Türkiye’de çocuk tiyatrosunu anlatan kaynaklarımız sınırlı. Tekin Özertem’in “Türkiye’de Çocuk Tiyatrosu” kitabı ve “Çocuk Tiyatrosu” adlı 12-14 Mayıs’da Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü tarafından basılan sempozyum kitabı, 1979 basım tarihine sahip. İsmail Hakkı Baltacıoğlu’nun “Tiyatro Nedir” (2006, Mitos Boyut), Özdemir Nutku’nun “Oyun, Çocuk ve Tiyatro” (1998, Özgür Yayıncılık), Nihal Kuyumcu’nun “Çocuk Tiyatrosu “(2000, Mitos Boyut Yay.) ve “Çocuk Tiyatrosu mu Dediniz” (2007, Mitos Boyut Yay.), kitapları ise daha yeni tarihli. Bunun bir tesadüf olmadığı açık. Çocuk tiyatrosu kitaplarının son on yılda artış göstermesi umut verici. Üstelik bu kitaplar sadece yetişkinlerin çocuklara sunduğu tiyatro ile ilgili. Drama yönteminin çocuk tiyatrosunda nasıl kullanılacağını, okulda tiyatronun özellikle drama yöntemi kullanılarak nasıl yapılacağını açıklayan kitaplar da var. Bunlar olumlu gelişmeler.
Çocuk tiyatrosu kavramının ve oyunların göz ardı edilme eğiliminde olduğunu biliyoruz. Çocuk oyunlarını saymazsak, bu alanda elimizde altı kitap var sadece. Makale olarak çıkan yazılara ise ulaşabilmek her zaman mümkün değil. Benim göremediğim, bilmediğim konuyla ilgili kitaplar olabilir, ancak kaynak olarak ne kadar fakir bir ortamda olduğumuz aşikar. Bunda özel tiyatroların katkısı çok maalesef. Yazı kültürümüzün gelişmemesinden kaynaklı bir sıkıntıyla karşı karşıyayız. Özel tiyatrolar kendi sıkıntıları içinde boğuşurken, çoğunlukla uzun soluklu bir yaklaşım gösteremiyor ve kaynak teşkil edecek şekilde dosyalarını oluşturup yayınlayamıyorlar. Bu yüzden çocuk tiyatrosu tarihine ait kitaplar özel tiyatrolar alanında cılız kalıyor.
Çocuk tiyatrosu alanında hemen tüm sosyal alanlarda olduğu gibi veri eksikliği görülüyor. Çeviri, araştırma , arşiv ve dosyalara ihtiyaç var. Ankara Üniversitesi D.T.C.F. Tiyatro bölümü konuya duyarlı yaklaşıyor. Yüksek lisans öğrencileri bu açığı gidermek için çabalayacaklarının müjdesini veriyor bizlere.
Bir önceki yazımda belirttiğim gibi, Mimesis çocuk tiyatrosu bölümü kuramsal açığı elinden geldiğince kapamaya çalışmak için arşiv oluşturmayı önemsiyor. Elinizdeki eski yazıları ve çocuk tiyatrosu ile ilgili kapsamlı dosyalarınızı arşive koyarsak alandaki sorun biraz olsun giderilebilir. Eski yazı ve araştırmalarınızı mimesis dergisine yollayabilirsiniz. Oluşturulan bu arşivde yeterli nitelik ve nicelik sağlanabilirse, Mimesis özel sayısı olarak çıkabilir. Sözün özü, eski ve yeni tüm yazılarınızı bekliyoruz.
Bu hafta aramıza Tiyatrotem oyuncusu, yazar, çevirmen Ayşe Selen “Ayşe’nin Sandık Odası” bölümüyle katıldı. Yurt dışında katıldığı feztivalleri günlük biçiminde tuttuğu notlarla, kendine has uslubuyla bizlere ulaştırdı ve yazıları devam edecek. Elbette Tiyatrotem sadece çocuk oyunu yapmıyor, ama aile tiyatrosu açılımındaki bazı oyunları çocuk tiyatrosu kapsamında yer buluyor. Umarız böyle yaratıcı katılımlar artar ve çocuk tiyatrosu bölümümüz zenginleşir.
20 Mart Dünya Çocuk Tiyatrosu günü yaklaşıyor. 1. Antalya Çocuk ve Gençlik Tiyatrosu Festivali 19,20 ve 21 Mart tarihlerinde Hakan Güneri’nin çabalarıyla Antalya’da yapılacak. Festivalde bir yandan oyunlar izlenirken bir yandan da, çocuk tiyatrosunda örgütlenme sorunu masaya yatırılacak, tekrar düşünülecek, kafa yorulacak, umarız yeni sonuçlar çıkıcak. Dünya Çocuk Tiyatrosu gününü kutlamak için güzel bir yol…