Mehmet K. Özel
şehre londra’dan oyun gelmiş, sadece iki akşam sahneleniyor; ilk akşam salonun yarısı boş. anlaşılır gibi değil!
oyun roboski katliamı hakkında. olay 2011 aralık’ında gerçekleşmiş olsa bile hala çok güncel; salonun yarısının boş kalmasını anlamak daha da güçleşiyor!
17 milyonluk bir şehirde, isterse hafta sonu akşamı olsun, isterse film festivali başlamış olsun; kaç kişilik tam bilmiyorum, ama sanırım 200 kişiyi bile zor alacak bir salonun yarısı neden boş kalır; anlamak gerçekten imkansız!
anders lustgarten’ın yazdığı, mehmet ergen’in yönettiği, arcola theatre yapımı “şarapnel, katliamın 34 parçası” adlı oyun emwap kapsamında bu ve yarın akşam talimhane tiyatrosu’nda ingilizce dilinde, türkçe üstyazıyla sahneleniyor.
anders lustgarten metninde konuyla alakalı olabilecek bütün çehrelere değiniyor; roboski köylülerinin hikayeleri, katliamın olduğu gün olay yerinde ve askeri karargahlarda yaşananlar, olay sonrasında türkiye medyasının konuyu ele alışı, uluslararası silah endüstrisinin silah üretimine bakışı. oyun kısa kısa 34 parçadan oluşuyor ve her parça bu çehrelerden birine odaklanıyor.
konunun bu kadar geniş ele alınması doğal olarak oyuncu kadrosunu da genişletmiş olmalı diye düşünülebilir, ancak öyle değil; mehmet ergen’in rejisinde altı oyuncu görev alıyor, biri hariç diğer beşi üçer rol üstleniyorlar.
metni okumadığım için bilemeyeceğim, ancak sahnelemenin oldukça sinematografik olduğunu söyleyebilirim. 75 dakika içinde çok hızlı ve pratik sahne değişimleriyle, tempo hiç düşürülmeden, sıkı bir kurguyla sahneler arka arkaya getirilmiş. bu hızlı kurgu doğal olarak zaman ve mekanda serbestçe ileri geri gidişleri de beraberinde getirmiş; tabii bu durum rejinin değil, metnin kurgusu da olabilir.
bir yapbozun parçaları gibi duran parçalar, oyunun sonunda resmin genelini çok anlamlı bir şekilde ortaya çıkarıyorlar.
hele de sondan bir önceki sahne çok çarpıcı: daha önce kaçakçıları da aynı ekrandan izleyen ve saldırı emrini veren askeri karargahın bu sefer hududu geçmekte olan ışid konvoyuna yol açması!
seyircilerin karşılıklı iki yanda oturulduğu, ortada kare bir oyun alanının tanımlandığı sahnelemede mizansen kararları (oyuncuların durdukları noktalar, birbirleriyle alışverişleri, hareketlerinin koreografisi, tek sabit dekor üçlü kapı ve tek hareketli dekor parçası masanın kullanımları, ve tabii ki sahne değişimleri) çok çok başarılı. minimal sahne tasarımı (anthony lamble) ve ışık (richard williamson) da mehmet ergen’in su gibi akan rejisine el vermiş.
yapımın tatminkar olmayan taraflarından biri kostümleri (anthony lamble), hiç inandırıcı değiller; diğeri ise oyunculardan bazıları..
yarın (5 nisan, pazar) akşamı “şarapnel” emwap’ın kapanışını yapacak. umarım salon bu sefer tıklım tıklım dolar. oyun 7 nisan’da da bursa-nilüfer’de nazım hikmet kültür merkezi’nde sahnelenecek.
bir dileğim daha var: emwap festivali umarım önümüzdeki yıllarda da istanbul’a uğrar..
