Christian Baron, Neues Deutschland gazetesi için Thomas Ostermeier ile röportaj yaptı. Semra Çelik bu röportajın tiyatro ve toplumsal sorunlar bölümünü Evrensel için çevirdi. Çevirinin bir kısmını aşağıda paylaşıyoruz. Tamamı için tıklayınız.
Avrupa’da aşırı sağın yükselişi ve Sol’un üzerine düşen görevleri yapamaması konusunu sahneye yansıttınız. Didier Eribon’un sol içinde en fazla tartışılan kitabı Reims’e Geri Dönüş eserini sahneye koydunuz. Yazar, kitabında Fransız alt tabakalarının bir çocuğu olmasına rağmen takdir edilen bir üniversite profesörü olmasını anlatıyor. Sol’un aşırı sağın yükselişindeki hatalarını eleştiriyor. Şimdiye kadar sizin rejisörlüğünü yaptığınız oyunlar çoğunlukla klasikler veya çağdaş dramlardı. Edebi değeri olmayan sosyolojik bir kitabın tiyatroda ne işi var?
Aslında bu bir denemeydi. Lars Eidinger’in Hamlet’i veya Jörg Hartmann’ın Profesör Bernhardi eserlerini sahnelediğinizde seyircilerin ilgisini çekeceğini bilirsiniz. Didier Eribon’da ise bambaşka bir durumla karşı karşıyayız. Nina Hoss, 2016 yılında New York’ta Homeland serisini çekiyordu. Başka bir proje için Schaubühne’de randevu yaptık. Donald Trump’ın başkan seçilmesi sonrası tepkiler üzerine konuştuk. ABD’li entelektüellerin çoğu bu sonucu kendilerine yönelik bir saldırı olarak görmekteydiler. “Biz onlara ne yaptık ki?” diye kara kara düşünüyorlardı. Nina Hoss için bu açıklama çok kolaycıydı, entelektüellere “önce bir kendinize bakın!” cevabını verdi. Görüşmemiz sırasında Reims’e Geri Dönüş’ü okuduğumu ve hoşuma gittiğini söyledim. Nina da okuduktan sonra, bu kez sahneye bir klasiği değil de Eribon’un bölüm bölüm oldukça soyut olan bu kitabını koyma fikri doğdu.
KAPİTALİZMİN İŞLEYİŞİNİ SORGULAMAYA ÇALIŞTIK
Projenize Eribon’u da kazandınız. Gerçekten onunla birlikte Reims’e geri dönerek tiyatro oyununuzun ilk bölümü olan bir film çektiniz. Filmde Ninan Hoss, belgesel filmde yorumları da seslendiren bir sanatçıyı canlandırıyor.
Evet ve Hans-Jochen Wagner’in canlandırdığı rejisörüyle bir tartışma sürdürüyor. Diyalogları Nina ve ben yazdık. Kapitalizm şimdilerde nasıl işliyor? Neden sağ güçleniyor? Bunu nasıl değiştirebiliriz?
Alman medyasında sadece olumlu eleştiriler olmadı. Örneğin TAZ’da engellenmesi kültür insanlarının elinde olmayan bir durumun orta tabakaya seslenen şekilde ve duygusal olarak canlandırıldığından söz edildi.
Eleştirilerin çoğu olumluydu. Sizin de söylediğiniz gibi TAZ’daki eleştiri benzeri eleştiriler de yapıldı. Ancak ben zaten tiyatrom sayesinde acıları azaltmak istemiyorum ki. Önce anlamak istiyorum, çalışmamla kendimi de anlamaya çaba harcıyorum. Hastalıklı bir sanatçı edasıyla tasalarımı sergilemek istemiyorum. Bu toplumda benim duruşum ne, toplumu biçimlendiren yapı ve mekanizmalar karşısında tavrım ne onu göstermek istiyorum. Prova yaptığımız odalarda kafa yorduğumuz şeylerin çok sayıda insanı da ilgilendirdiğini biliyorum.
devamı için tıklayınız
Röportaj: Christian Baron
Çeviri: Semra Çelik
