“Ortak Yapım” projesi kapsamında ikişer oyunu tiyatro dünyasına kazandıran BKM, DasDas, ENKA Sanat, İKSV ve Zorlu PSM’nin yetkilileri, tiyatro emekçilerine pandemi koşullarında bir nefes olmayı amaçladıklarını söylüyor.
Koronavirüs salgınının en çok etkilediği alanlardan biri kuşkusuz tiyatro. Sahne emekçileri bu süreçte seslerini duyurmak için birçok yöntem denedi. Yazık ki bazı tiyatro salonları, zorluklar karşısında “çözümsüzlük” ile karşılaşınca perde kapatmak durumunda kaldı. Ancak tüm bunların yanı sıra “Ortak Yapım” projesi bir umut olarak doğdu tiyatro dünyasına.
Türkiye’de kültür ve sanata yön veren beş kurum olan BKM, DasDas, ENKA Sanat, İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) ve Zorlu PSM, Haziran ayında “Ortak Yapım” adı altında tiyatromuza yeni metinler kazandırarak bunların sahneye uyarlanmasına destek olacağını duyurmuştu. Geçtiğimiz hafta ise proje kapsamındaki oyunlar belirlendi. Desteklenecek oyun metinlerinden beşinin yazarı projenin seçici kurulu tarafından belirlenmiş, kalan beş metin için ise açık çağrı yapılmıştı. Açık çağrıya toplam 786 proje başvurmuştu.
Ön Değerlendirme Kurulu ile tiyatro sanatçıları Demet Akbağ, Tilbe Saran, Mert Fırat, Zorlu PSM Programlama Yöneticisi Duygu Bayram, dramaturg Beliz Güçbilmez, tiyatro eleştirmeni, akademisyen Dikmen Gürün, ENKA Sanat Direktörü Gül Mimaroğlu ve İstanbul Tiyatro Festivali Direktörü Leman Yılmaz’dan oluşan Seçici Kurul, açık çağrıya gelen başvurular arasından şu oyunların desteklenmesine oy çokluğuyla karar verdi: “Oysa, Maviydi Gök Bu Sabah” (Ceyda Aşar), “Nuh’un Gemisini Aramak” (Gökhan Erarslan), “Haset” (Şamil Yılmaz), “Fikri’nin Vişne Bahçesi” (Ülkü Oktay) ve “Şirket” (Zeynep Kaçar). Yazarlara, 7500 TL tutarında destek verilecek.
Seçilen beş oyuna ek olarak, Seçici Kurul tarafından belirlenen beş oyun yazarı da proje kapsamında sahnelenecek oyunlarının yazımını tamamladı. Bu oyunlar ise şöyle: Ahmet Sami Özbudak “Şimdi Gerçek Bir Şey”, Ceren Ercan “Beni Sakın Yumruklardan”, Ebru Nihan Celkan “Bir İhtimal Daha Var”, Firuze Engin “Kusursuz Çiftin Harikulade Serüvenleri” ve Yeşim Özsoy “Kum Zambakları ve Mümkün Dünyalar”.
Projeye destek veren kurum yetkilileriyle “Ortak Yapım’ın önemini ve destekleyecekleri oyunları konuştuk.
HEDEFİMİZ OYUNLARI 2021’DE SAHNEYE KOYMAK
BKM CEO’su Zümrüt Arol Bekçe: 2020 her açıdan zor bir yıl. Özellikle kendi sektörümüzde canlı performanslara dayalı sahne sanatları bu süreçte büyük yara aldı. Tiyatro da bu alanların başında geliyor. Bu kadar belirsizlik ve sıkıntı içinde bizlerin ortaya koyduğu bu dayanışmanın diğer sektörler için de önemli bir örnek oluşturmasını diliyoruz. Türkiye Tiyatrosu’na katkı sağlayacak, yeni yazarlar, yeni oyunlar kazandıracak Ortak Yapım’ın ilk projesi böylelikle bu olumsuz dönemden ortaya çıkan değerli bir kazanıma vesile oldu. BKM olarak, Ahmet Sami Özbudak’ın “Şimdi Gerçek Bir Şey Söyle” ve Zeynep Kaçar’ın “Şirket” isimli oyunlarının yapımcılığını üstlendik. Her 2 oyunu da çok sevdik ve her ikisi için de heyecan duyuyoruz. Yol haritamız öncelikle yönetmenlerimizi belirlemekle başlıyor, ardından yazarlarla birlikte BKM prodüksiyon ekibini koordine edeceğiz eş zamanlı olarak PR ve pazarlama stratejileri kurgulanır. Hedefimiz her iki oyunu da 2021’de sahneye koymak.
