Serkan Fırtına
Pandemi sürecinin kontrollü normalleşme ve aşı takvimiyle birlikte kısmen düzeleceği umuduyla önümüzdeki sanat mevsiminde kapalı salonlarda da tiyatro oyunlarının tekrar seyircilerle buluşmasını bekliyoruz. Ekonomik olarak büyük sıkıntılar çeken tiyatroların Açıkhava etkinliklerine de hazırlandıklarını ve oyunlarına başladıklarını düşünürsek Ekim ayında başlayan sezonun açılışı erkene alınmış oldu.
Bu yazımda tiyatro sahipleri, yönetmenler ve topluluklar için repertuarlarına alabilecekleri bazı oyunları önermek istiyorum. Daha önce sıklıkla yazdığımız, konuştuğumuz gibi, ülkemizde yeni oyun sıkıntısı yok; sadece bazı ön yargılar ve belirli alışkanlıklardan dolayı yeniyi görememe sorunu var.
Şöyle bir sıralama yaptım:
“Makbulka” Makbule Meyzinoğlu’nun Aydın Üstüntaş Oyun Yazma Yarışması’nda (2021) birincilik ödülü alan eseri, tek kişilik oyun arayanlar için önemli bir çalışma. Bir kadının yaşam yolculuğundaki durakları, oyunsal bir zaman içerisinde böylesine işlevsel bir şekilde kurgulamak Meyzinoğlu’nun birincilik ödülünü fazlasıyla hak ettiğini gösteriyor. Okurken bile böylesine yoğun bir etkileşim yaşatan oyunun sahnelenmesinde çok daha büyük bir etki uyandıracağına eminim. Dramatik Yayınları tarafından yayımlanan oyunu göz ardı etmeyin derim.
“Halide’nin Dört Mevsimi” Üretken oyun yazarlarımızdan ve aynı zamanda akademisyen olarak çalışmalarını sürdüren Birgül Yeşiloğlu Güler’in yazdığı oyun, yaşamıyla her zaman tartışmaların odağı olan Halide Edip Adıvar’ın yaşamını dört element (hava, ateş, su, toprak) ve dört mevsim temasıyla işleyen tek kişilik bir çalışma. Reji ve oyunculuk açısından yaratı ve yorum olanağı konusunda geniş ufuklar sunan oyun Dramatik Yayınları etiketiyle yayımlandı.
“Canlı Yöre” Prof.Dr. Ünal Akpınar’ın Dramatik Yayınları Toplu Oyunlar 5 başlığı altında yayımladığı son çalışmalarından biri. 6.Anadolu Tiyatro Ödülleri kapsamında Ünal Akpınar’a birbirinden değerli oyun metinleri yazarak ülke tiyatrosuna yaptığı anlamlı katkılardan dolayı OYÇED Onur Ödülü verildiğini de hatırlatalım. Köy seyirlik oyunlarından yola çıkarak çağdaş bir yorumla yazdığı oyunlarında, geleneksel Anadolu tiyatrosunun binlerce yıl içerisinde biriktirdiği değerleri merkezine alan yazar; oyun yazarlığımızın ülkemizdeki en özgün seslerinden biri. Köy seyirlikten çıktığı yolu evrensel seyirlik haline getiren yazarın “Canlı Yöre” adlı oyunun alt başlığı “Yaşar Kemal’i Anarken”. Yaşar Kemal’in ülkemiz edebiyatında doğa yağmasının bir yıkım getireceğini ilk uyaran kişi olduğunu söyleyen Akpınar, “Bugünlerde, artık çığırından çıkan doğa yağmaları, canlı yöre kıyımları sürerken ve sonuçları öldürücü Corona Virüsü aramızda dolaşırken, Yaşar Kemal’i ve canlı yöresini anıyoruz” diyor.
“Felekleri Temaşa”, “Çalınan Tez”, “Asilzadeler” Hikmet Temel Akarsu’nun Bütün Oyunlar 8 başlığı altında Verita Kitap tarafından yayımlanan üç oyunu. “Felekleri Temaşa”, Bilim tarihinde Osmanlı’da yaşanan önemli bir tarihsel kırılma noktasını ele alan üç perdelik müzikal bir oyun. Bağnazlık ve fanatik düşüncenin Osmanlı’daki bilimsel çalışmaları nasıl engellediği ve yok ettiğinin ele alındığı oyun, özellikle ödenekli tiyatrolarımızın repertuarlarında bulunması gereken bir çalışma. “Çalınan Tez” ise yazarın daha önce TRT tarafından düzenlenen radyo tiyatrosu yarışmasında mansiyon ödülü kazanan ve radyo tiyatrosu olarak yayımlanan oyunun sahne oyunu olarak yeniden yazılmasından oluşuyor. Kitaptaki üçüncü oyun “Asilzadeler” ise Ömer Seyfettin’in Asilzadeler adlı öyküsünün sahne oyunu uyarlaması. Devlet Tiyatroları repertuarında bulunan oyun, başarılı bir edebiyat uyarlaması.
“Lozan” 1993’te Metin Belgin yönetiminde Antalya Devlet Tiyatrosu’nda sahnelenen ve kitap olarak ilk baskısı da 1993’te yapılan oyun ülke tarihinin önemli aşamalarından birini oluşturan Lozan Barış Konferansı’nı antiemperyalist bir bakış açısıyla ele alıyor. Ataol Behramoğlu yirmi sekiz yıl sonra yaptığı yeni araştırmalar sonucunda edindiği bilgilerden ve oyunda kurgusal eksiklik gördüğü bazı yerleri değiştirmek için “Lozan”ı yeniden yazdığını söylüyor. Oyun Tekin Yayınevi tarafından yayımlandı.
“Fırtına” daha önce Sıfırdan Yayınları tarafından basılan oyun şimdi Dramatik Yayınları etiketiyle raflardaki yerini aldı. Nazif Uslu’nun Shakespeare’in oyunundan aynı adla çocuklar için yeniden yazdığı kitabın girişinde, Psikolojik Danışman / Pedagog M.Ümit Görgülü’nün bilgilendirici bir yazısı bulunuyor.
Oyun Yazarları Çevirmenleri Derneği olarak kurucumuz Prof.Dr. Özdemir Nutku adına düzenlediğimiz ve Oyun Yazma Yarışması (Yetişkin, Çocuk, Çeviri) kapsamında dereceye giren oyunlar Dramatik Yayınları tarafından kitaplaştırıldı. Bu oyunlara da göz atmanızı salık veririm. Özellikle özgün metinlerin peşinde olanlar için birbirinden değerli, yenilikçi oyunlar sizleri bekliyor.
