Türkiye’nin dört bir yanından 427 tiyatronun katılımıyla oluşturulan Tiyatromuz Yaşasın İnisiyatifi, özel ve bağımsız tiyatroların ortak sorunlarına çözüm bulmak amacıyla Cumhurbaşkanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve tüm yerel yönetimlere taleplerini ileterek çözüm arayışına girdi.
Tiyatrolar endişeli
Kamuoyuna sunulan “Normalleşme Planı”nda 1 Temmuz’dan itibaren tiyatro salonlarının açılabileceği belirtildiğine dikkat çeken Tiyatromuz Yaşasın İnisiyatifi, ödenekli tiyatrolar dışında kalan (salon sahibi olsun olmasın) tüm tiyatroların endişe içinde olduğunu dile getirdi.
Salgınla birlikte her sektörde olduğu gibi tüm sanatsal faaliyetlerin de sekteye uğramasına bağlı olarak sanatçıların ve tiyatro kuruluşlarının ekonomik kayıplarının, yetersiz sosyal güvenceler, ağır vergiler ve salon kiralarının, tiyatrocuları kaçınılmaz bir dar boğaza soktuğuna dikkat çeken Tiyatromuz Yaşasın İnisiyatifi, buna ilaveten yaz sezonu başlamak üzereyken ve tiyatrolara yapılacak somut bir destekten henüz söz edilmezken normalleşme planı çerçevesinde 1 Temmuz itibariyle tiyatro salonlarının açılacağının ilan edilmesi ödenekli tiyatrolar dışında kalan tiyatro ve tiyatrocuların endişesini de arttırdığını kaydediyor.
Tiyatromuz Yaşasın İnisiyatifi, ödenekli tiyatroların dışında kalan kamusal bir anlayışla tiyatro faaliyetlerini sürdüren amatör, profesyonel, geleneksel, çağdaş her nitelikte yetişkin ve çocuk tiyatrolarının bu endişelerinin altında yatan sağlık, ekonomik ve sanat temelli gerekçeleri şöyle sıraladı:
-Tiyatro salonlarında toplum sağlığı açısından salgın riskini bertaraf edecek ne gibi düzenlemeler yapılması gerektiğine ilişkin bir genelge henüz yayınlanmadı.
-Salonların hijyen şartlarına uygunluğunu tesis etmek ve her gösterimden sonra salonun dezenfekte edilmesini sağlamak üzere bir hijyen destek paketi açıklanmadı.
-Tiyatro emekçilerinin COVİD-19 testine tabii tutulması, test sonuçlarına göre çalışmaya başlamalarına yönelik bir sağlık güvence paketi sunulmadı.
-2021 Ocak ayına kadar kamusal tiyatroların salon kiralarının devlet tarafından karşılanmasına veya bir destek verilmesine yönelik bir çalışma yapılmadı.
-KDV, Gelir Vergisi, Stopaj gibi vergilerden muaf tutulması, mevcut borçlarla ilgili düzenlemeler yapılması gündeme gelmedi.
-Elektrik, doğalgaz, su gibi faturalar 2021 Ocak ayına kadar dondurulmasına ve sonrası için de indirim uygulanabilecek bir düzenleme yapılmadı.
-Kamusal tiyatrolarda çalışanların maaş ve SGK primlerinin 2021 Ocak ayına kadar devlet tarafından ödenmesi, prim borçları ile ilgili düzenlemeler yapılması üzerine çalışılmadı.
-Pandemi sürecinde işsiz kalan tiyatro emekçilerinin asgari ihtiyaç yardımı (Avrupa ülkelerine benzer bir şekilde) talepleri karşılanmadı.
Olumlu adımlar taleplere de yansımalı
İnisiyatif, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ‘Özel Tiyatrolara Devlet Desteği’ olarak tanımlanan yönetmelikte yapılan düzenlemelerdeki olumlu adımların yukarıdaki konulara da yansımasını beklediklerini belirtti.
İnisiyatif basın duyurusunda talep ve beklentilerinin, tiyatro sezonunun sağlıklı biçimde başlaması ve tüm tiyatro emekçilerinin asgari yaşamsal koşullarının sağlanması açısından önemli olduğunu kaydetti.
Tiyatro yasası çıkarılsın!
Tiyatromuz Yaşasın İnisiyatifi, normalleşme süreciyle birlikte zaman kaybetmeden Tiyatro Yasası’nın çıkarılması ve buna bağlı olarak ödenekli tiyatrolar dışında kalan tiyatroların ticarethane kimliğinden kurtarılıp kamusal hizmet üreten sanat kurumu statüsüne geçirilmesi gerektiğinin de altını çizdi.
