Ödev/Sezen Bilir

Bu çalışma edebiyat öğretmeni Sezen Bilir tarafından ortaokul ve lise öğrencilerinin tiyatro çalışmaları için tasarlanmış bir oyundur. Geçtiğimiz seneler içerisinde birçok okulda sahnelenen metin, İstanbul Amatör Tiyatro günleri kapsamında da seyirci ile buluşmuştur. Metnin şekillendirilmesinde öğrencilerin  doğaçlamaları da katkı sağlamıştır.

ÖDEV

YAZAN: SEZEN BİLİR

1. SAHNE(EVDE)

(Çocuk telaşla sahneye girer.)

ÇOCUK:

Kaçırdım galiba…Annem kumandayı  yine nereye koymuş…Of anne yine mutfağa mı götürdün, yoksa çamaşır makinesine mi attın? Hıh buradaymış nihayet…(televizyonu açar) Çoktan başlamış … Aman tanrım Polat’ı öldürüyorlar… Arkana bak …Arkana baksana be…Çek silahını…Vur, vursana…

(Anne girer)

ANNE:

Oğlum ne yapıyorsun? Oğlum beni duyuyor musun? (Çocuk duymaz. Anne çocuğun koluna dokunur. )

ÇOCUK:

Kıpırdama yoksa öldürürüm.

ANNE:

Saçmalama ne yapıyorsun? Benim ben, annen .

ÇOCUK:

Aaa… anne çekil önümden diziyi seyredemiyorum.

ANNE:

Kapat şu diziyi. Bunları seyrede seyrede mafya olacaksın.

ÇOCUK:

Hayır kapatmam.

ANNE:

Ver şu kumandayı bana.(Çocuk vermez, anne ile çocuk kumandayı çekiştirirken baba gelir.)

BABA:

Ne oluyor burada?

ÇOCUK:

Aaaaa….baba.

BABA:

Yaa  baba.

ANNE:

Yine şu diziyi seyrediyor.

BABA:

Sen dizi seyredeceğine niye ders çalışmıyorsun?

ÇOCUK:

Dersim yok baba.

BABA:

Dersin yok öyle mi? Birinci dönem de dersim yok diyip duruyordun beş zayıf getirdin.

ÇOCUK:

Öğretmenler ödev vermiyor baba ben ne yapayım.

BABA:

Sus yalan söyleme. Mutlaka ödevin vardır.

ÇOCUK:

Vallahi yok baba.

ANNE:

O zaman gördüğün dersleri tekrar et.

ÇOCUK:

Ooooffffff.

BABA:

Sus itiraz etme doğru dersin başına.

ÇOCUK:

Yaaa.

BABA:

Bak hala itiraz ediyor (kulağından tutar ve bir tekme savurur). Elimden bir kaza çıkmadan doğru dersin başına.

(Çocuk çıkar,anne ile baba birbirine bakar. Sahne kararır.)

2.SAHNE(MAÇTA)

(Çocuk masanın başında oturmaktadır.)

ÇOCUK:

Acaba Polat’ı öldürdüler mi? Aklım dizideyken bu saçma sapan ödevi nasıl yapayım. Türkçeci kompozisyon ödevi vermiş: “Çevrenizde tanık olduğunuz şiddet olaylarını yazınız.” Offf… Yazıyorum “hiçbir şiddet olayına tanık olmadım.” Vay be iki dakikada ödevi bitirdim. Ne kadar zekiyim. Şimdi televizyon seyredebilirim. (Kalkar dışardan babanın sesi gelir)

BABA:

Oğlum ödevini yapıyorsun değil mi? Biraz sonra gelip kontrol edeceğim ona göre.

ÇOCUK:

(Oturur) Biraz daha çalışsam sağlığım için iyi olacak galiba. Ne yazacağım ben şimdi? Savaşları, atom bombalarını filan mı? Ama bunlar olmaz, öğretmen tanık olduğunuz olayları yazın dedi. Ne yazsam… ne yazsam . Hıh buldum. Bir keresinde Kadıköy’e gitmiştim. O gün maç vardı. Bir grup taraftar slogan atarak geliyordu.

( Çocuk tanık olduğu olayları yazarken olaylar yan tarafta canlandırılır.)

