Ezgi Ülkü Aykut
AB Proje Uzmanı
Sahne sanatları alanında faaliyet gösteren işletmeler, yabancı fon arayışı kavramı ile Covid-19 döneminde tanıştı. Etkinliklerin iptal edilmesi ve salonların kapanmasının beraberinde getirdiği ekonomik zorluklar, yabancı fon kaynaklarının bir çözüm olarak görülmesini sağladı.
Tiyatro sektörü için yeni olan bu kavram doğal olarak kafaları da karıştırdı. AB, proje çağrısı, proje yazma, proje yönetme, finansal planlama vb. En çok da özel tiyatro olarak hukuki kimliğimiz bu fonlara başvurmak için yeterli mi soruları karşımıza çıktı. Danışılan, bilgi alınmaya çalışılan birçok kurum ve kuruluş ağırlıklı olarak STK, Dernek ve Vakıf statüsünde olan oluşumların daha çok bu kaynaklardan yararlandığını açıkladı. Açıklanmayan ise bugün birçok sektörün hala bu fon kaynaklarından haberdar olmadığı, bu yüzden yararlanamadığıdır.
Hâlbuki o kadar çok yabancı fon kaynağı var ki! Her programın farklı konular içerdiği bu fon kaynaklarından birisi mutlaka sizin için uygundur…
Bunlara zaman ayırmak ise diğer bu soru aslında… Günde en az 3-4 saatimizi facebook, instagram, twitter gibi sosyal medya araçlarıyla geçirmekteyiz. Haftada bir gün, birkaç saatimiz de bu fonları incelemeye ayırabilir. Öte yandan ayırmak istemeyen bir kesim mutlaka olacaktır. Onlar ise bu bir yıl içinde oluşan örgüt ve birliklerden bu konuda bir masa oluşturmalarını ve duyuruları yine sektörel dergi ve gazeteler aracılığı ile bildirmelerini isteyebilirler. Ticaret odalarında kurulan proje masalarından da bu konuda destek istenebilir. Kısacası çözümler üretilebilir…
Peki bu fon kaynaklarına nasıl başvuru yapılır? Nelere dikkat etmek lazım? Kabul edilmeyen başvuruların nedenleri nelerdir?
- Bu fon kaynakları dönemsel olarak çağrıya çıkarlar. Yani web sayfalarından açıklamış oldukları zaman aralığında başvuru yapmak önemlidir. Çağrının son günü başvuru yapmak ise çoğu zaman sıkıntılıdır. Çok fazla başvuru aynı anda yapıldığı için çoğu zaman sayfa çökmekte, ya da sisteme yüklemek istediğiniz bilgiler eksik yüklenmektedir. Bu sıkıntıyı yaşamamak adına başvuru evraklarının ve başvuru yazısının (proje) daha önceden hazırlanmış olması önemlidir.
- Başvuru içeriği belirli bir formatta olduğu için bu formattın net öğrenilmiş olması ve tüm içeriğin bu doğrultuda hazırlanması gerekmektedir. Bizler bu formata ‘proje’ diyoruz.
Proje tanımını biraz açtığımız zaman ise;
Belirli bir yerde, belirli süre içinde, belirli bir bütçe ile, net olarak tanımlanan hedef(ler)in gerçekleştirilmesine yönelik olarak planlanan faaliyetler bütünüdür.
Yukarıdaki tanım aslında tüm çalışma sistemi grup çalışmasına dayalı görsel sanatların çok da yabancı olmadığı bir tanımdır. Bir hikâyeyi oyun metni haline getirmek, çalışacak ekibi belirlemek, görev dağılımı yapmak, eksik ekipmanları belirlemek, oyunun sahnelenmesi için iş bölümünün denetlenmesi, ortaya çıkan finansman açığı ve bunun hangi kaynaklar ile karşılanacağı, oyun takviminin belirlenmesi, oyunun sahnelenmesi ve seyircinin oyuna ilişkin tepkilerinin alınması… Bunlar zaten görsel sanatlar sektöründe olanların yaptığı çalışmalar. Projede ise bu çalışmaların belirli kıstaslar ile belirli formatta yazılması gerekmekte. İşte arada ki tek fark bu…
- Projelerde dikkat edilen en önemli unsur; Fikrin mutlaka orijinal ve geçici bir girişim olmasıdır.
- Çalışma ile özgün bir ürün veya hizmet yaratılmalı, sınırlı kaynaklarla gerçekleştirilmeli, gerçekçi ve başarılabilir hedeflere sahip olmalıdır.
- Seçtiğiniz proje yapısına göre proje ortaklarınızı yani paydaşlarınızı net tanımlamalı, projedeki görevleri açıkça anlatmalısınız.
- Ancak en önemlisi proje, gelecek dönemde de sürdürülebilir olmalı ve geniş bir kitleye hitap etmelidir.
Başvuru yapmadan önce dikkat edilmesi gereken noktalar;
Proje Fikrim,
- Öncelik alanlarına uygun mu?
- Taleplerimizi karşılıyor mu?
- Beklediğimizi etkiyi yaratıyor mu?
- Gerçekçi mi?
- Fon kaynağı tükendikten sonra devam edebilecek mi?
- Başvuran kurum bu projeyi gerçekleştirecek kapasiteye sahip mi?
Yukarıdaki soruların cevabı bir danışmanda değil, başvuru yapacak organizasyondadır.
Aşağıda uzun bir liste halinde verdiğimiz çeşitli yabancı ve yerel hibe ve teşvik fon kaynaklarının web sayfalarında hangi belgelerin istendiği, başvuru formatı vb. birçok açıklamayı bulmanız mümkündür.
