42 Yıl Sonra Dinen Memleket Hasreti - Mimesis Sahne Sanatları Portali

Halk Müziğinin Benzersiz Sesi Sümeyra Çakır’ın Sürgün Yılları Tiyatro Sahnesinde

[Mimesis Haber]

Halk müziğinin benzersiz sesi, Ruhi Su’nun öğrencisi müzisyen Sümeyra Çakır’ın sürgünde geçen yaşamı ilk defa Türkiye‘de tiyatro sahnesinde!

Sümeyra Çakır’ın hayat öyküsüyle güncel bir göç hikayesini buluşturan, “Serçelerin Süvarisi” adlı senfonik oyun, Almanya’da faaliyet gösteren Güneş Tiyatrosu tarafından sahneye uyarlandı. Tiyatronun kurucularından Müjdat Albak’ın yazdığı ve yönettiği oyun, Türkiye’den Almanya’ya işçi göçünün 60. yılı dolayısıyla ilk defa geçen yıl Almanya’da sahnelendi. “Serçelerin Süvarisi”, Türkiye prömiyerini 18 Kasım’da İstanbul’da Caddebostan Kültür Merkezi’nde yapacak.

12 Eylül 1980 darbesinden sonra yaşamını Almanya’da sürgün olarak sürdüren ve yakalandığı amansız hastalık nedeniyle 1990’da 44 yaşındayken aramızdan ayrılan Türk Halk Müziği’nin benzersiz sesi Sümeyra Çakır, 42 yıl sonra memleketine dönüyor.

Sümeyra Çakır’ın yaşam öyküsünden kesitlerle birlikte sürgünde sanatçı olmak üzerine güncel bir hikayeyi konu alan “Serçelerin Süvarisi” adlı senfonik oyun, Türkiye’de ilk kez seyirci ile buluşuyor.

Güneş Tiyatrosu tarafından geçtiğimiz yıl International Theater Frankfurt’ta sahnelenen “Serçelerin Süvarisi” Sümeyra Çakır’ın, halen Frankfurt’ta yaşayan hayat arkadaşı Hasan Çakır’ın katkılarıyla, yönetmen Müjdat Albak tarafından kaleme alındı.

Uzun yıllar Hasan Çakır’la birlikte Sümeyra Çakır için anma etkinlikleri düzenleyen tiyatro ve ses sanatçısı, aynı zamanda Güneş Tiyatrosu’nun kurucularından Tülay Yongacı’nın başrolü üstlendiği oyunda yaşadığı zorluklardan dolayı ülkesini terk etmek durumunda kalan tanınmış oyuncu Selin Özsu karakteri Sümeyra Çakır’ın yaşam öyküsüyle buluşuyor. Selin rolünde Tülay Yongacı, yetkin performansıyla bir oyunculuk şöleni sunarken; farklı yorumlarıyla beğeni toplayan genç kuşak halk müziği sanatçılarından Cem Erdost İleri ise Deniz rolüyle oyuncu olarak ilk defa sahneye çıkıyor.

Oyun, çeşitli dönemlerde Türkiye’de çalışamaz hale gelip yurt dışına çıkmak zorunda kalan birçok sanatçının kendi deneyimleriyle paralellikler taşıyor. Türkiye’den Almanya’ya göçün farklı bir boyutunu işleyen oyun, 2021’de Frankfurt başta olmak üzere Almanya’nın çeşitli kentlerinde sahnelendi.

Türkiye prömiyeri 18 Kasım tarihinde Caddebostan Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilecek olan “Serçelerin Süvarisi”, 22 Kasım tarihinde ise Avcılar Barış Manço Kültür Merkezi’nde seyirci ile buluşacak. Oyun, Aralık ayında İstanbul ve İzmir’de; 2023’de ise yurt içinde farklı kentlerde sahnelenecek.

Göç yollarında: 40 yıl önce ve bugün…

Oyunun yazarı ve yönetmeni Müjdat Albak, “Serçelerin Süvarisi” adlı müzikli oyunu şöyle anlatıyor: “Oyun, yurtdışına yeni göç etmiş bir tiyatro sanatçısı olan Selin Özsu karakterinin Sümeyra Çakır’ı konu alan bir eser yaratma sürecini anlatıyor. Bilindiği üzere, Türkiye’den yurtdışına çok sayıda sanatçı gitmek zorunda kaldı. Melike Demirağ, Cem Karaca, Tuncel Kurtiz başta olmak üzere birçok sanatçının Almanya mücadelelerini yakından takip ettim. Ben de 1990’larda Almanya’ya gelenler arasında yer aldım. Şimdi ise göç yeni kuşak sanatçılarla devam ediyor. Yeni ama geçmişle benzerlikleri olan bir sürece tanıklık ediyoruz. Yurt dışına göç etmek isteyen insanlarımızın oyunumuzda kendi yaşamlarıyla paralellikler göreceklerini sanıyorum”.