GS TARAFTARLARI:

Re re re ra ra ra gassaray gassaray şampiyon.(amigo öne çıkar)

GS AMİGOSU:

Sarı

GS TARAFDARLARI:

Kırmızı.

(birkaç kez tekrarlarlar)

GS AMİGOSU:

En büyük

GS TARAFTARLARI:

Cim bom bom.

(birkaç kez tekrarlanır)

(Diğer taraftan Fenerliler girer. Fenerliler girince Galatasaraylıların sesleri azalır, diğerlerinin sesleri yükselir.)

FB TARAFTARLARI:

Fenerbahçem benim, biricik sevgilim, söyle senden başka, neyim var benim.(amigo öne çıkar)

FB AMİGOSU:

Sarı

FB TARAFTARLARI:

Lacivert

(birkaç kez tekrarlanır)

FB AMİGOSU:

Sarı

GS’LİLER:

Kırmızı. En büyük cim bom bom. En büyük cim bom bom(gülüşmeler)

(Fenerliler ve Galatasaraylılar karşı karşıya slogan atmaya başlarlar. Slogan attıkça birbirlerine doğru yaklaşırlar.)

FB:

Burası Kadıköy buradan çıkış yok.(tekrar)

GS:

Altı gol atarız. Buradan öyle çıkarız.

FB:

Burası size mezar olacak.

GS

Sizi sahaya gömeceğiz.

(İki takımın taraftarları boğaz boğaza geldikleri anda bir adam sahneye girer.)

ADAM

Arkadaşlar durun.

TARAFTARLARDAN BİRİ

Sen de kimsin be?

ADAM

Açılın. Çekil çekil. (Birbirini tutmuş olanları ayırarak ilerler. Başa geldiğinde durur.) Arkadaşlar… spor, kardeşlik, dostluk ve barış içindir. Bu yaptığınız hiç mi hiç doğru değildir. Ayrıcaaaa… (Bir adım öne çıkar. Üzerindeki kazağı çıkarır. Kazağın altından Beşiktaş forması çıkar.) En büyük Beşiktaaaaaşşşş. (Bütün taraftarlar adama saldırırlar.)

ÇOCUK

Durun…(Sahnedekiler donarlar) Bundan sonrasını yazmasam iyi olacak. Çünkü el hareketleri ve küfürler başlamıştı. Bunları yazarsam öğretmen kızar. En iyisi sonuca geçeyim. “Büyük bir kavga olmuş, kavga edenler de maça değil karakola ya da hastaneye gitmişti.” Nokta.

(Sahne kararır.)

3.SAHNE(OTOBÜSTE)

ÇOCUK

Başka tanık olduğum şiddet olayı var mıydı? Bir de otobüste bir kavga olmuştu ama o şiddetten sayılır mı acaba? Neyse yazayım gitsin. Sayfa boş kalmasın. “Otobüste gidiyorduk….”

(Sahneye şoför ve yolcular girer.)

ŞOFÖR.

(Şarkı söyler. Sonra şarkıyı kesip dışarıdaki arabalara kızmaya başlar.) Yürüsene be. Yeşil yandı hala yerinde sayıyorsun. Kör müsün kardeşim ya…

ÖĞRENCİ

Dershaneye geciktim şoför amca biraz hızlı gidemez miyiz?

YAŞLI KADIN

Yok, olmaz, hızlı gitmesin, benim kalbim var, şekerim var. Ben hıza dayanamam. Sen gençlere uyma şoför bey oğlum, sakin sakin git.

ŞOFÖR

Zaten istesem de hızlı gidemem teyze. Trafiği görmüyor musun? İki saattir aynı yerdeyiz. Farkında değilsin galiba.

YAŞLI KADIN

Benim acelem yok. Ah ah bu yaştan sonra neye yetişeceğim sanki.

ANNE

Oğlum, camdan sarkma evladım.(Çocuk sarkmaya devam eder.) Bak, kime diyorum ben. Çek elini oradan.(çocuk elini çeker)

ÇOCUK

Çişim geldi.

ANNE

Sus yalan söyleme. Arabaya binmeden önce yapmıştın çişini.

ÇOCUK

Çişim geldi işte, altıma yapacağım, inelim.

ANNE

Of of …seninle bir yere gitmek eziyet eziyet.

