Mimesis Haber / ‘Çocuksun Ölüyorsun, Adın SSPE’ isimli tek perdelik belgesel tiyatro oyunu 25 Nisan günü Şermola Performans’ta sahnelendi.
SSPE (Subakut Sklorezan Panensefalit) hastalığına dair farkındalık yaratmayı amaçlayan oyun, 2009’dan beri Türkiye’nin farklı şehirlerinde gönüllü bir ekip tarafından sahneleniyor. Oyun, Türkiye’de SSPE hastalığından hayatını kaybeden çocukların ve ailelerinin hikayelerini konu alıyor. Sahne, seyircilerin arasında oturan bir oyuncunun ‘Türkiye’de SSPE var! Haberiniz var mı?’ repliği ile açılıyor. Seyircilerden ses çıkmıyor. Belli ki bir çoğu hastalığı ilk defa bu etkinlik sayesinde duymuş. Sahne duvarları gazete kupürleri ile kaplanmış. Haberlerin bazıları kırmızı yuvarlak içine alınmış, Türkiye’de yaşanmış SSPE vakalarını anlatıyor. Ardından haber kupürleri barkovizyonda beliriyor. Yansıtılan görüntülerde hasta yakınlarının ağzından yaşadıklarını dinliyoruz. Hastalığın süreci, devletin ailelere sunduğu desteğin yetersizliği, devlet elinden alınabilecek önlemler gibi bilgiler veriliyor.
İki anlatıcı oyuncu, görüntülerin arasına giriyor. Anlatıcı olarak seyirciyi bilgilendirmeyi sürdürüyor. Zaman zaman da SSPE hastası bir çocuğu ya da ailesini canlandırıyor. Yaşanan hikayeler acı dolu olduğunda anlatıcının işi biraz daha zorlaşıyor. Özellikle karakterlerin dramatizasyonunda kullanılan dramatik, lirik üslup yer yer içeriğin önüne geçebiliyor. Seyircinin duygusal ve düşünsel mekanizmalarını diri tutacak bir üslup geçişkenliğine ihtiyaç duyuluyor.
Oyun, farkındalık yaratma ve hastalığa dair bilgilendirme amacının yanı sıra somut talep ve tartışmaları da gündeme getirmeyi amaçlıyor. Bir ara ışıklar seyirciye dönüyor ve sahnedeki oyuncu, seyircilerin ne düşündüklerini soruyor. Hem anlatının içeriğine, hem de nasıl anlatıldığına dair yorumları almak istiyor. Salon, bir nevi fuaye havası alıyor. Oyuncular seyircileri katılımcı olmaya teşvik ediyor ve bunu başarabiliyor. Seyirciler hastalığın sürecine, neden Türkiye’de daha sık görüldüğüne, aşılama politikalarının yetersizliğine dair bir tartışmaya giriyorlar. Seyirciler arasında oturan SSPE derneğinden bir katılımcı çeşitli bilgiler veriyor. Ardından oyun kaldığı yerden devam ediyor.
Grup, Türkiye’de sağlık politikalarına dair devlet yaklaşımına odaklanıyor, somut olguları ortaya koyarak somut taleplerde bulunuyor. Seyircilere tiyatronun farkındalık yaratmak adına oldukça etkili bir araç olabildiğini hatırlatıyor ve çok değerli bir işe imza atıyor.
Oyun gelecek sezon Türkiye’nin çeşitli şehirlerinde oynanmaya devam edecek. Grup ve oyun ile ilgili daha ayrıntılı bilgi almak isteyenler taskinulas@gmail.com adresinden bilgi alabilirler.
Didem Karanfil / Mimesis Haber
