Türkiye tek taraflı 
aldığı bir kararla, Avrupa’da kültür ve medya sektörlerini destekleyen ‘Yaratıcı Avrupa’ programından çekildi. Türkiye’nin 1 Haziran 2017 tarihi itibariyle programdan çıkışı için Avrupa Komisyonu yetkilileriyle müzakerelere başlandı. Türkiye’nin bu kararının arkasındaysa Dışişleri Bakanlığı bulunuyor.
Bakanlık, Yaratıcı Avrupa programının Ermeni Soykırımı’nın yüzüncü yılı çerçevesinde yapılan ‘Ağıt’ isimli müzik projesini desteklediği için ayrılma kararı aldı. İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı ile SALT gibi kurumların da destek aldığı program, Türkiye’nin kültür-sanat ortamına büyük maddi katkı sunuyor.
‘Yaratıcı Avrupa’, Avrupa Komisyonu’nun kültür ve medya sektörlerini desteklemek amacıyla 2014’te başlattığı bir çatı program… 2020’ye kadar devam edecek olan bu programın, 1 milyar 460 milyon Euro bütçesiyle 2 bin 5 yüz sanatçı ve sektör çalışanını, 2 bin sinemayı, 8 yüz filmi ve 4 bin 5 yüz kitap çevirisini mali açıdan desteklemeyi amaçlıyor. 2016’da da sektördeki küçük işletmeler için 750 milyon Euro tutarında bir finansal garanti sistemi kurulması düşünülüyor. ‘Yaratıcı Avrupa’, AB üyesi ülkelerden her tür yaratıcı kültür girişiminin başvurusuna açıkken, AB üyesi olmayan ülkeler arasında program için uygunluk kriterlerini sağlayan ülkelerden girişimler de programdan destek görebiliyor. Türkiye de bu ikinci kapsamda Avrupa Komisyonu’yla yapılan anlaşmayla 2014’ten itibaren programı mali açıdan desteklerken, ülkedeki kültür-sanat girişimleri de programın mali gücünden faydalanıyordu. Türkiye’nin her sene vermek durumunda olduğu miktar 2015 yılında yaklaşık 2 milyon 4 yüz bin Euro oldu. Türkiye programdan ayrılma kararıyla artık böyle bir katkıda bulunmayacak, ülkedeki kültür-sanat girişimleri de programdan faydalanamayacak.
‘Onlara sorun’
Agos’a konuşan Avrupa Komisyonu Kültür, Eğitim ve Spor Departmanı Sözcüsü Nathalie Vandystadt, Komisyon’un Türkiye’nin 1 Haziran 2017 itibariyle programdan ayrılması temelinde koşulların müzakere edildiğini söyledi. Vandystadt, “Bu çok talihsiz bir durum olsa da, Komisyon, Türkiye’nin bağımsız kararına saygı duyuyor. Bunun nedenleriyle ilgili daha fazla bilgi almak için Türkiye’deki yetkililerle görüşmeniz gerekiyor” diye konuştu. Ankara’daki AB Türkiye Delegasyonu da farklı bir açıklamada bulunmadı.
Türkiye’nin 2014’te Avrupa Komisyonu’yla yaptığı anlaşmanın altında AB Bakanlığı’nın ve Kültür Bakanlığı’nın imzası bulunuyor. Ancak programdan ayrılma talebi Dışişleri Bakanlığı’ndan gelmiş. Kültür Bakanlığı’ndaki ‘Yaratıcı Avrupa Masası’ bölümünden yetkililer, “Konuyla Dışişleri Bakanlığı ilgileniyor” derken, programdan ayrılma kararı da orada mı alındı sorusuna “Evet” şeklinde yanıt verdiler.
Agos’a bilgi veren kaynaklara göre, Dışişleri Bakanlığı’nın ‘Yaratıcı Avrupa’ programıyla ilgili ‘rahatsızlığı’ yaklaşık bir sene öncesine dayanıyor. Programın, Ermeni Soykırımı’nın yüzüncü yılı çerçevesinde 1 Mayıs 2015’te başlayıp 30 Nisan 2017’de sonlanacak ‘Ağıt’ isimli müzikal projeye 200 bin Euro desteğini açıklamasıyla konu Dışişleri Bakanlığı’nın önüne geliyor. Bilgi aldığımız kaynaklar, Dışişleri Bakanlığı’nın proje kapsamında yapılan konserlerden ve projenin Avrupa Komisyonu’nun internet sitesindeki sunuluş biçiminden büyük rahatsızlık duyduğunu ifade ediyor.
Yazının devamını okumak için tıklayınız.
Agos