ÇOCUK

Çişim… çişim

ANNE

Şoför bey, müsait yerde durur musunuz?( Şoför durur. Anne ve çocuk inerler.) Nereden bulacağım ben sana tuvaleti şimdi. Arabadan da indik. Boşuna para verdik iki adım yol için.

ÇOCUK

Çişim

ANNE

Of, of.

(Çıkarlar, otobüs hareketlenir.)

ADAM

Hey kaptan iki saattir bir adım ilerleyemedik. Şu emniyet şeridine girsene.

ŞOFÖR

Emniyet şeridine girmek yasak. Orası acil durumlar için.

ADAM

Bu durum da acil. İşe gecikiyoruz.

ŞOFÖR

Olmaz.

ADAM

Niye başka arabalar giriyor işte

ŞOFÖR

Ben giremem. Herkes böyle düşünürse biri hastalandığında ambülansın nerden gidecek.

ADAM

Ceza yazarlar diye korkuyorsun değil mi? Korkak.

ŞOFÖR

(Arabayı durdurur.) Sen kime korkak diyorsun beee. İn aşağı, terbiyesiz.

ADAM

Terbiyesiz sensin. Arabadan da inmem, para verdim.

ŞOFÖR

(Arabayı durdurur.)Al paranı, çabuk defol.(kavgaya başlarlar, öndeki yaşlı kadın onları ayırmaya çalışır.)

YAŞLI KADIN

Oğlum, evladım, durun…Yapmayın… Şoför Bey oğlum bari sen dur.( Kavgaya devam ederler. Yaşlı kadın sinirlenir.) Eeee…dur (adama vurur), sen de dur (şoföre de vurur). Sen topla paranı başka bir arabaya bin. Sen de geç otur yerine.

ADAM

( Paraları toplayıp arabadan iner )Seni şikayet edeceğim.

ŞOFÖR

Git nereye istersen şikayet et, manyak. Akşam akşam çattık be.(Pencereden yere tükürür.) Hah nihayet yol da açıldı.(Otobüs sahneden çıkar.)

ÇOCUK

Şoför çok sinirlenmişti. Yol açılır açılmaz öyle hızlı sürdü ki az kalsın kaza yapıyorduk

(Sahne kararır.)

4.SAHNE(İNTERNET KAFEDE)

ÇOCUK

Başka ne yazsam ne yazsam. Hah buldum. Arkadaşım Koray’ın başından geçen olayı yazayım. Ama bu olaya ben tanık olmadım ki. Ama olsun, arkadaşım tanık oldu. Daha doğrusu yaşadı. Yazıyorum… yazıyorum… yazıyooooooruuuuumm. Bir gün internet kafedeeeee…

(Üç çocuk ve kafe sahibi, sandalyeleriyle birlikte sahneye girerler, sırayla otururlar. Alp ve Barış oyun oynar, Ecem araştırma yapar, kafe sahibi gazaete okur.)

BARIŞ:

Nasıl sapladım bıçağı? Bittin oğlum sen.

ALP:

Tüh ya lanet olsun? (Sinirlenir, kendini yere atar, tekrar yerine oturur. Oyuna devam ederken gizli gizli Barış’ın ekranına bakar.)

Yendim işte. Yendim . Nasıl uçurdum ama kelleni.

BARIŞ:

Ekranıma baktın.

ALP:

Bakmadım. Yenildin diye mızıkçılık yapıyorsun.

BARIŞ:

Sensin mızıkçı. Hep bakıyorsun. Geçen günde bakmıştın.

ALP:

Bakmadım.(Ayağa kalkar.)

AKIN:

Hey çocuklar bağırıp durmayın. Adam gibi oynayın şu oyunu.  Gelmeyeyim oraya.

ALP:

(Oturur.)Tamam abi.( Barış’a )Gelse ne yapacak sanki. Hadi yeniden başlayalım.

BARIŞ:

Tamam ama, baktığını görürsem işin bitti.(Oyuna devam ederler.)

ALP:

Şu yanındaki ne yapıyor?

BARIŞ:

İnek işte, ödev yapıyor. Bak nasıl gıcık edeceğim onu. (Ecem’e) Sen de oyuna dahil olsana.

ECEM:

Olmaz ödevimi araştırıyorum.

BARIŞ:

Bırak ödevi be.

