Onlarca gazetecinin tutuklandığı, aydınların yoğun baskı altına alındığı bir süreçten geçiyoruz. Muhalif basın mensuplarına her gün yeni baskılar, gözaltılar, tutuklamalar dayatılıyor. OHAL bahane edilerek insan haklarını ve özgürlüklerin hiçe sayıldığı bir dönem yaşanıyor. Aslı Erdoğan ve Necmiye Alpay gibi edebiyat ve kültür hayatımıza önemli katkılarda bulunmuş aydınlar suçsuz oldukları bariz olmasına karşın sırf diğer aydınlara ve sanatçılara gözdağı vermek için tutuklu yargılanıyorlar. Hiç şüphesiz sahne sanatları alanında çalışanların aydınlarla dayanışma içinde olması gerektiği bir dönemdeyiz.
***
Hayatı boyunca barışın, halkların kardeşliğinin ve demokrasinin yılmaz bir savunucusu olan, Türkiye solunun tarihini okunmaya doyulmaz romanlarıyla kaydeden Vedat Türkali aramızdan ayrıldı. Her zaman tutarlı duruşu ile bir mihenk taşıydı. En karanlık zamanlarda umudu yeşerten bir ustaydı. Ve 1 Eylül Barış Günü yürüyüşünde bir kez daha ve son kez sevenleriyle birlikte yürüdü Usta. Cenazesi –hayattaki duruşuyla tutarlı olarak– Barış Yürüyüşü’ne dönüştü. Vedat Türkali gerçek bir aydın duruşunun ve üretken bir sanatçı pratiğinin nasıl olması gerektiğini herkese yaşamıyla gösterdi.
***
Şehir Tiyatroları’nda işten çıkarılan 20 oyuncudan 11’i görevine geri çağrıldı. Elbette kalan 9 oyuncunun akıbeti mücadele konusu olmaya devam ediyor. Engin Alkan’ın dediği gibi “bardağın yarısı boş.”
Kültür sanat alanındaki bir diğer skandal da Devlet Tiyatroları repertuarı ile ilgiliydi. Birecik ismiyle “yabancı oyun yasağı” ile gündeme yansıyan repertuar tartışması daha sonra Sanat İletişim Koordinatörü Demirbaş tarafından yalanlandı. Demirbaş DT’nin repertuar kararının sadece bu seneki açılışın tamamıyla yerli oyunlarla yönünde olduğunu söyledi. İstanbul DT müdürü Kayaokay ise meselenin söylentiden ibaret olduğunu belirti. Şu an için DT’de milli manevi hasssasiyetler söylemiyle bir sınır zorlamanın mı yapıldığı yoksa kurum içerisinde bir makam çekişmesinin mi gündeme farklı bir şekilde yansıdığı konuları akla geliyor… CHP’li vekiller ile meclise de yansıyan mesele bir süre daha gündem olmaya devam edecek.
***
Yeni sezon yaklaşıyor. Topluluklar yeni sezonda sahneleyecekleri oyunlar için hazırlıklara başladılar bile. Yakında repertuarlar açıklanmaya başlanır, oyun tanıtımları yayınlanır. Yukarıda da özetlemeye çalıştığımız gibi öyle bir süreçten geçiyoruz ki tiyatrocuların bu süreci Vedat Türkali gibi cesur, omurgalı bir tavırla karşılaması, dayanışma ve mücadele ruhuyla davranması ve onun yaptığı gibi günümüz Türkiye’sini anlamaya çalışan, tarihimize ışık tutan yapıtlar ortaya koyması bekleniyor.