Idea Eğitimde Tiyatro/Drama İçin Manifesto
Çeviri: Gökçen Özbek
IDEA Avrupa’nın Prensipleri ve Amaçları Bildirisi
UNESCO Sanat Eğitimine dair yol haritasını, 2006’da Lisbon’da ve 2010’da Seoul’da düzenlenen Dünya Konferanslarında sunmuştur. İki konferansta da sanat eğitiminin vazgeçilmez rolü onaylanmış ve bunun birleşmiş milletler ülkeleri için sağlanması gerektiği vurgulanmıştır.25-28 Kasım 2010 tarihinde IDEA Avrupa üyeleri 18 ülkeden temsilcisi ile Atina’da yıllık toplantı için bir araya gelmiştir. Bu manifestoyu hazırlamamızın sebebi pratikte bazı kanıtlarımızın olması ve bunun çeşitli araştırmalarla desteklenmesidir. Örneğin, DICE gibi Avrupa projelerinde Drama/Tiyatro ile bizim işbirliği yapma, ilgilenme ve yaratım kapasitemiz arttırabilir. Fakat pek çok politikacı henüz eğitim sistemini gözden geçirmeye dair uygun girişimlerde bulunmaya ikna olmamıştır. Oysaki yapılacak olan değişiklikler çocuklarımızın ve dünyamızın geleceği faydasınadır. Bu yüzden, bütün Avrupa ülkelerinde uygulanıp destekleneceğini umduğumuz aşağıdaki hedef ve sonuçları sunmaktayız.
Hedefler – Gerçekleştirilmiş Temel Noktalar
a. Drama/Tiyatro eğitim programlarında zorunlu olarak okutulması gereken bağımsız bir sanat formudur.
b. Yıllar boyunca, uzun soluklu bir süreç olarak sağlanmalıdır.
c. Drama/Tiyatro anlayışı ve yöntemin değerinin bilinmesi öğretmenlerde ve çocuklarda yüksek kalitede eğitim için teşvik edilmelidir.
d. Bütün öğretmenlere, drama öğretmenleri ve tiyatrocularla eğitim ortamında işbirliği yapabilecek yeti ve beceri kazandırılmalıdır.
e. Eğitim, kültürel organizasyonlar ve tiyatro uygulayıcıları arasında ileri birlikteliklerin geliştirilmesi gereklidir.
f. Drama/Tiyatro, diğer alanların öğretimine yöntem olarak entegre edilmelidir.
g. Bu entegrasyon yalnızca her sınıfta sanat eğitiminin olması ile etkili olacaktır.
h. Öğretmenler, drama öğretmenleri ve tiyatro oyuncuları için olan programlar yenilenmelidir. Bu yenilenme, öğretmenlerin ve oyuncuların öğrenmeyi desteklemek için olan bu süreçte sorumluluğu paylaşmalarında ve alanlar arası işbirliğinin avantajlarını bütünüyle yakalamalarında gerekli olan bilgi ve deneyimin kazanmaları için önemlidir.
i. Eğitimciler ve oyuncular birbirlerinin uzmanlık alanlarına karşı içgörü geliştirmelidir. Buna pedagoji bilgisi de dahildir.
Argümanlar
İnsan hakları 27. Maddesine göre “herkesin toplumun kültürel faaliyetlerine özgürce katılma, sanattan zevk alma ve bilimsel ilerlemeye katılarak bundan faydalanma” hakkı vardır.Ayrıca, çocuk hakları sözleşmesinin 31. Maddesi şu şekildedir: “Taraf Devletler, çocuğun kültürel ve sanatsal yaşama tam olarak katılma hakkına saygı duyarak tanırlar ve özendirirler ve çocuklar için, boş zamanı değerlendirmeye, dinlenmeye, sanata ve kültüre ilişkin (etkinlikler) konusunda uygun ve eşit fırsatların sağlanmasını teşvik ederler.”Çocuk haklarının ve insan haklarının çeşitli yollarla ihlal edilmeye devam edilmesine rağmen, Eğitimde Drama/Tiyatro, bütün manifestolarında çocukların ve gençlerin haklarını talep etmekte ve bir arada yaratıcı ve işbirliği içinde var olmayı savunmaktadır.Kültür, eğitimde sanat, eğitim yöntemi olarak sanat, oyun, eğlence, yaratıcılık, takım çalışması ve hayal gücü her zaman kendiliğinden var olmamaktadır; bu nedenle finansal krizlerin oluşturduğu küresel gerçeklikte, özellikle beslenmeli ve gelişmesi için desteklenmelidir. Biz, eğitim alanında çalışan uzman drama öğretmenleri, sanatçılar ve tiyatro oyuncuları olarak sınıf içinde ve dışında, okul içinde ve dışında ve mümkün olan her alanda eğitimlerimize devam ediyoruz. Öğrenme süreci artık sadece okul ile sınırlı değildir.Sanat pedagojisinin yeni olasılıkları okul ile kültürel kurumlar arasındaki iş birliklerinin gelişmesini sağlamaktadır. Bu mekanların her birinde, bizim sevgi ve coşkumuzla farklı öğrenme yolları oluşmaktadır. Bu yollar hayatı ve çevremizdeki dünyayı öğrenmek için oluşturulmaktadır. Bu yolda yürüken aklımızı, kalbimizi ve vücudumuzu bir bütün olarak düşünmeliyiz. Bütün olarak yetişen kişiler, gerçekliği değerlendirebilen, insan ve çocuk hakları aleyhine yapılan eleştiri ve şiddetin karşısında durabilen bireyler olmaktadır. Eğitimde Drama/Tiyaro’nun yetiştirmeye çalıştığı birey işte böyle bir bireydir. Bu manifesto, bütün Avrupa ülkelerindeki politikacılara ve ilgili kişilere hitaben yazılmıştır. Bu bildiri, Avrupa ülkelerindeki drama ve tiyatro alanında çalışan kurumlarca ve derneklerce imzalanmıştır Biz, bu adımı eğitimde kullanılan kültürel ve sanatsal etkinlerde fırsat eşitliğinin tanınması için önemli buluyoruz. Sembolik olarak biz bu bildiriyi vatandaşlar için tiyatro pedagojisinin doğduğu ve yüzyılar boyunca dünyanın her yerindeki insanlarla iletişim kurduğu Atina’dan gönderiyoruz.Devletlerin bu manifestoyu ilerlemenin bir göstergesi olarak kabul etmelerini ısrarla tavsiye ediyoruz.
Çev. Uzm. Gökçen Özbek
Oluşum Drama Enstitüsü
IDEA
(Uluslararası Drama, Tiyatro ve Eğitim Üst Birliği) Atina, Kasım 2010
