Mehmet K. Özel
Kayıp zamanının peşinden giden şarkıcı kızın gerçek hayat ile rüyalar/kabuslar alemi arasında salınan hikayesi. -Adının Alis (Alice)’ten türetilmiş olma ihtimali yüksek- Lisa’nın gerçek hayatında yaşadıkları nedeniyle arızalanmış düşgücünde serbest bir gezinti; belki de bir kaçış, kurtuluş, yeni bir başlangıç ümidi…
Mutlu hatırlanan çocukluk döneminden miras duygular; güvensizlik, suçlululuk… baskıcı kurumlar; din, aile… arkadaşlık ilişkileri… barışıl(a)mamış cinsellik… figürler; baba, abla, sevgili…
Sıfırnoktaiki Anthony Neilson’ın “Disosya Harikalar Diyarı” adlı oyununu Sami Berat Marçalı rejisiyle sahneliyor. Kalabalık kadrolu oyunun sahne trafiği ustaca çözümlenmiş. Lisa’nın gerçek ile hayal arasında gidip gelen dünyasının deliklerinden, boşluklarından çıkan, fırlayan, kıvrılan, kaybolan sayısız yaratık tıkır tıkır işleyen sahne düzeninde art arda arz-ı endam ediyorlar.
“Disosya Harikalar Diyarı”, Lewis Carroll’un “Alice Harikalar Diyarında”sı ile sıfırnoktaiki’nin daha önce sahnelediği Philip Ridley’in “Korku Tüneli”nin karışımı gibi. Carroll’un dünyasını çağrıştıran kraliçe, tavşan (keçi), iksir (telefon), saat gibi öğeler ile Ridley’in “Korku Tüneli”nin oyun kurgusu üst üste bindirilmiş.
“Korku Tüneli”nde iki kardeşin korkularıyla hayallerinde yarattıkları iki karakter ile “Disosya Harikalar Dünyası”nın Lisa’sının, gerçek hayatta etrafındaki kişilerden etkilenerek zihninde/hayalgücünde varlıklar yaratması arasındaki paralellik kastettiğim.
Oyunda; yaratıcı ve zanaatkarane kostüm tasarımı (Meltem Tolan) ve gerçek hayatın soğukluğu ile düşgücünün renkliliği arasındaki karşıtlığı vurgulayan ışık tasarımı (Ushan Çakır) çok başarılı.
Lisa’yı oynayan Pınar Çağlar Gençtürk 80 dakikanın her bir anında sahnede; adeta nefes almadan çaresizlikten sevince, umuttan isyana dönüşen duyguları abartmadan; kalın harflerle, sert vurgularla değil; sanki arkasında yılların deneyimi olan usta bir oyuncunun sakinliğiyle canlandırıyor. Gençtürk’ün duru, doğal bir oyunculuğu var.
Bir nevi koro işlevi gören diğer sekiz oyuncu arasından Murat Mahmutyazıcıoğlu, Fatih Gençkal ve İpek Banu Kılar bir adım öne çıkıyorlar. Bu üçlü, canlandırdıkları yan karakterlerin olanaklarını sonuna kadar kullanarak oyunun seyir keyfini yükseltiyorlar.
“Disosya Harikalar Dünyası” sıfırnoktaiki’nin sıvası kazınmış, tuğla dokulu “olağan” ikincikat’ında değil, Mecidiyeköy’de bu sezon açılmış yeni tiyatro mekanı “blackbox” Sahnehal’de sahneleniyor. Pazartesi akşamları dokuzda…