[Seçkin Selvi’nin Milliyet Sanat’ta yayınlanan haberini aktarıyoruz] David Mamet’in ünlü ve tartışma yaratan oyunu “Ders” (Oleanna) Kasım’da Barış Manço Kültür Merkezi’nde başlayacak.
Amerikan üniversitelerinde 1978’de başlayıp 1990’larda yoğunlaşan ve sertleşen “Siyasal Doğruluk” akımı sürecinde belirli ilkeleri olan gruplar, bu ilkeleri benimseyip uyguluyor, dahası bunu benimsemeyenlere karşı şiddete varan davranışlarda bulunuyorlardı. ABD’deki gerçek bir olayın senato tutanaklarından esinlenilerek yazılmış olan oyun, duygu yüklü bir kadın-erkek savaşıdır; izleyiciyi yürek kaldıran bir doğruya ulaştırır, güç, ayrıcalık, istismar ve eğitim süreci konusunda sorular sormaya yöneltir.
Oyunda öğrenci gücü ve öğrenci öcü işlenirken, yüksek öğrenimin değerleri tartışılır. Bu öğrenime uygun olsa da, olmasa da, değerini bilse de, bilmese de, yüksek öğrenim her öğrenci için bir hak mıdır? Daha çok öğrenci, daha kötü öğretim midir?
“Ders” ya da özgün adıyla “Oleanna” oyununda da, Mamet’in diğer oyunlarında olduğu gibi, kurgunun ve olayların anahtarı, sözcüklerdedir. Örneğin Profesör belli sözcüklerin belli anlamları olduğu görüşünü savunurken, öğrenci sloganları yeğleyen grup akımlarına sığınır.
Mamet anahtar sözcüklerin dil açısından işlevini irdeleyerek şunu belirtir: Bir dokunuş ya da kaygı ifadesinin “cinsel taciz” sayılabildiği günümüzde, sözcüğün gerçek anlamının nasıl kaybolduğu ortaya çıkar. İnsanlar dil ve anlam konusunda anlaşamazsa, “hoşça kal” lafı bile kaygı uyandıracaktır.
David Mamet’in yazdığı Tufan Karabulut’un yönettiği oyunda, Tufan Karabulut ve Elvan Boran rol alıyorlar. “Ders” sezon boyunca “Kadıköy Belediyesi Barış Manço Kültür Merkezi”nde izlenebilir.
