Zafer Diper
Yıllardır Kadıköy Barış Manço Kültür Merkezi’nde sürdürdüğümüz etkinliklere bir yenisini daha ekledik, yine zengin bir izlence çerçevesinde: 13 Nisan 2014’te doğumunun 100. yılında Orhan Veli…
Gecenin onur konuğu Orhan Veli’nin kız kardeşi Füruzan Yolyapan’dı. İlerleyen yaşına karşın bizi kırmadı, geceye katıldı, sağ olsun. İzleyicilerle birlikte önce Cuma Bolat’ın hazırladığı söyleşisini izledi sinevizyondan ve ardından da istek üzerine küçük bir konuşma yaptı; bir izleyicinin dediği gibi: “canlı tarih” örneği gibi durarak…
Fasl-ı Musiki Topluluğu, Trubaduo, Vecihi Ofluoğlu yönetiminde İ. Ü. Pantomim Sanat Dalı, Emin Karaca diğer değerli katılımcılardı. Gecenin sunumunu ve kimi şiirleri de ben seslendirdim… Seçtiğim şiirler “Beni Bu Güzel Havalar Mahvetti” adlı kitaptandı. Bu kitabın önemli bir özelliği bir CD ile sunulması. Füruzan Yolyapan’ın yıllarca sakladığı ve klasik bantlardan önceki bir teknikle “tel”e okuduğu bu kayıtlarda Orhan Veli, beğendiği 22 şiirini seslendiriyor; abartısız, neredeyse düz-vurgusuz, yalın bir okuyuşla…
Garip ya da Birinci Yeni; Orhan Veli, Oktay Rifat ve Melih Cevdet Anday’ın öncülüğünü yaptığı şiir akımı, Türk şiirinde o güne kadar yer etmiş kalıp ve anlayışlardan kurtulmak gerektiğini savunuyordu… Bu üçlüden biri, şair, oyun yazarı ve romancı Oktay Rifat, 18 Nisan 1988’de yaşamını yitirdi. Onun da ölümünün 26. yılı. Bu büyük ustayı “Elleri Var Özgürlüğün” şiirinden bölümlerle analım:
“(…) Öpüşmek yasaktı, bilir misiniz, Düşünmek yasak, İşgücünü savunmak yasak!/ Ürünü ayırmışlar ağacından, Tutturabildiğine, Satıyorlar pazarda; Emeğin dalları kırılmış, yerde./ (…) Elleri var özgürlüğün, Gözleri, ayakları; Silmek için kanlı teri, Bakmak için yarınlara, Eşitliğe doğru giden./ Ben kafes, sen sarmaşık; Dolan dolanabildiğin kadar!/ Özgürlük sevgisi bu, İnsan kapılmaya görsün bir kez; Bir urba ki eskimez, Bir düş ki gerçekten daha doğru./ (…) Bu umut özgür olmanın kapısı; Mutlu günlere insanca aralık. Bu sevinç mutlu günlerin ışığı; Vurur üstümüze usulca ürkek. / Gel yurdumun insanı görün artık, Özgürlüğün kapısında dal gibi; Ardında gökyüzü kardeşçe mavi!”