ALP:

Bir kere de zevkli bir şey yap

ECEM:

Bu saçma sapan oyunların neresi zevkli anlamıyorum.

ALP:

Oynarsan anlarsın.

ECEM:

Oynamayacağım.

BARIŞ:

Oyna.

ECEM:

Oynamayacağım, beni rahat bırakın.

BARIŞ:

Bak nasıl öldürüyorum adamları. Nasıl kanlar çıkıyor görüyor musun?

ECEM:

Iııııyyyy.

BARIŞ:

Oyna ki, seni de böyle böyle bıçaklayarak yok edeyim.(Ecem’i bıçaklıyormuş gibi yapar.)

ECEM:

Üf yeter be. Sabahtan beri bu oyunları oynaya oynaya  kafayı yemişsiniz.(kalkar)

BARIŞ:

Sonunda kaçırdık ineği.(Gülerler)

(iki çocuk gelir.)

KORAY:

(Kafe sahibine) Merhaba Osman Abi.

OSMAN:

Merhaba Koraycım. Nasılsın?

KORAY:

İyiyim abi. Bak bu sefer arkadaşımı da getirdim.

OSMAN:

İyi. Alın bakalım kağıtlarınızı. Siz geçin, ben bir yan tarafa bakayım.(çıkar)

CAN:

Aaaaa sadece bir tane boş yer varmış.

KORAY:

Eee ne yapacağız.

CAN:

Bilmem ki.

(İkisi de yavaş yavaş sandalyeye yaklaşırlar. Birbirlerini iterek oturmaya çalışırlar. İtişme sırasında Koray yere düşer. Diğerleri gülerler. Can sandalyeye oturur.)

CAN:

Beni de oyuna katsanıza.

BARIŞ:

Tamam.

ALP:

Şifre bir, iki, üç.

KORAY:

(Yerden kalkar. Can’ın yanına gelir.) Ne yapıyorsun?

CAN:

Oyun oynuyorum.

KORAY:

Görüyorum. Kalk şuradan.

CAN:

Yaaa. Sen her zaman oynuyorsun. Bırak biraz da ben oynayayım.

KORAY:

Kalk dedim sana. Zaten rezil ettin beni.

CAN:

Senin evinde de bilgisayar var. Evde oynarsın.

KORAY:

Olmaz bizimkiler izin vermiyor. Kalk .

CAN:

Kalkmayacağım.

KORAY:

Görürsün sen. (Osman Abi’ye) Osman Abi….Osman Abi….

OSMAN ABİ:

(Dışardan) Ne var.

KORAY:

Abi bir baksana ya. Bu çocuk yerimden kalkmıyor.

OSMAN ABİ:

Oğlum kendiniz çözemiyor musunuz probleminizi?

KORAY:

Eeee. Kalkmıyor yerimden.

OSMAN ABİ:

Tamam tamam az sonra geliyorum.

CAN:

Hemen Osman Abi’ne söyledin değil mi? Süt .

(Diğerleri gülerler.)

KORAY:

Sen kime süt diyorsun be. (Can’ı iter.)

CAN:

Eeee sıktın be.(Kalkar Koray’ı iter. İkisi de birbirini iterler. Sonra karşı karşıya gelirler.)

KORAY:

Artık arkadaşım değilsin.

CAN:

Sen de benim arkadaşım değilsin.

ALP:

Aaaaa. Bırak oğlum bilgisayarı, burada gerçeği var.

BARIŞ:

Esas oyun buradaymış be. Kalk kalk… Ben uzun olanı tutuyorum.

ALP:

Tamam, diğeri de benim.

BARIŞ:

Geç karşıya.

(Alp karşı tarafa geçer.)

ALP:

Vur hadi vur.

BARIŞ:

Ne duruyorsun yok et onu.

(Can ve Koray kavgaya başlarlar ve verilen talimatlara uygun hareket ederler.)

ALP:

Tekme at. Tekme at. Hadi .

BARIŞ:

Karnına çalış. Vur vur.

(Can, Koray’ın karnına vurur. Koray yere düşer.)

BARIŞ:

Heyyy….İşte böyle. Game over. Kazandım… kazandım.

ALP:

T üh be kaybettim. Benimkinin bacağı da yaralıydı zaten. Neyse boş ver. Hadi biz oyuna dönelim.

