Ertuğrul Mavioğlu ve Çayan Demirel’in yönettiği PKK mensuplarının kamplardaki hayatlarını anlatan belgesel Bakur’un (Kuzey) İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı tarafından 34.’sü düzenlenen İstanbul Film Festivali’ndeki gösteriminin, kayıt tescil belgesi olmadığı gerekçesiyle engellenmesinin ardından yarışmaya katılan, gösterime sunulan tüm Türk filmleri gösterimden çekildi. Yabancı filmler için karar bugün verilecek.
Filmin yapımcı ve yönetmenleri ile sinemacılar bugün Cezayir Restaurant’ta bir basın toplantısı düzenledi.
Toplantıda yapılan açıklamada; “Bakur belgeselinin uğradığı sansür kaldırılıp, filmin festival gösterimi özgürce yapılana kadar filmlerimizi İstanbul Film Festivali’nde hiçbir şekilde göstermeyeceğimizi ve bu koşullar altında İstanbul Film Festivali’nin tüm gösterimlerini durdurmasını talep ettiğimizi kamuoyuna duyururuz” ifadelerine yer verildi.
PKK mensuplarının kamplardaki hayatlarını anlatan Bakur’un gösterimi, Kültür ve Turizm Bakanlığınca kayıt tescil belgesi olmadığı gerekçesiyle yasaklanmıştı.
İKSV Bakanlıktan gelen yazıyla ilgili şu açıklamayı yapmıştı:
TC Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü’nden İstanbul Kültür Sanat Vakfı’na gönderilen yazıyla “Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”in 15. maddesi uyarınca festivallerde gösterilecek Türkiye’de üretilen filmlerin kayıt tescil belgesi almış olması zorunluluğu hatırlatılmıştır.
Yasal mevzuat gereği, “ülke içinde üretilen filmler kayıt ve tescil edilmiş olmak kaydıyla” festivallere katılabilir. Kayıt tescil belgesi olmayan ve Türkiye’de üretilen filmlerin gösterilmesi halinde hukuki yaptırım uygulanacağından bu belgeye sahip olmayan filmler İstanbul Film Festivali kapsamında gösterilemeyecektir.
Bu nedenle, 12 Nisan Pazar günü saat 16.00’da Atlas Sineması’nda gösterileceği duyurulan, Çayan Demirel ve Ertuğrul Mavioğlu’nun yönettiği Kuzey / Bakur adlı filmin gösterimi yapılamayacaktır. Filmin kayıt tescil belgesi alması durumunda, önümüzdeki günlerde gösterileceği zamanlama açıklanacaktır.
Yabancı filmler bu yönetmelik kapsamında değerlendirilmemektedir. İstanbul Film Festivali olarak yabancı filmler için tanınan muafiyetin yerli yapımlar için de uygulanması gerektiğini düşünüyoruz. İstanbul Film Festivali, şimdiye kadar programında gösterilecek yerli filmlere de yönetmeliğin yurtdışı filmlere tanıdığı istisnanın uygulanması için görüşmelerde bulunuyordu ve bulunmaya devam edecek. Ancak halihazırda bu yönetmelik gereği festivale seçilen filmlerin gösterilebilmesi için kayıt tescil belgesi almaları zorunluluğu devam ettiğinden festival kapsamında gösterilecek diğer yerli filmlerin de bu belgeyi alması gerekmektedir.
Bu filme bileti olan izleyiciler, iade için bilet aldıkları gişeye (İKSV’den alanlar İKSV’ye, Biletix ve sinemalardan alanlar Biletix’e) başvurabilirler.
