Mimesis Çeviri / Türbülans kavramı kendini bir dans içinde nasıl ifade eder? San Francisco’da çalışmalarını yürüten koreograf Keith Hennessy’e göre bu, yapılandırılmış düzensizlikle başarılabilir. Eğer yeterince kaotik durumlar oluşturabilirseniz, bir dans tiyatrosu kendi içine çökebilir.
NY Times. 9 Ekim 2012, Çeviri: Piri Kaymakçıoğlu
Türbülans New York Live Arts’da Keith Hennessy’nin eseri. Soldan sağa, Emily Leap, Gabriel Todd, Hana Erdman ve Hennessy, kaotik durumlarla dolu bir sahnedeler. Fotoğraf: Ruby Washington/The New York Times
New York Live Arts’da 5 Ekim Cuma gecesi izlenen Hennessy’nin “Türbülans (ekonomi hakkında bir dans)” gösterisi, Wall Street’i İşgal Et kampanyasının birden ortaya çıkan küçük versiyonuna benzeyen bir enkaz. “Türbülans”ın her anında, hem sonuçsuz kalan hem de politik anlamlar yüklenmiş durumlar, sahnenin her yerinde ortaya çıkıveriyor.
Sekiz ringli bir sirke benziyor: Yüzü bir kumaşla kaplanmış, sırt üstü yatan bir dansçı suyun içine batırılmış. Bir adam dudakları anlaşılmaz mırıltılar çıkarırken ilgisizce salınıyor. Başka üç kişi zeminde oturmuş meditasyon yapıyorlar. Sahne kulisine yakın bir antrede dansçılar, kafaları altın pullu bir kumaşla –Abu Garip stili kapşona benzeyen- şekilde kaplanmış olarak yarasa gibi asılı durarak sallanıyorlar. Daha sonra üçgen bir trapez üzerine atlıyorlar.
Sırım gibi bir güce sahip ve kesin bir karizma ile etkileyici doğaçlama yapan Hennessy, yolunu aksiyon ile kuruyor, hızla dizini kaldırıp bir bacağını uzatıyor ve kendi ekseni etrafında ateşli çemberlerde dönüyor. Uzun soluklu bir gösteride, hepsi-çok-kısa dozda sert ajitasyonlar ortaya koyuyor.
“Türbülans” döngülerle ilerleyen bir eser. Sizi merak ettiriyor: Tiyatro mu politikanın ayağına dolanıyor yoksa politika mı tiyatronun? Bir noktada icracılar bir insan piramidi oluşturuyor. Kasttan bir üyenin açıkladığına göre, bu piramit kararlı olmayan bir yapıyı temsil etmek için bedeni kullanmanın bir yolu. Ama o meşum altın kapşonları giymelerine rağmen ponpon grubuna benziyorlar.
Daha şok edici dakikalar ise samimiyet açısından yerlerde: Bir dansçı iç çamaşırından işiyor. Bir diğeri terden ıslanmış T-shirt’ünü çıkartıyor ve bir diğer icracının yüzüne sıkıyor. Evet, iğrenç ama sonunda olaylar çok daha can sıkıcı bir hal alıyor.
Bir saate yakın bir süre Hennessy gösteriyi sekteye uğratıyor. Gösterinin bir parçasını ima ederek şöyle diyor: “Belki de dans partisine geçmeden önce, finans sistemi ve borçlar hakkında küçük bir konuşma yapabiliriz.”
Konuşmasında çok ileri gitmiyor. Kısa süre sonra icracılar dans etmeye başlıyor ve sahne birkaç saniyeliğine bir Peanuts çizgi filmine benziyor. Bu da katlandığın bir başka türbülans örneği olsa da seni yeni bir yere götürmüyor.