(Alp ve Barış tekrar oyuna başlarlar. Koray yerde kıvranır. Can yaptığından pişman bir şekilde arkadaşına elini uzatır. Sahne kararır.)

5. SAHNE(OKULDA)

İSMAİL

Biraz da okuldaki kavgaları yazayım. Her gün bir sürü kavga oluyor. Küçücük bir olay yüzünden hemen kavga başlıyor.” Sen benim kalemimi aldın…saçımı çektin… dalga geçtin…” haydi kavgaya. Ama bu seferki biraz farklıydı. O gün teneffüste, herkes birbirine heycanlı heyecanlı bir şeyler anlatıyordu.

(Öğrenciler grup grup sahneye girerler ve grupların konuşmaları duyulur.)

1.GRUP (Rıdvan, Bilge)

RIDVAN

Arka bahçede kavga varmış.

BİLGE

Aaaa… sebebi neymiş?

RIDVAN

Tam bilmiyorum ama galiba çocuğun biri kalemini yere düşürmüş. Diğer çocuk da kaleme basmış, kalem kırılmış. Kalem çocuğun en sevdiği kalemiymiş. Tam kavga çıkacakmış ki öğretmen gelmiş, ertelemişler. Şimdi arka bahçede kavga edeceklermiş.

BİLGE

O zaman ne duruyoruz ?  Hadi kaçırmayalım kavgayı… koş koş.

(Koşarak çıkarlar.)

2.GRUP(Akın, Barış, Atay)

AKIN

(Dışardan koşarak gelir.)

Koşun koşun kavga varmış.

BARIŞ

Nerde?

AKIN

Arka bahçede.

BARIŞ

Niye çıkmış?

AKIN

Çocuğun biri top oynuyormuş. Diğer çocuk da gelip topunu almış. Çocuk peşinden koşmuş ama yetişememiş, yetişemeyince de küfür etmiş, küfür edince de kavga çıkmış. Hadi gidelim.

ATAY

Nereye?

BARIŞ

Kavga seyretmeye.

ATAY

Ben gelmiyorum.

AKIN

Saçmalama oğlum.

ATAY

Siz saçmalamayın. Kavgaya seyretmek için değil ayırmak için gidilir.

BARIŞ

İyi işte gel. Biz seyrederiz sen de ayırırsın.(Barış ve Akın gülerler.)

AKIN

Hadi…hadi…(Atay’ı kolundan tutup götürürler)

YAĞMUR

Arka bahçede kavga varmış galiba.

ECEM

Zaten kafaları kavgadan başka bir şeye çalışmaz ki.

YAĞMUR

Aaaa bak Mete geliyor. Ona bir şaka yapalım mı?

ECEM

Ne yapacağız?

YAĞMUR

Onun 5. sınıfta bir kardeşi var ya?

ECEM

Eeeee…

YAĞMUR

Bak şimdi nasıl kandıracağım Mete’yi.(Mete gelir.) Merhaba Mete.

METE

Merhaba.

YAĞMUR

Biliyor musun  kavga varmış?

METE

Kim kavga ediyormuş?

YAĞMUR

Galiba senin kardeşini dövüyorlarmış.

METE

Ne, kardeşimi mi  dövüyorlarmış? Kimler?

YAĞMUR

Bilmiyorum

METE

Nerede?

YAĞMUR

Arka bahçede.

METE

Şimdi gösteririm ben onlara gününü. Tutmayın beni.(Çıkar)

ECEM

İnandı.

YAĞMUR

Hadi biz de gidelim komik olacak?

(Çıkarlar, sahnede öğrenci kalmaz)

(Bilge ve Rıdvan arka bahçeye gelirler.)

BİLGE

(Çekirdek çitleterek) Ayyy…çok heyecanlı.

RIDVAN

(Çekirdek çitleterek) Neresi heyecanlı? Bir şey yok ki.

BİLGE

Aaaa… doğru. Kaçırdık galiba.

RIDVAN

Senin yüzünden oldu. Tutturdun çekirdek alalım diye kaçırdık kavgayı.

BİLGE

Tüh

(Akın, Barış ve Atay gelirler.)

AKIN

Siz mi kavga edeceksiniz?

RIDVAN

Yooo… sen mi çocuğun kalemini kırdın?

AKIN

Ne kalemi?

BİLGE

(Barış’a) sen mi?