Yapım şirketi: Sansüre karşı dayanışma
Filmin yapım şirketi Surela Film Yapım’dan sansürle ilgili yapılan açıklamada şunlar söylendi:
Belgesel filmimiz BAKUR’un 34.İstanbul Film Festivali kapsamında bugün gerçekleşmesi gereken ilk gösterimi, Kültür Bakanlığı’nın çıkardığı engel nedeniyle gösterime bir gün kala iptal edilmiştir. Kültür Bakanlığı, Festivale gönderdiği tebligatla ‘kayıt ve tescil belgesi’ almamış olan yerli filmlerin programdan çıkarılmasını istediğini bildirdi. Kültür Bakanlığı ile yaptıkları görüşmelerden bir sonuç çıkmayınca, tebligata göre gereğini yapmak zorunda olduklarını belirten Festival yönetimi, BAKUR’un gösteriminin iptal edildiğini duyurdu. Filmimizin gösteriminin önündeki engellerin kaldırılması için çeşitli girişimlerde bulunduysak da, bunların tümü sonuçsuz kaldı. Gelinen noktada; Pek çok prosedürü tamamlayarak festival programına alınmış filmlerin doğrudan bakanlıktan gelen baskı sonucunda gösterimden kaldırılması açık bir sansürdür. Kültür Bakanlığı, filmlerin gösterimlerinde ‘kayıt ve tescil belgesi ile eser işletme belgesi’ almış olma şartını, ifade özgürlüğünü hiçe sayarak keyfi bir sansür mekanizması olarak zaman zaman karşımıza çıkarmaktadır. Kültür Bakanlığı’nın sinemacıların hak ve özgürlüklerini hiçe sayarak, tüm itiraz ve mücadelelerimize rağmen sürdürdüğü bu yasakçı uygulamalarını kabul etmiyoruz. Kültür Bakanlığı’nın festivallerde yeniden eser işletme dayatmasına girişmesi BAKUR belgeseli gösterimi açısından bir engelmiş gibi sunulmakla birlikte, asıl olarak tüm sinema izleyicilerini ve film emekçilerini yakından ilgilendirmektedir. Bunları göz önünde bulundurarak ‘Bakur’un bugünkü gösteriminin iptal edilmiş olması nedeniyle duyduğumuz üzüntüyü kamuoyuyla paylaşıyoruz. ‘Bakur’un en geniş izleyici topluluğuyla buluşması için elimizden geleni esirgemeyeceğimizi kamuoyuna duyuruyor ve herkesi sansüre karşı dayanışmaya çağırıyoruz.
Tüm filmler geri çekildi
İstanbul Film Festivali’nde, ‘Bir Gerilla Belgeseli: Bakur’un gösteriminin engellemesinin ardından tüm filmler festivalden çekilme kararı aldı.
Filmin yapımcı ve yönetmenleri ile sinemacılar bugün Cezayir Restaurant’ta bir basın toplantısı düzenledi.
Toplantıda yapılan açıklamada; “Bakur belgeselinin uğradığı sansür kaldırılıp, filmin festival gösterimi özgürce yapılana kadar filmlerimizi İstanbul Film Festivali’nde hiçbir şekilde göstermeyeceğimizi ve bu koşullar altında İstanbul Film Festivali’nin tüm gösterimlerini durdurmasını talep ettiğimizi kamuoyuna duyururuz” ifadelerine yer verildi.
İşte, o açıklama ve festivalden çekilen filmlerin listesi:
34. İstanbul Film Festivali kapsamında BAKUR (KUZEY) adlı belgesel filmin bugün gerçekleşmesi gereken ilk gösterimi, Kültür Bakanlığı’nın kayıt-tescil ve eser işletme belgeleri olmayan yerli filmlerin festivalde gösterilemeyeceğini bildirmesi üzerine, festival yönetimi tarafından iptal edilmiştir.
Biz aşağıda ismi bulunan sinemacılar, kayıt-tescil ve eser işletme belgelerinin bir sansür aracı olarak filmlerin gösterimlerini engellemek için dayatılmasına karşı çıkıyoruz. Festivallerde gösterilecek yabancı filmlerden istenmeyen bu belgelerin yerli yapımlar için bir zorunluluk haline getirilmesini kabul etmiyoruz. Bunu bir baskı ve sansür olarak nitelendiriyoruz.
Ayrıca, haftalar önce Festival’in programı açıklanmış, hatta eser işletme belgesi olmayan bazı yerli filmler sorunsuzca gösterilmiştir. Bu müdahalenin Bakur filminin gösterimine yönelik yapılması, bu sansürün arkasında siyasi bir karar olduğunu da gözler önüne sermiştir.
Filmlerimizin özgürce izleyiciyle buluşmasının önündeki bütün engellerin derhal kaldırılmasını talep ediyoruz. Eser sahipleri olarak, eser işletme belgesi olsun olmasın bu belgeyi festivallere ibraz etmeyi reddediyoruz.
