmış yapıtları arapsaçına çevirmiş. Oyunu yazan üç yazar, öylesine komik bir kurgu oluşturuyor ki, sahnede art arda akan konular belli noktada hızlanıyor belli noktada tuhaf anlaşılmaz durumlar oluşturuyor. Ama temponun bir dakika bile düşmediği konuyu canlandıran üç harika oyuncuyu izlemek başlı başına bir keyf!
Kemal Başar eseri sahneye aktarırken Shakespeare’i ne kadar iyi tanıdığını net göstermiş. Eldeki metine göre kurgu oluşturmak elbette kolaycı bir mantık. Yönetmen oyuncuları rolden role sürükleyen konuyu derinlemesine analiz ediyor. Othello oynayan üç oyuncu bir anda Kral Lear’in karakterlerine geçiş yapabiliyor. 39 eserin tamamını kısaltıp sahneye aktarırken yönetmenin komedi olgusunu kullanış biçimine dikkat edin. Olayın başarısı orada gizli. Hızlandırılmış yerlerde, kostüm değişimlerinde, ışığın oyuna sağladığı katkıda Kemal Başar’ın uğraşı öne çıkmış. Hiç kimse oturduğu koltukta rahatsız değil, aksine komedinin güçlü vurgusunu hissederek oyuna sıkı sıkıya bağlı kalan seyirci var.
Kemal Erdurak, Kerem Muslugil ve Mesut Yılmaz harika bir ekip. Oyunu daha ilk dakikasında alıp son noktaya kadar yüksek tempoda oynayan üç oyuncuyu birbirinden ayırmak imkansız. Özellikle Romeo ve Juliet oyununda seyirciyi kahkahaya sürükleyen performans ortaya koymuşlar. Othello oynarken ‘arabın intikamı’ cümlesini duyduğumda, rahmetli Nejat Uygur’un Adana Şehir Tiyatrosu’nda yaşadığı anısı aklıma geldi. Düşünün Windsor’un Şen Kadınları’ndan 12. Gece’ye Shakespeare eserlerinin bütün karakterleri sahnede. Siz arkanıza yaslanıp bu show komedide tiyatro tarihinin dahi yazarının karakterleriyle yeniden tanışıyorsunuz.
Tiyatro Keyfi’nin insanlara keyif veren Shakespeare kolajı mutlaka tiyatro seyircisi tarafından görülmeli. Sözün kısası insanlık tarihinin özetini izlemek istiyorsanız, yani doyasıya gülmek istiyorsanız başarılı gösteriyi kaçırmayın.
Oyunla ilgili bilgilere; www.twitter.com/tiyatrokeyfi adresinden ulaşabilirsiniz.
