Mimesis Çeviri / Shakespeare oynamak çocukların hayatlarını kurtarabilir. İşte bu, Alex Rotaru’nun Yüce Shakespeare [Shakespeare High] belgeselinin ikna edici argümanı… Belgesel, Güney Kaliforniya Drama Öğretmenleri Birliği Shakespeare Festivali’nin 90. yılında, liseler arasındaki rekabeti inceleyen, çok kısa ve aşırı kalabalık da olsa, ilham verici bir belgesel.
New York Times, 8 Mart 2012, Çeviri: İlker Yasin Keskin
Birlik, aşağı yukarı 50 okulun drama öğrencileri tarafından oynanacak üç Shakespeare oyununu – Bir Yaz Gecesi Rüyası, Othello, Macbeth – seçmiş. Yarışan öğrenciler bir oyunu ya sekiz dakikadan uzun sürmeyecek sahneler halinde kısaltabilmişler ya da beş dakikalık bir tek sahne olarak oynayabilmişler. Dört sandalye haricinde sahne donanımı, dekor ve kostüme izin verilmemiş. Öğrenciler, anlamını bozmamak şartıyla bir oyunu değiştirmek için önemli ölçüde sanatsal özgürlüğe sahip olmuşlar.
Festivalin ünlü mezunlarından bazıları arasında, sinemada da boy gösteren Kevin Spacey, Val Kilmer, Mare Winningham ve Richard Dreyfuss gibi isimler var. Bay Spacey belgeselin idari yapımcısı ve belgeselin en açık sözlü konuşmacısı. Profesyonel başarısını direkt olarak Los Angeles’da, Chatsworth Lisesi’ndeki deneyimine bağlıyor; ki buradaki ziyareti sırasında konferans salonunu incelerken nostaljik bir aydınlanma yaşamış.
“Bu beni değiştirdi” diye ifade ediyor. “Kazandığım özgüven ve özsaygının ilk kırıntıları bu odada ortaya çıktı. Artık oyuncu olmak istemediğimi, zaten oyuncu olduğumu anladığım anı, gerçekten tam anlamıyla saptayabilirim.”
Belgesel, final karşılaşmasında her üç oyunun uyarlamalarını sahneye koyan; okulların ele avuca sığmayan öğrencilerine yoğunlaşıyor. En lüks kuruluşlardan biri olan Los Angeles Eyalet Sanat Lisesi Shakespeare’e yaklaşımında en Ortodoks olanlardan biri. Buradaki öğrenciler ve fakülte üyeleri şovence bir tavır sergiliyorlar.
Yıllardır daha başarılı yarışmacılardan biri olan Hesperia Lisesi, Mojave Çölü’ndeki işçi sınıfı kentinde hizmet veriyor. Othello‘da oynamak için ikna edilen oradaki iki popüler öğrenci olan Melvin ve Galvin Emesibe, Afrika kökenli Amerikalı futbol oyuncusu ikizler. Kendinden emin ve canan yakın bu öğrenciler, kendileri 8 yaşındayken, babalarının annelerini ve anneannelerini öldürdüğü için hapse girdiğini kameraya anlatıyorlar. Üç çocuk, yetim yurdunda vakit geçirdikten sonra teyze ve dayılarına taşınmışlar. Ve görünüşe göre ortaya çıkan aile trajedisini sağ salim atlatmışlar.
Daha fakir okulların diğer öğrencileri arasında; stand-up komedyeni olmak için can atan, anne ve babası ise eski neo-nazilerden olan, Bir Yaz Gecesi Rüya‘sında rol alan kızıl saçlı Tommy; bir çeteye katıldıktan sonra drama programını seçen, zira belaya bulaşmamak için bu konuda konuşmaması gereken Tosh; uysal görünüşü üzerinde silah taşıdığına inanmayı zorlaştıran ve kendini eski çete üyesi olarak tanımlayan Taco lakaplı Louis yer alıyor.
Gösterilen performansların çoğu yaratıcı ve enerjik. Performansların provası boyunca filmde yer almayı çok isterdiniz. Bir öğretmen tiyatronun doğal asaletinden bahsediyor ve bunu film süresince hissedebilirsiniz. Emesibe ikizlerinin ve Louis’nin hikâyeleri, tüm filmin onların hayatları üzerinden yapılabileceğini akla getiriyor.
Yarışma, öğrenciler üzerindeki çarpıcı etkisi bakımından, ülkenin on binlerce fakir gencine müzikal enstrümanlar vererek ve klasik orkestralarda çalmayı öğreterek yardım eden Venezüella’nın genç orkestra hareketi El Sistema ile benzerliklere sahip.
Mr. Spacey, “Yarışma, işbirliğini öğrenme, kendine güveni öğrenme, kendine saygıyı öğrenme, hatta belki de kendinizi nasıl gördüğünüzü öğrenmeyle birlikte yapılmalı. Ve bana göre bu, kişinin kendisini dünyaya nasıl takdim edeceği şeklinde tercüme edilebilir” diyor ve ekliyor: “İşte tiyatro bunu yapar.”
Yüce Shakespeare
Yönetmen: Alex Rotaru
Görüntü Yönetmeni: Brian O’Connell
Müzik: Nathaniel Blume
Yapımcı: Mr. Rotaru Brad Koepenick, Lori Miller ve Ronnie Planalp, Sinema Birliği (Cinema Guild) tarafından yayınlandı.
Süre: 1 saat 21 dakika.
Bu film sınıflandırılmamıştır.
Bu makale aşağıdaki düzeltmeyi belirtmek için gözden geçirildi.
Düzeltme: 13 Mart 2012
Bu yazının daha önceki versiyonunda Kecin Spacey’nin filme katkısı yanlış ifade edilmişti. Filmi Kevin Spacey’nin prodüksiyon şirketi hazırlamadı, finansmanına yardım etti.