DİJİTAL VE FİZİKSEL ORTAMI BİR ARAYA GETİRECEĞİZ
ENKA Sanat Koordinatörü Murat Ovalı: Ortak Yapım projesi ile attığımız bu adım, günün şartlarına uygun geçici, anlık bir çözüm değil. Çünkü toplumun, sanatın birleştirici gücüne ve sürekliliğine her zamankinden daha fazla ihtiyacı var. Temennimiz, sektördeki sürdürülebilir birlikteliklerin ve dayanışma ruhunun artarak devam etmesi. Bu yönde atılacak her yeni adım, kuşkusuz sanat üretiminin devamlılığı için hayati önem taşıyor. Her şeyden önce bu dayanışma ruhunun, tiyatromuzu çok daha güzel günlere taşıma sürecinde öncü bir adım olmasını diliyoruz.
Biz de ENKA Sanat olarak, kültür-sanatın toplumsal faydasını ön plana çıkartmak için üzerimize düşen etkin desteği vermeye devam edeceğiz.
Gelecek sezon, Ortak Yapım projesi kapsamında, prodüksiyon tarafında tüm aşamalarını üstleneceğimiz, Firuze Engin’in “Kusursuz Çiftin Harikulade Serüvenleri” ile Gökhan Eraslan’ın “Nuh’un Gemisini Aramak” isimli tiyatro oyunlarını sahnemizde ağırlayacağız. Yeni normalde dijital ve fiziksel ortamları bir araya getiren hibrit modeli, hayata geçirmek üzere çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
SANATA YÖN VEREN 5 KURUM İLK KEZ BİR ARADA
İKSV Genel Müdür Yardımcısı Yeşim Gürer Oymak: 2020 sanat dünyası için zor bir yıl oluyor. Böylesi zor bir dönemde bir “dayanışma projesi” olarak doğan Ortak Yapım’ı tiyatro alanında üretimin sürmesine destek olacağı için, Türkiye tiyatrosuna yeni eserler kazandıracağı için ve tiyatro emekçilerine bir nefes olacağı için önemsiyoruz. Ayrıca Türkiye’de kültür-sanat alanına yön veren beş kurumu; BKM, DasDas, ENKA Sanat, İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) ve Zorlu PSM’yi bir araya getiren ilk proje olması açısından da oldukça önemli.
Biz İKSV olarak Ceren Ercan’ın “Beni Sakın Yumruklardan” ve Şamil Yılmaz’ın “Haset” isimli oyunlarının yapımcılığını üstleneceğiz. Oyunların sahnelenme sürecini, Ortak Yapım projesinin seçici kurulunda da yer alan İstanbul Tiyatro Festivali yürütecek. Şimdi önümüzde oyunları sahneleyecek yönetmen ve oyuncu/toplulukları belirlemek var. Ardından prodüksiyon sürecine girip iki oyunun da prömiyerini 2021 yılında düzenlenecek İstanbul Tiyatro Festivali’nde yapmayı hedefliyoruz. Sadece bu iki oyun için değil, proje kapsamında sahnelenecek tüm oyunlar için şimdiden büyük heyecan duyuyoruz.
TEK BAŞINA AYAKTA KALMAK MÜMKÜN DEĞİL
Zorlu Performans Sanatları Genel Müdürü Murat Abbas: Pandemi süreci tiyatroları sahneleme açısından çok zorda bıraktı ama en çok da ekonomik olarak yıkıma uğrattı. Artık tek başına kimsenin ayakta kalması mümkün değil. Belirsizlikten çıkış sağlayabilmek için birbirimize omuz vererek ilerlemek durumundayız, bizler de beş kurum olarak birbirimizden güç almaya çalıştık.
