Editörün notu: Bir çocuğun yaşamsal bir hakkı olan anadil, drama ve tiyatro için en önemli araçlardan bir tanesidir. Son günlerde demokratik özerklik ve çift dillilik tartışmaların yoğun bir şekilde yaşandığı bir dönemde Sabancı Üniversitesi Eğitim Reformu Girişimi (ERG’nin) açıklamasını bir drama ve tiyatro eğitimcisi olarak değerli buluyorum.
Çiftdillilik ülkemiz için bir avantaja dönüştürülebilir!
Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi bünyesinde çalışmalarını sürdüren Eğitim Reformu Girişimi (ERG), “Türkiye’de Çiftdillilik ve Eğitim: Sürdürülebilir Çözümler için Atılması Gereken Adımlar” başlıklı politika notunu 8 Aralık 2010’da kamuoyuyla paylaştı.
Toplantıda sunulan politika notunun, Dr. Müge Ayan Ceyhan ve Dilara Koçbaş’ın ERG için hazırladığı Çiftdillilik ve Eğitim raporu ve Türkiye’de ve yurt dışında yapılmış çalışmaların yanı sıra Ekim 2009-Kasım 2010 döneminde ERG tarafından düzenlenen ve ağırlıklı olarak akademisyenler ve sivil toplum kuruluşu temsilcilerini bir araya getiren toplantılardaki tartışmaları dayanak aldığı ifade edildi.
Açış konuşmasında ERG Direktörü Prof. Dr. Üstün Ergüder, Türkiye’de anadilinde eğitim talepleri etrafında gelişen tartışmaların çoğu zaman siyasal kutuplaşmaya dayalı ve ilgili hakların yasal düzeyde tanınmasıyla sınırlı kaldığını ifade etti. Bu tartışmalarda konunun birincil muhatabı olan çocukların gelişimi için neyin yararlı olduğunun gözden kaçtığını belirten Ergüder, önceliğin çocukların eğitime erişimleri, aldıkları eğitimin kalitesi ve çocukların eğitim sürecinde neler yaşadığına verilmesi gerektiğini ekledi.
Politika notunda vurgulanan başlıca noktaları dile getiren ERG Proje Uzmanı Işık Tüzün öncelikle, çalışmada “çiftdillilik ve eğitim” ve bu bağlamda kullanılan “birinci dil” ve “ikinci dil” kavramlarını benimseyerek uluslararası dilbilim, eğitimbilim ve psikoloji yazınıyla uyum sağladıklarını ifade etti. Tüzün böylece “anadili eğitimi/öğretimi” ve “anadilinde eğitim” gibi sınırlı iki modelden daha fazlasını tartışmaya olanak bulduklarını ekledi.
ERG notunda, araştırmaların birinci dili Türkçeden farklı çocukların eğitime erişim, devam ve eğitimde başarı açısından yaşadığı sorunlara işaret ettiğini belirtiyor. Ayrıca çiftdil gelişiminin çocuk açısından yararlarına değiniliyor; doğru pedagojik koşullar altında çocuğun birinci ve ikinci dilinin birbirini destekleyebileceği, bir dili diğerine tercih etmek gerekmediği ifade ediliyor. Çiftdillilik ve Eğitim raporunda yazarların, çiftdilliliğin değil, bu potansiyeli değerlendirecek ve her çocuk için kaliteli bir eğitim ortamı yaratacak politikaların bulunmamasının çocuk açısından engelleyici olduğu sonucuna vardığının altı çiziliyor. Politika notunda ek olarak sürdürülebilir çözümler için atılması gereken adımlar özetleniyor.
Ayrıntılar için Eğitim Reformu Girişimi kurumsal web sayfasına bakılabilir.
