Küçük Lal, henüz 10 yaşında. 10 yaşında ama, 30 yaşındakilere taş çıkartırcasına tiyatroda sahneye çıktı, 1 saati aşkın süreyle rol yaptı, tek kelime unutmadı, tek mimik atlamadı. Ve üstelik bunu birkaç provadan sonra, sadece bir kere sergilenen oyunda yaptı. Daha da önemlisi, Lal, oyunda kendi hayatını anlatıyordu. Çünkü o, doğuştan Fenilketonüri hastası.
Kısa adıyla PKU olarak bilinen bu hastalığa çok az kişide doğuştan rastlanıyor. Vücut proteine tepki veriyor ve beyin hücrelerini öldürüyor. Bu çocuklar et, süt, çikolata gibi gıdaları yedikleri anda, beyinlerinde geri dönülmez hasar ortaya çıkıyor. Sonuç: Beyin özürü. Oyunda Lal, mutlu bir çiftin tek kızı. Ama hem evin reisi koca, hem de arkadaşları ikinci çocuk için bastırıyor. Anne istemeye istemeye hamile kalıyor ve ikiz doğuruyor. Doğumdan sonra bebeklerden birinin ayağından alınan kandan Fenilketonüri teşhisi konuluyor. Yani ikizlerden biri normal, öteki PKU’lu. İşte tüm hikâyenin göbeğinde Lal var. Hem ailesini yatıştırıyor, hem kardeşlerini toparlıyor.
Oyundaki tek sürpriz Lal değildi, metni de annesi Deniz Yılmaz Atakay yazmıştı. PKU’lu bir çocuk annesi olan ve yaşadıklarını Zekâm Senin Elinde adıyla kitaba dökerek bu alanda dünyada bir ilke imza atan Deniz Yılmaz Atakay, oyunda kısa bir rol de üstlenmişti. Bu onun da ilk oyunuydu ama tiyatrocular, “Başka oyunlarda rol önereceğiz” dediler.
SEYİRCİYE KOLTUKLAR YETMEDİ
Türkiye’de tiyatronun çok ilgi görmediği, oyunların boş koltuklara oynandığı hep söylenir ya, ilk kez sergilenen Zekâm Senin Elinde oyunu tıka basa doluydu. Hatta Bakırköy’deki Yunus Emre Kültür Merkezi’nin koltukları izleyicilere yetmedi, boşluklara sandalye konuldu. Asıl sürpriz ise oyunun sonundaydı: Tüm salon ayağa kalktı ve profesyonel tiyatrocularla oyunu sürükleyen 10 yaşındaki Lal’i, metni yazan annesini, yönetmeni, öteki oyuncuları uzun uzun alkışladı.
Sonrasındaki kokteylde Bakırköy Belediye Başkanı Ateş Ünal Erzen ve eşi Meltem Ünal Erzen bir yandan, seyirciler diğer yandan, herkes oyunun yönetmeni Adem Yavuz Özata ile diğer oyuncular Gökçe Kurt ile Murat Gökpete’yi kutladı. Zekâm Senin Elinde adlı oyunun bir başka özelliği daha vardı: Sahnenin ortasına konulan beyaz perde ile oyun arası film gösterildi. Daha doğrusu, oyunun tiyatro tiyatro sahnesinden taşan sahneleri, film olarak yansıtıldı. Reyting rekorları kıran Muhteşem Yüzyıl dizisinin Mahidevran’ı Nur Fettahoğlu ile yine aynı dizinin oyuncularından Nihan Büyükağaç ve ayrıca Tolga Öz, filmin oyuncuları arasındaydı.
TEKRARI OLACAK MI?
Bu ilginç tiyatro oyunu, Bakırköy Kadın Meclisi, Ahali Sanat Atölyesi ve PKU Aile Derneği’nin işbirliğiyle gerçekleşti; Ulusal PKU Haftası’nda (1-6 Haziran) sahnelendi. Ticari amaç gütmeyen, sadece PKU hastalığının anlatılmasını hedefleyen oyunun yurt çapında tekrarı düşünülüyor. Gördüğü ilgi ve gelen talepler, bu tekrara imkân verecek gibi. Siz de rastlarsanız Zekâm Senin Elinde oyununu sakın kaçırmayın. Hem PKU’nun ne olduğunu öğrenecek, hem de halen ilköğretim okulunda 4’üncü sınıfta okuyan Lal’in müthiş yeteneğine tanık olacaksınız. Minik Lal oyun için diyor ki: “Annemle bu projeyi, diyetli tüm arkadaşlarımın yaşamını kolaylaştırmak için yaptık. Hepimiz, hayatımızı bilmenizi ve sorunlarımızı çözmenizi istiyoruz.” Bravo Lal, bu oyunla amacına ulaştın.