Sümeyra’nın hayali gerçekleşti

Müjdat Albak, şöyle devam ediyor: “Sümeyra Çakır’ın değerli eşi Sayın Hasan Çakır’ın izni ve katkıları ile gerçekleştirdiğimiz oyunda Sümeyra’nın bir hayalini de gerçekleştirmiş olmanın mutluluğunu yaşadık. Besteci Kerem Memişoğlu, eserlerini senfoni orkestrası eşliğinde seslendirmeyi çok arzu eden Sümeyra’nın bu düşünü bugüne taşıdı. Özel teknikler kullanılarak hazırlanan orkestrasyon ile seyirci Sümeyra’nın sesini, O’nun düşlediği gibi klasik müzik orkestrası eşliğinde ilk kez dinleyecek”.

Sümeyra Çakır

1946 Edirne doğumlu olan sanatçı, İTÜ Maçka Mimarlık Fakültesi’nden 1969‘da mezun oldu. Üniversiteye devam ederken, aynı zamanda 1966 yılında başladığı İstanbul Belediye Konservatuvarı Klasik Batı Müziği Şan Bölümü’nde 1977 yılına kadar eğitim gördü.

Ruhi Su ile ilk kez 1971’de tanışan ve kendi deyimiyle, “İnsan ve toprak kokusuyla dolu” sesinden etkilenen Çakır, o tarihten itibaren türkülere yöneldi. 1975 yılında Ruhi Su ile birlikte Dostlar Korosu’nu kuran Sümeyra Çakır’ın Ruhi Su ile 1977’de yaptıkları El Kapıları ve Sabahın Sahibi Var albümleri ve birlikte verdikleri Pir Sultan Abdal, Köroğlu ve Türküler konserleri yurtiçinde büyük yankı uyandırdı.

1980‘de Almanya’da düzenlenen Türkiye Haftası’na Berlin Senatosu’nun davetiyle katılan Sümeyra Çakır’a burada Enternasyonal Marşı’nı söylediği gerekçesi ile Türkiye’de dava açıldı. Çakır, 1980 sonrası müzik yaşamını yurtdışında devam ettirmek zorunda kaldı.

Güneş Tiyatrosu (Güneş Theater Frankfurt)

1997’de Tülay Yongacı, Cüneyt Sezer ve Müjdat Albak tarafından Ankara’da kuruldu. 2002’ye kadar Türkiye ve Avrupa’da oyunlar sahneledi. 2002 yılında Frankfurt şehrinde Alman kültür insanları ile birlikte Orada! Derneği kuruldu. 2005 yılında Frankfurt’ta kendi tiyatro salonuna sahip oldu. 2008-2010 yılları arası Avrupa-Türkiye Tiyatro Karşılaşmaları Projesi’ni gerçekleştiren ekip, Türkiye sınırları dışında Türkçe dili ile bugüne kadar yapılmış en kapsamlı tiyatro organizasyonuna imza attı.

2013-2022 arasında Frankfurt’ta Go West Festivali’nin beşincisini düzenleyen Güneş Theater 2018’den bu yana Internasyonal Theater Frankfurt Tiyatrosu’nun işletmesini üstleniyor.

Serçelerin Süvarisi – Künye

Yazan &Yöneten: Müjdat Albak

Müzik: Sümeyra Çakır, Kerem Memişoğlu

Oyuncular: Tülay Yongacı, Cem Erdost İleri

Metin Danışmanı: Hasan Çakır

Kostüm: Nihan Şen

Işık: Johannes Schmidt

Görseller / Animasyon: Pola Sell

Dış Sesler: Murat Çidamlı, Yılmaz Tüzün, Serkan Taştemur, Suzan Aynal
Prodüksiyon: Güneş Theater 2021 Frankfurt am Main

Serçelerin Süvarisi

https://vimeo.com/762270664/06344b0fb8

Türkiye Prömiyeri