Eğer fikriniz net, yaşama geçirilebilir ve sürdürülebilir ise ister firma olun, ister vakfı veya dernek mutlaka size uygun bir proje çağrısı vardır. Yeter ki siz içinizdeki ışığa inanın ve yola çıkın…
VAKIFLAR VE BAĞIMSIZ KURULUŞLAR
Acil Eylem Fonu – Urgent Action Fund (UAF)
Açık Toplum Vakfı – Open Socıety Foundation (OSF)
Akdeniz Kadın Fonu- Fonds Pour Les Femmes En Mediterranee
Aile Koruma Vakfı – Family Care Foundatıon (FCF)
Amerika Bileşik Devletleri Barış Enstitüsü – Unıted States Institute Of Peace (USIP)
ADB German Marshall Fonu
Anna Lindh Vakfı – Anna Lindy Foundation
Astraea Adalet için Lezbiyen Vakfı – Astraea Lesbian Foundation For Justice (ASTRAEA)
Avrupa Kültür Vakfı – European Cultural Foundation (ECF)
Berghof Vakfı – Berghof Foundation
Bernard Van Leer Vakfı – Bernard Van Leer Foundation (ECF)
Bolu Bağışçılar Vakfı
Charles Stewart Mott Vakfı – Charles Stewart Mott Foundation
Chrest Vakfı – Chrest Fondation
Christensen Vakfı -The Christensen Fund
Civicus Yurttaş Katılımı İçin Dünya İttifakı – Civicus World Alliance For Citizen Participation
Çocuğun Emeğinin Sömürülmesi Konusunda Uluslararası Girişim
Çocuklar için Küresel Fon – The Global Fund For Children
Demokrasi İçin Ulusal Kazanım Fonu – National Endowment For Democracy (NED)
Doğa için Whitley Fonu – Whitley Fund For Nature
Frida Genç Feminist Fonu – Frida The Young Feminst Fund (FRIDA)
Friedrich Ebert Derneği – Friedrich Ebest Stiftung (FES)
Gelişen Pazar Vakfı – The Getty Foundation (EMpower)
Getty Vakfı – The Getty Foundation
Görsel Sanatlar İçin Andy Warhol Vakfı – The Andy Warhol Foundtion For The Visual Arts
Hayata Artı Gençlik Programı
Henrich Böll Derneği – Henrich Böll Stıftung
HIV Genç Liderler Fonu – HIV Young Leaders Funds
JP Morgan Chase Vakfı – The JP Morgan Chase Foundation
Kadınlar İçin Küresel Fon – Global Fund For Women
King Baudoun Vakfı – The King Boudoun Foundation
Konrad Adenauer Derneği – Konrad Adenauer Stiftung (KAS)
Küresel Diyalog – Global Dialogue
Küresel Miras Fonu – Global Heritage Fund (GHF)
MAMA CASH
OAK Vakfı – OAK Foundation
OLOF Palme Uluslararası Merkezi – OLOF Palme International Center (THE PALME CENTER)
Prince Claus Fonu – Prince Claus Fund
Robert Bosch Vakfı – Robert Bosch Stiftung
Rufford Küçük Hibeler Vakfı – The Rufford Small Grants Foundation
Sabancı Vakfı
Sasakawa Barış Vakfı – The Sasakawa Peace Foundation (SPF)
Sigrid Rausing Vakfı – The Sigrid Rausing Trust
Toyota Avrupa Fonu – Toyota Fund For Europe (TIFE)
BÜYÜKELÇİLİKLER VE KONSOLOSLUKLAR
Avustralya Büyükelçiliği
Hollanda Büyükelçiliği
Hollanda Büyükelçiliği İnsan Hakları Programı
İngiltere Büyükelçiliği – İkili İşbirliği Fonu
Avrupa’yı Birleştirme Programı – Diplomatik Değerler Etki Fonu
Geri Dönüş ve Yeniden Bütünleşme Fonu
Türkiye Programı Refah Fonu
Türkiye’de İnsan hakları
İsveç Başkonsolosluğu
Japonya Büyükelçiliği
Kanada Büyükelçiliği
ALTERNATİF FON BULMA KAYNAKLARI
Alış Bağış
Ben Varım – Kolay Bağış Platformu
Ekle Destekle
Fon Sağlama Ağı – The Funding Network (TFN)
Küresel Bağış – Global Giving
SOSYAL GİRİŞİMCİLER VE SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI
Kadın Merkezi Vakfı (KAMER)
Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı (KEDV)
ÇÖP (M) ADAM
SÜREKLİ TAKİP
Sivil Toplum Kuruluşları İçin Teknik Destek – Technical Assistance For Civil Society Organizations (TACSO)
Sivil Toplum Geliştirme Merkezi (STGM)
Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı (TÜSEV)
Vakıf Merkezi – Foundation Center
Avrupa Vakfı Merkezi – European Foundation Center
International Human Rights Funders Group – www.ihrfg.org
One World – www.oneworld.net/article/archive/4893
On Philanthropy – www.onphilanthropy.com
Sivil Toplum Akademisi – www.siviltoplumakademisi.org
Women’s Funding Network – www.wfnet.org / www.womwnfunders.org
World Movement for Democracy – www.wmd.org
Learning For International MGOS-Lingos – www.ngolearning.org
Corporate Social Responsibility (CSR) Europe – www.csreurope.org
Balkan Civil Society Development Network (BCSDN) – www.balkancsd.net
Corporate Social Responsibility (CSR) Wire – www.csrwire.org
