Metin Boran
Tiyatro sanatının kolektif bir üretim olduğu gerçeğinden hareketle yola çıkan EKİP kuruluşunun ikinci yılında çağdaş oyun yazarlarından Václav Havel’in baskı dönemlerinde aydının konumunu sorgulayan Largo Desolato adlı oyununu sahnelemeye devam ediyor. EKİP geçtiğimiz yıl ilk olarak Samuel Beckett’in Oyun Sonu adlı oyununu sahneleyerek tiyatro ortamına dahil oldu. Topluluk, tiyatro üretiminin her aşamasında ortak üretim ve kolektif bilinç ile hareket ederek repertuar, reji, oyunculuk yönetimi, sahne tasarımı ve diğer teknik üretimlerde ortak akıl ve dayanışma ile hareket ederek (şimdilerde tiyatro üretimlerinde artık pek fazla görülmeyen) ekip ruhunu yeniden canlandırmaya ve üretimin başat unsuru yapmaya çalışıyor.
EKİP’in bir toplumsal duyarlılık örneği olarak sahneledikleri yeni oyunları Largo Desolato’nun metin çözümlemesini Ayça Seymen Şimşek, reji uygulamasını ise Cem Uslu yapıyor. Necati Doğa Ebrişim’in özgün müziklerini yaptığı oyunun makyaj tasarımı Duygu Yetiş tarafından, dekor, kostüm ve ışık tasarımı ise ekip olarak kotarılmış.
Largo Desolato, kendisi de bir dönem siyasal hareketin içinde yer almış, baskı görmüş, tutuklanmış ve sonunda Çekoslovakya’nın cumhurbaşkanı olmuş Havel’in yaşam öyküsünden izler taşıyan, toplumsal ve siyasal bağlamları olan, epik ile absürd arasında kurgulanan bir oyun. Oyunda yazar, siyasal ve yönetsel baskının ortasında korku ile pasifize edilmeye çalışılan bir aydının yaşamından bütünlüklü bir kesit sunar.
Filozof Leopold Kopriva korku ve kuşkularla sindirilmiş, yaşam alanı daraltılmış ve kafesteki bir kuş gibi tedirgindir, dışarıya çıkamaz evine gelenler dışında kimseyle görüşmez. Buna karşılık karısı, sevgilisi, polisler, işçiler, dostları ve arkadaşları onu bir umut ışığı olarak görmüşler ve harekete geçmesini beklemektedirler. Fakat Leopold kafeste bir açmazın içindedir, kendi çelişki ve paradoksu ile kendi yarattığı ‘tutuk evi’nde bocalayarak yaşamaya devam eder. Bu noktadan sonra Leopold inandırıcılığını yitirmiş ve kendine güveni sarsılmış ve çevresine umut olmaktan çıkmıştır. Sonunda Leopold cezaevine girmeye razı olur ancak bu karardan sonra onu polisler bile ciddiye almazlar. Sistem bir aydını daha hiçleştirmiş, pasifize etmiş, onurunu törpülemiş ve atıl bir durumda korkuları ile baş başa bırakmıştır.
Oyunun yönetmenliğini üstlenen Cem Uslu yorumunda Filozof Leopold’un içinde bulunduğu süreçle günümüzde Türkiye’de yaşanılan baskı ve yıldırma politikaları arasında bir paralellik kurarak güncel gerçekliğe özel bir vurgu yapıyor. Bir apartman dairesinin salonunda gösterime sunulan oyunda yönetmen anlatımı somut bir görüntü ve dil üzerine odaklandırmış ve oyuncuları da harekete dayalı bir sistemle görsel yorumun ve anlatımın başat unsuru yapmış. Sahnede görev alan Cem Uslu, Murat Engiz, Ayşegül Uraz, Ertürk Erkek, Sercan Gülbahar, Simel Aksünger, Halil Babür ve Duygu Yetiş oyunculukları ile ekip ruhunun güzel bir örneğini sunuyorlar. Oyuncular abartısız, samimi ve sahici tavırları ile hem öykünün canlı tutulması ve anlaşılmasına özel bir katkı sunuyor hem de görsel yorumun yetkince sunumuna ayrı ayrı bir dil ve ortak bir ses oluyorlar.
EKİP, ikinci oyunları ile somut düşünülmüş, düzenli ve özenli bir açık uygulama ile seyirci karşısına çıkıyor. EKİP, gerek repertuarı gerekse de oyun düzeni ve sahneleme olarak ileriye dönük umut vaat eden bir kolektif bir topluluk, umarım bu anlayış daha da gelişir ve tiyatro hareketi içinde uzun süre varlığını sürdürür.
Largo Desolato, Kasım ayında her Salı günü Asmalımescit “The Club” adlı mekanda görülebilir.