BARIŞ

Hayır. Biz kavgayı seyretmeye geldik.

ATAY

Ben ayırmaya geldim.

BİLGE

Tüüh bunlar kavga etmeyecek.

(Yağmur ve Ecem gelirler.)

YAKUP

Bunlar kavga edecek galiba.

ECEM

Kavga bitti mi?

BÜTÜN ÖĞRENCİLER

Bunlar da değilmiş.

RIDVAN

Allah aşkına biri bana söylesin “kim kavga edecek?”

YAĞMUR

Biri bizi kandırmış galiba, kavga filan yok.

RIDVAN

Allah aşkına biri bana söylesin kim bu yalanı söyledi?

(Birbirlerine sorarlar. Herkes “ ben söylemedim” der. O sırada Mete kızgın bir şekilde gelir.)

METE

Kim benim kardeşimi dövüyormuş? (Rıdvan’a saldırır) sen mi? Çabuk söyle.

RIDVAN

Ben bir şey yapmadım.

METE

(Diğerlerine saldırır.) Siz mi kardeşimi dövüyorsunuz? Kardeşim nerede?

(Kargaşa olur. Öğretmen gelir.)

ÖĞRETMEN

Ne oluyor burada ?

ÇOCUKLAR

Hoca geldi.

ÖĞRETMEN

Geçin sıraya (öğrenciler sıraya geçerler.) demek kavga ediyorsunuz ha. Ben size okulda kavga etmeyeceksiniz demedim mi?

YAKUP

Hocam biz kavga etmiyorduk. Sadece seyretmeye gelmiştik?

ATAY

Ben ayırmaya gelmiştim.

ÖĞRETMEN

Susun beni kandıramazsınız. Gördüm kavga ediyordunuz. (Rıdvan’a yaklaşır.) Söyle sen mi kavga ediyordun?

RIDVAN

(Ağzındaki çekirdek kabuğunu yanlışlıkla hocanın yüzüne fırlatır.) Hayır hocam.

ÖĞRETMEN

Bak utanmadan bir de çekirdek yiyor. Seni terbiyesiz (tokat atar). Geç yerine.

(Çocuklardan ikisini kulaklarından tutarak öne doğru getirir.) Yoksa siz mi kavga ediyorsunuz?

ATAY-AKIN

Hayır hocam. Valla biz kavga etmiyorduk.

ÖĞRETMEN

O zaman kim kavga ediyordu?

ATAY-AKIN

Kimse.

ÖĞRETMEN

(Hala çocukların kulaklarını çekmektedir.)Demek siz de söylemeyeceksiniz. Oğlum ben size kavga etmeyin demiyor muyum hıı? Sorunlarınızı konuşarak halledin, birbirinize vurmayın demiyor muyum? (Bunları söylerken bir taraftan da çocukları döver ve onları yerine gönderir. Mete’ye yaklaşır. Yumuşak bir sesle konuşur) Sen mi kavga ettin? Söyle hadi, sana bir şey yapmayacağım.

METE

(Korkar, kesik kesik konuşur.) hocam…valla hocam…ben…ben…ben bir şey yapmadım. Kardeşimi…kardeşimi döveceklermiş. Valla hocam…ben ondan… valla ben bir şey yapmadım.

ÖĞRETMEN

Tamam tamam, sus, geç yerine. Anlaşıldı. Ama ben sizi konuşturmayı bilirim. Hepiniz doğru disipline…okulda kavga çıkarırsınız ha…ben size gösteririm. Terbiyesizler. Yürüyün…(Çocukları kovalar. Yetişebildiklerine tekme atar. Sahneden çıkarlar.)

ÇOCUK

“ Çocuklar kavga seyretmeye gitmişlerdi, güzel bir dayak yiyip geri döndüler. “Kavga var” yalanını da kimin çıkardığı bir türlü bulunamadı.” Nokta. Vay be! Çok güzel bir ödev oldu. Kesin artı alırım. Aslında, aklıma da bir sürü şiddet olayı gelmeye başladı. Nereye baksan kavga, dövüş. Hepsini yazsam roman olur roman. Neyse bu kadar yeter. Hemen götürüp annemle babama göstermeliyim(kalkar). Belki televizyon bile seyredebilirim. Anneeeee…..babaaaaa…….(çıkar).