Çağla Coşkun
Kadıköy’ün yeni incisi Moda Sahnesi’nin ilk sezonunda sahnelediği oyunlardan biri Bulgar yazar Stefan Tsanev’in “Bütün Çılgınlar Sever Beni” oyunu. Oyun tek perdelik bir komedi. Alt başlığı “Baştan Çıkarma” olan oyunda histerik bir kocanın en yakın arkadaşını kullanarak karısının sadakatini test etmesi anlatılıyor.
Hayatındaki her şey mükemmel olan ancak sahip olduğu iktidardan başı dönmüş Yosif, arp sanatçısı güzel karısı Maria’dan mütemadiyen şüphe etmektedir. Bunun için de eski arkadaşı Angel’dan karısını baştan çıkarmasını ister. Çünkü “bir kadını kimse baştan çıkarmaya çalışmamışsa kadının kocasına sadık kalmaktan başka çaresi yoktur” ve bu yüzden Maria’nın sadakati mutlaka ama mutlaka denenmelidir. Kadının her zaman şüphe edilen sadakati erkeğin kafasını daima meşgul eder. Aslında kadına olan güvensizliği ve onu ve namusunu test etme çabası erkeğin kendi gücüne duyduğu güvensizlikten kaynaklanır. Erkek, iktidarın sembolüdür; ve kadın, baştan çıkarılan, kullanılan, erkeğin isteğine göre şekillenen pasif bir canlıdır. Tıpkı çılgın Tanrı Zeus gibi Yosif de bütün kadınların bir şekilde, zor da olsa, mutlaka baştan çıkarılacağına inanır. Kadın güvenilmezdir ve güvenilir olmamasının sebebi de erkeğin kendine olan güvensizliği, kendi gücünden şüphe etmesidir. Yani Yosif karısının sadakatini test ederken aslında kendi gücünü test etmeye çalışmaktadır. Eğer Maria onu aldatıyorsa Yosif’in iktidarı ciddi bir darbe alır çünkü bu, Yosif’in karısı üzerindeki otoritesinin yeterince sağlam olmadığının göstergesidir.
Oyundaki bir diğer önemli tema da sanatın materyalist dünyadaki yeri ve onun karşısındaki çaresizliği. Yosif güçlü erkek portresinin yanı sıra hayata tamamen materyalist bir çerçeveden bakar. Ona göre materyal bir karşılığı olmayan her şey önemsizdir. Bu yüzden de sanat değersizdir ve saçmadır. Sanatın Maria’ya atfedilmesi de bu açıdan sembolik. Erkeğin gözünde zaten bir değeri olmayan kadın, kendini sanata adayarak hayatta hiçbir işlevi olmayan şeylerle uğraşır. Erkek egemen bir dünyada kadının kendine yer bulması da zordur ve kadın bu dünyada aslında çaresizdir, tıpkı sanatın her şeyin hızlıca tüketildiği ve parayla ölçüldüğü dünya karşısındaki güçsüzlüğü gibi.
“Bütün Çılgınlar Sever Beni”nin seyircili genel provasını izlerken aklıma Henrik Ibsen’in “Hedda Gabler” adlı oyunu geldi. “Hedda Gabler”de de kadın, erkek egemen dünyada boğulur ve kendine bir yer açmaya çalıştıkça toplum tarafından ötekileştirilir. Hedda’nın elindeki silah patlar çünkü Hedda için çözüm ölümdür ve sadece ölümle kendi gücünü ispatlayabilir. “Bütün Çılgınlar Sever Beni”de de sahnede silah var ve bilindiği üzere “birinci sahnede duvarda asılı bir silah varsa ilerleyen sahnelerin birinde mutlaka patlar”. Bu nedenle spoiler olacağını düşünmediğim için o silahın patlayacağını rahatlıkla söyleyebilirim. Sadece Hedda’dan farkını sürpriz olarak saklamam gerektiğini düşünüyorum. Maria her ne kadar kocasının empoze ettiği hayatı içselleştirmiş gibi görünse de aslında her şeyin ve dahası kendi gücünün farkındadır ve onun için de silah kendini ispatlaması için önemli bir araçtır.
Oyun oldukça dinamik ve yalın. Bir saniye bile tempo düşmüyor. Buna metnin çevirmeni Hüseyin Mevsim’in de önemli bir katkısı olduğunu düşünüyorum zira konuşmalar kesinlikle çeviri kokmuyor. Tam tersine metin Türkçe’ye güzelce yedirilmiş ve dili iyi kullanan bir Türk yazarın elinden çıkmış gibi.
Oyuncular Mert Fırat, Aslı Tandoğan ve Volkan Yosunlu’nun performansları ise mükemmel. Mert Fırat’ı daha önce birçok tiyatro oyununda izledim ve en iyi performansını Yosif’te gösterdiğini düşünüyorum. Aslı Tandoğan da dizi ve filmlerdeki gibi naif bir performans sergiliyor. Volkan Yosunlu’yu daha önce ne yazık ki izlemedim ancak bu oyunla tanıştığıma çok memnun oldum.
Moda Sahnesi yeni açıldı ancak ekibin deneyimli olduğu ve her şeyin tam olduğu bu tek perdelik komedide kendini gösteriyor. İktidar, paranoya ve kadın-erkek ilişkisine güzel bir yorumla açtı kapılarını bu yeni mekan (perdelerini açtı diyemiyorum çünkü perdesiz bir sahne). Bütün çılgınların seveceğinden eminim.
http://www.modasahnesi.com/butun-cilginlar-sever-beni