BAKUR belgeselinin uğradığı sansür kaldırılıp, filmin festival gösterimi özgürce yapılana kadar filmlerimizi İstanbul Film Festivali’nde hiçbir şekilde göstermeyeceğimizi ve bu koşullar altında İstanbul Film Festivali’nin tüm gösterimlerini durdurmasını talep ettiğimizi kamuoyuna duyururuz.
Ayrıca, tüm festivalleri, sinema meslek birliklerini, sinema emekçilerini, sinema yazarlarını ve tüm sinemaseverleri sansüre karşı dayanışmaya çağırıyoruz.
Ertuğrul Mavioğlu (Bakur)
Ayşe Çetinbaş (Bakur)
Koray Kesik (Bakur)
Ahmet Bawer Aydemir (Bakur)
Gürcan Keltek (Koloni)
Aziz Mullaaziz (Koloni)
Fırat Gürgen (Koloni)
Cem Kaya (Motör)
Eytan İpeker (İdil Biret: Bir Harika Çocuğun Portresi)
Erol Karakaya (İs)
Bingöl Elmas (Komşu Komşu Hu)
Gürkan Hacır (Haziran Yangını)
Özlem Küskü (Haziran Yangını)
Kazım Öz (Beyaz Çınar)
İhsan Kaçar (Berroj)
Ömer Leventoğlu (Berroj)
Zekeriya Aydoğan (Çırılçıplak/Şılfîtazî)
Deniz Yeşil (Yollara Düştük)
Hacı Orman (Homo Politicus)
Metin Kaya (Soluk)
Nadir Öperli (Nefesim Kesilene Kadar)
Emel Emine Balcı (Nefesim Kesilene Kadar)
Faruk Hacıhafızoğlu (Kar Korsanları)
Barış Atay (Eksik)
Bilge Elif Turhan (Sarmaşık)
Tolga Karaçelik (Sarmaşık)
Caner Erzincan (Yeni Dünya)
Ali Atay (Limonata)
Mehmet Eryılmaz (Misafir)
Murat Düzgünoğlu (Neden Tarkovski Olamıyorum)
Osman Özcan (Neden Tarkovski Olamıyorum)
Çiğdem Vitrinel (Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku)
Zeynep Dadak (Ufak Hakikatler)
Pelin Esmer (Ulusal Belgesel Jürisi)
Emel Çelebi (Ulusal Belgesel Jürisi)
Erden Kıral
Nuri Bilge Ceylan
Zeynel Doğan
Özgür Doğan
Reis Çelik
Onur Ünlü
Elif Refiğ
Cem Öztüfekçi
Aynur Özbakır
Nejla Demirci
Necati Sönmez
Erdal Ceviz
İsmail İçen
Can Kılcıoğlu
Nermin Aytekin
Nihan Katipoğlu
Nil Perçinler
Ender Yeşildağ
Aslı Ertürk
Rojda Akbayır
Asena Günal
Eylem Ertürk
Zeynep Güzel
Vuslat Saraçoğlu
Can Candan
Elif Ergezen
Eset Akçılad
Sinan Yusufoğlu
Mustafa Dok
Mehmet Ünal
Çiçek Kahraman
Gizem Bayıksel
Bilge Taş
Esra Özban
Funda Alp
Önder Çakar
Somnur Vardar
Pelin Başaran
Feyha İren
Anna Maria Aslanoğlu
Emre Yeksan
Gökçe İnce
Aslı Özgen Tuncer
Sabahat Gerek
Seher İnan
Seray Şahiner
Enis Köstepen
Emin Alper
Cemil Oğuz
Seren Yüce
Tülin Özen
Tunç Erenkuş
Murat Bayramoğlu
Cihan Aslı Filiz
Özcan Vardar
Belmin Söylemez
Haşmet Topaloğlu
Ali Kemal Çınar
Erhan Odabaş
Ali Aga
Azra Deniz
Okyay Mustafa Ünlü
SİYAD
Siyah Bant
Yeni Film Dergisi
Altyazı Aylık Sinema Dergisi
documentarist İstanbul Belgesel Günleri
Hangi İnsan Hakları Film Festivali
Pembe Hayat Kuir Fest
