Fransız Meliné Derneği, 2025 Şubat ayında Ermenistan’da, özellikle Dağlık Karabağ’dan yerinden edilmiş çocuklar için kapsamlı bir palyaço ve müzik atölyesi projesi başlatıyor. Projenin amacı, savaş ve zorla yerinden edilme travmalarını yaşayan çocuklara ve gençlere, kendilerini ifade etmelerini sağlamak ve yaşadıkları durumun şiddetine rağmen hareket etme yeteneğini geri kazandırmak.
“Palyaçoistan” projesi 16 Aralık Pazartesi günü Paris, Peniche Anako’da düzenlenen bir etkinlik serisiyle tanıtıldı. Raphaël Derderyan ve Mathias-Masis Pirollo Karnikian’nın müzik dinletisiyle başlayan tanıtım etkinliği, bir söyleşi ile devam etti. Söyleşiye İkinci Dağlık Karabağ savaşının ardından yerinden edilmiş çocukların ruh sağlığı, travma sonrası iyileşmede sanatın rolü, çocuklar ve ergenlerde göç ve travma gibi konular üzerine çalışan psikiyatrist Sevan Minassian, Klinik Psikolog Gönül Duran ve proje ekibi ile, müzisyen Lea Melini katıldı.
Söyleşide Sevan Minassian, 2020 savaşının ve Dağlık Karabağ göçünün Ermenistan’ın dört bir tarafına ve başka ülkelere göç eden nüfusun ruh sağlığı üzerindeki ciddi etkilerini değerlendirdi. Minassian özellikle mülteci ailelerin yaşadığı belirsizlik hissine, yas süreçlerinin karmaşıklığına ve savaş sonrası genç neslin yaşadığı travma sonrası stres bozukluğu, eğitim ve çalışma zorlukları gibi sorunlara dikkat çekti. 2020’den bu yana ruh sağlığı konusundaki farkındalığın arttığını belirten Minassian, psikiyatristlerin gönüllü katkılarına ve çocuk psikiyatrisi gibi eksik alanlardaki ilerlemelere vurgu yaptı. Ayrıca, toplumun en savunmasız kesimlerine ulaşmak ve özellikle çocukları desteklemek için oyunlar ve kültürel atölyelerin kullanılmasının önemini vurguladı.
Söyleşinin ardından proje ekibi, Palyaço ve müzik atölyesi projesinin detaylarını açıklayan bir sunum yaptı. Gecenin devamında Kerovpyan Grubu, Daïlo Grubu ve Jazz Grubu Ermenice ezgiler seslendirdi. Proje ekibinden Mathias-Masis Pirollo Karnikian da gecenin sonunda Fransızca şarkılardan oluşan küçük bir dinleti sundu.
Proje, 2023 yılında dernekten bir sanatçının, zorla yerinden edilme krizinden sadece iki hafta sonra, Yerevan, Goris ve Eçmiadzin’de Dağlık Karabağ’dan gelen çocuklar ve gençlere yönelik palyaço atölyeleri düzenlemesiyle başlamış. Bu ilk girişim hem çocukların ruh sağlığını destekleme hem de yerel ortaklıklar kurma açısından önemli bir adım olmuş. Bu süreçte, Gümrü’deki Kasa Vakfı ve Armenian Caritas ile Goris’teki Partnership and Teaching gibi Ermenistan’da çocuklara destek sağlayan kuruluşlarla güçlü iş birlikleri geliştirildi.
2025 yılı Şubat ayında başlayacak yeni proje, Gümrü, Goris ve Ardaşad şehirlerinde üç hafta sürecek ve çocuklara yönelik 43 atölye çalışmasını kapsayacak. Palyaçolar ve müzisyenlerle düzenlenecek bu atölyelere toplamda 160 çocuğun katılması planlanıyor. Çocukların duygusal ve psikolojik ihtiyaçlarını karşılamak adına her atölyeye bir uzman eğitimci veya psikolog eşlik edecek. Projenin sonunda düzenlenecek “açık atölye” etkinliklerinde çocuklar, aileleri ve arkadaşlarıyla deneyimlerini paylaşma fırsatı bulacaklar.
Projenin temel amacı, savaşın ve zorla yerinden edilmenin ağır etkilerini yaşayan bu çocuklara bir ifade alanı sunarak, onların duygusal ve toplumsal olarak yeniden toparlanmalarına yardımcı olmak. Oyun, müzik ve yaratıcılıkla, çocukların yaşadıkları travmalara rağmen kendilerini yeniden ifade etmeleri teşvik edilecek. Şubat ve Mart 2025’te gerçekleşecek etkinlikler, yerel ortakların iş birliğiyle yürütülecek.
Proje süresince bir rapor ve film hazırlanacak. Bu rapor, sanatın kriz anlarındaki iyileştirici gücünü belgelemeyi ve uluslararası alanda bu tür insani ve sanatsal girişimlerin önemine dikkat çekmeyi hedefliyor. Meliné Derneği’nin bu projesi, sanatın iyileştirici gücünü çocuklarla buluştururken, aynı zamanda yerel ve uluslararası iş birliğini güçlendirmeyi amaçlıyor.
Projenin tanıtıldığı gecede, projeye maddi destek sağlamak isteyenler için bir kampanya duyurusu da yapıldı. Helloasso (www.helloasso.com) web sitesi üzerinden yürütülen “Association M.E.L.I.N.A. Arménie 2025 – Clownistan” başlıklı kampanaya destek sunulması bekleniyor.
