İhsan Ata
2005 yılında kurulan Tiyatro Artı, Takip’ten sonra yine “tek” seyircilik bir oyunla seyircisiyle buluşuyor. Ufuk Tan Altunkaya’nın Ryūnosuke Akutagava’nın Çalılıklar Arasında öyküsünden uyarladığı üçKİŞİ adlı metinle alışılagelmiş tüm tiyatro kalıplarını yıkarak sıra dışı bir gösteriye imza atıyor. Elmadağ’da bir oto-yıkama garajını dönüştürerek Mekân Artı adı altında yakanın ilk offBeyoğlu tiyatrosunu açan Ufuk Tan Altunkaya’nın yönettiği oyunun proje koordinasyonu Didem Kaplan’a, video tasarımı ve yönetimi ise Baran Gündüzalp’e ait. Ayrıca video performansta Ayça Damgacı, Memet Ali Alabora, Suat Sungur ve Şebnem Sönmez gibi ünlü isimlerde yer alıyor.
Oyunun konusu kısaca şöyle: Oyun, klasik bir cinayeti ele alıyor. Ama ele alış biçimi eminim daha önce izlediğiniz türlerin çok uzağında. Ortada bir cinayet vardır. Ve bu cinayet sorguladığınız/hikâyesini dinlediğiniz üç oyuncunun sizi yönlendirmelerinden oluşur. Cinayete kurban giden adamın gözü önünde karısı tecavüze uğramış ve katil yakalanmıştır. Katil suçunu itiraf etmiş ama kurbanın karısı ortalıkta yoktur. Karısı bulunduğunda ise çok farklı bir hikâyeyle karşı karşıya kalırsınız. Ölen kocanın medyum tarafından sorgulanması ise bambaşkadır.
Oyun, Ayça Damgacı, Memet Ali Alabora, Suat Sungur ve Şebnem Sönmez gibi ünlü isimlerin yer aldığı video gösterisiyle başlıyor. Video gösteriminin ardından ‘Hırsız’ rolüyle Arda Çetinkaya sizi başka bir alana çağırarak anlatmaya başlıyor. Hırsız’ın ardından kurbanın karısı rolünde Neşem Akhan’ın yanına gidiyorsunuz. Anlattığı hikâye ise sizi bambaşka bir yere götürüyor. Hemen arkasından Cihan Esen’in yanına gidiyorsunuz. Hikâyesinden sonra oradan ayrıldığınızda ortada etrafa dağılmış kıyafetler ve çırılçıplak kurbanla karşı karşıya kalıyorsunuz. Olay dizesinin şaşkınlığıyla bocalarken bir anda kapı açılıyor ve dışarıya davet ediliyorsunuz. Elinizde üç ayrı hikâye ve sahnenin ortasında yüzüstü yatan kurbanın portresiyle kalakalıyorsunuz.
üçKİŞİ, günde 16 temsille tek seyirciye oynanıyor ve yaklaşık bir saat sürüyor. Ve bir saatin sonunda sahneden çıktığınızda olayın şokunu atlatmak için birkaç dakikaya daha ihtiyacınızın olduğunu hissediyorsunuz. Çünkü oyunun ilerleyiş süreci izleyenleri daha önce karşılaşmadığı bir sahneleme tekniğiyle içine alıyor. Ve izleyici oyunun bir parçası haline getirerek oyunun başrolü yapıyor.
Buna karşın oyuncuyla yakın olmasına rağmen izleyicinin oyuna, metine ve oyuncuya bir etkisi yok. Böylelikle izleyici olmaya devam ederek oyunun tadını sonuna kadar çıkarabiliyorsunuz.
Bireysel performanslarda, beden diliyle duygu oyunculuğunu buluşturan Arda Çetinkaya, Neşem Akhan ve Cihan Esen’i başta cesaretleri olmak üzere anlatım biçemlerinde kullandıkları etkileyici üsluplarından dolayı tek tek kutluyorum.
Metnin uyarlamasını ve oyunun yönetimini yapan Ufuk Tan Altunkaya’yı sadece İstanbul’a yeni bir alternatif tiyatro salonu kazandırdığı için bile ne kadar kutlasak az… Altunkaya, rejisiyle izleyici oturduğu koltuktan kaldırıp oyunun bir parçası haline getirerek olayları birebir yaşatıyor. Tiyatroya dair bilindik tüm kalıpların yıkan, oldukça cesur ve iddialı bir sunumla seyirciyi inanılmaz bir şekilde rahatsız etmeyi başararak amacına ulaşıyor. Anlatım tarzı oldukça spesifik ve izleyenlerin dimağını işgal ediyor. Ve tam anlamıyla” alternatif tiyatro” kavramına sahneden açıklık getiriyor.
Bu projeye inanan başka bir kahraman ise projenin koordinasyonunu üstlenen Didem Kaplan… Didem Kaplan, oyunun sahnelenme sürecinde yer alan tüm ayrıntıları büyük bir titizlikle takip ederek oyunun başarıya ulaşmasında çok büyük bir rol üstleniyor. Sahneye girer girmez sizi karşılayan ekranda yer alan videonun tasarımını üstlenen Baran Gündüzalp ise kast seçimindeki başarısı ve profesyonel montajıyla hedefi on ikiden vuruyor.
İstanbul’da alternatif tiyatro anlamında perdelerini açan; ikincikat, Maya, Beyoğlu Terminal, Karakutu, Kumbaracı50, Şermola, Mekân. Artı ve son açılan Sahnehâl ile cesur, farklı ve yenilikçi bir anlayış ile farkındalığı amaçlayarak tiyatro seyircisine geniş bir yelpaze sunuyor. Böylelikle İstanbul’da yaşayan tiyatro severler farklılığın ve farkındalığın keyfini sürüyor.
Oyunu, 29 ve 30 Aralık 2011 tarihlerinde saat 18.00 ile 22.00 saatleri arasında her 15 dakikada yeni bir izleyicinin alındığı Mekân Artı’da izleyebilirsiniz. Randevu 0(212) 224 57 56 numaralı telefondan alınabilir. Ayrıntılı bilgi: www.mekanarti.com
OYUNUN KÜNYESİ
Metin: Ryūnosuke Akutagava
Uyarlama – Yönetim: Ufuk Tan Altunkaya
Proje Koordinasyon: Didem Kaplan
Kurgu ve Tasarım: Ufuk Tan Altunkaya & Didem Kaplan
Fotoğraf: Özgür Oğuzlar
Video Tasarım ve Yönetim: Baran Gündüzalp
Video Performans: Ayça DAMGACI, Memet Ali ALABORA, Şebnem SÖNMEZ, Suat SUNGUR
Oyuncular: Arda ÇETİNKAYA, Berrin KARABAŞ, Cihan ESEN, Fırat URAN, Murat BAYKAN, Neşem AKHAN, Ümit SURAL