Tiyatro, yapısı itibarıyla, normal hayat düzeninde de büyük fedakârlıklarla icra edilen bir sanat dalı. Yeni yetişen oyun yazarları var; belki de seslerini hiç duymadık. Bu dönemde ise bir eser yaratma imkânları daha da az. Bu proje, pek çok oyun yazarı, yönetmen ve oyuncuya mesleklerini icra edebilmeleri için fırsat sunmuş olacak. Dileriz ki, bu dayanışma hareketi tüm sektörlere örnek olur.
Proje kapsamında Seçici Kurul’un seçtiği yazarlardan Yeşim Özsoy ile eşleştik, kendisinin “Kum Zambakları ve Mümkün Dünyalar” oyununu sahneye taşıyacağız. Bunun yanında yapılan açık çağrıya gelen 800’e yakın oyun başvurusu içerisinden seçilen Ülkü Oktay’ın yazdığı “Fikri’nin Vişne Bahçesi” yine kura sonucu eşleştiğimiz diğer bir oyun. Daha önce kendi prodüksiyonlarımızı hayata geçirdiğimiz için rahatlıkla söyleyebilirim ki; bizi heyecanlı bir üretim süreci bekliyor. Prodüksiyon ekibimiz için de yepyeni bir proje olacak. Oyunları sahneleyecek yönetmen ile oyuncu ve toplulukların belirlenmesi ile sürece başlayacağız. 2021’de prömiyerini gerçekleştirmeye hazır olacak şekilde sahnelemek için sürecin her aşamasında titizlikle çalışacağız.
HAYALLER BİZİ UMUTLARA TAŞIYOR
DasDas Kurucu Ortağı Mert Fırat: Her şey bir hayalle başlıyor sonra o hayali iyi bir söz süslüyor. Hayaller bizi umutlara taşıyor ve günün sonunda geleceği planlatan adımlar oluyor, oyun oluyor. Oyun oynamanın ruhunda, kuralları belli bir oyun oynamak, birlikte hareket edebilme kabiliyeti var. Biz de sahadaki oyun arkadaşlarımızla ileriyi planlatan, hayal ettiren oyunlar oynamak istedik. Bu açıdan BKM, DasDas, ENKA, İKSV ve Zorlu PSM’nin ilk kez bir araya gelip, tiyatromuza yeni metinler kazandırmak için harekete geçmesinin çok önemli olduğunu düşünüyoruz.
İlk önce oyunlarımızın yaratıcı kadrolarını kurmak için harekete geçeceğiz. Biz Ebru Nihan Celkan’ın “Bir İhtimal Daha Var” oyununu ve Ceyda Aşar’ın “Oysa, Maviydi Gök Bu Sabah” adlı oyununu sahneye koyacağız. Bu açıdan da çok heyecanlıyız, birlikte çalışmanın çok keyifli olacağını düşündüğümüz iki yeni yazarımız oldu DasDas bünyesinde. 2021 sezonu içerisinde de oyunları seyirciyle buluşturmayı planlıyoruz. Diğer Ortak Yapım oyunlarını izlemeyi de sabırsızlıkla bekliyoruz.
***
HANGİ KURUMA HANGİ OYUN?
BKM
♦ Şimdi Gerçek Bir Şey-Ahmet Sami Özbudak
♦ Şirket-Zeynep Kaçar
DasDas
♦ Bir İhtimal Daha Var-Ebru Nihan Celkan
♦ Oysa, Maviydi Gök Bu Sabah-Ceyda Aşar
ENKA Sanat
♦ Kusursuz Çiftin Harikulade Serüvenleri-Firuze Engin
♦ Nuh’un Gemisini Aramak-GökhanErarslan
İstanbul Kültür Sanat Vakfı
♦ Beni Sakın Yumruklardan-Ceren Ercan
♦ Hasret-Şamil Yılmaz
Zorlu PSM
♦ Kum Zambakları ve Mümkün Dünyalar-Yeşim Özsoy
♦ Fikri’nin Vişne Bahçesi-Ülkü Oktay
