[İpek İzci’nin Radikal’de yayınlanan haberini paylaşıyoruz.] ‘Duran adam’ Erdem Gündüz, ezber bozmaya alışık. 2004’te türbanlı öğrencileri savunmak için başörtüsü takmış.
Taksim Meydanı’nda pazar akşamı yaklaşık sekiz saat boyunca ayakta hareketsiz durarak Gezi eylemlerini yeni bir aşamaya geçiren ‘#duran adam’ Erdem Gündüz’ün, geçmişte benzer bir eylemi türbanlı öğrenciler için yaptığı ortaya çıktı. Erdem Gündüz’ün üniversiteden arkadaşı Alper Alpözgen tarafından paylaşılan ve kısa sürede sosyal medyada ses getiren fotoğrafa göre üniversitede türban yasağını protesto eden iki arkadaş başörtüsüyle derse girmiş.
‘Kızlara üzülüyorduk’
Alpözgen, 2004’te gerçekleştirdikleri eylemi Radikal’e şöyle anlattı:
“Ben ve Erdem gibi arkadaşlarım daima ezilenin yanında olduk. Herhangi bir siyasi partiye, örgüte üye değiliz. Başörtülü kızların okula girememesi bizi üzüyordu, bunu da zulüm olarak görüyorduk. Ve üniversitede böyle bir görüntü oluşturarak insanları kısa süreliğine de olsa şaşırtmak, düşündürmek istedik. Çünkü İslamcı erkekler rahatça girip çıkabiliyordu okula ama kızlar başörtüleri yüzünden halihazırda fişlenmiş oluyordu. Sanat Fakültesi’nde bu tip eylemler performans sanatının da bir parçası olarak algılanır, kimse yadırgamaz açıkçası. Yıldız Teknik’in Sanat Fakültesi o zamanlar böyle özgür bir ortamdı, AKP ’nin atadığı rektör İsmail Yüksek işbaşına geçene kadar… Başörtüsü eylemini de 2004 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Temel Tasarım dersinde yaptık. Bu bütün Sanat Fakültesi öğrencilerinin dahil olduğu ortak bir ders… Erdem, dans bölümü öğrencisiydi, ben iletişim tasarımı. Bir de yine benim sınıftan Cansu Kaykaç adlı bir kız arkadaşımız vardı. Fikir benden çıktı… Erdem ve Cansu da katıldılar eyleme. Hocalarımızdan İnci Eviner önce ‘Çocuklar yapmayın, başımızı belaya mı sokacaksınız?’ filan dedi ama aydın bir insan olduğu için daha sonra ses çıkarmadı eylemimize.”
Yaptıkları eylemden sonra herhangi bir sorunla karşılaşmadıklarını anlatan Alpözgen, fotoğrafın eylemden değil piyesten olduğu iddialarını da şöyle yanıtladı: “Facebook’taki fotoğraf 2012’de yüklendi ve altında 2012’de yazılmış yorumlar zaten bunun bir piyes değil eylem olduğunu ispatlar.”
‘Duranadam’ hocasına gurur verdi
‘Duran adam’ın hocası İnci Eviner, öğrencisi için “Duyunca sevinç çığlıkları attım. Çok politik ve çok cesur, gurur duyuyorum” dedi.
Alper Alpözen ve Erdem Gündüz’ün başörtüsü eylemini gerçekleştirdikleri dönem Yıldız Teknik Üniversitesi’ndeki hocaları İnci Eviner’di. Artık okulda değil, ama önemli bir güncel sanatçı olan İnci Eviner, hâlâ video işlerinde Erdem Gündüz’le çalışıyor. Eviner’le, bu performansı gerçekleştirdikleri dönemi ve öğrencilerini konuştuk:
Bizim Sanat ve Tasarım Fakültesi Türkiye ’de devlet üniversitelerinde açılan ilk inter-disipliner bölümdü. Ben koordine ediyordum, çok özgür bir ortam vardı. Bütün öğrencilerimiz özgür düşünebilen, cesur çocuklardı. Her dakika politik işler oluyordu, bu zaten meselenin doğasında var. Cinsiyet çalışmaları, kamusal alanda gerçekleşen işlerin hep birlikte yapıldığı bir yerdi. O dönem yetişen bütün çocuklar da dimdik, yaratıcı bireyler oldu. Sonra rektör değişti, eğitim politikası değişti. Ben ve birçok arkadaşım istifa ettik. Erdem Gündüz çok özel, olağanüstü yaratıcı biridir. Sanatçı olarak benim imza attığım projelere çok katkısı olmuştur. Enerjisi yaratıcılığıyla. ‘duran adam’ın o olduğunu öğrenince çığlıklar attım, az daha ağlayacaktım. O dönem öğrencilerimin hepsiyle çok gurur duyuyorum. Daha iki üç gün önce ‘Erdem bir şeyler patlatacak’ diyordum. Şimdi tam anlamıyla kimliğini bulmuş oldu. Çok politik ve çok cesur… O yüzden çok gururlanıyorum.”