Mimesis-Çeviri
Mark Brown, İngiltere Sanat Konseyi’nin gündeme getirdiği yeni bütçe tasarısını değerlendiriyor.
Sanat Toplulukları Büyük bir Mali Sarsıntıyla Karşı Karşıya
Son zamanların en kapsamlı mali plan değişikliğine giden İngiltere Sanat Konseyi en az 100 topluluğu finanse etmeyi kesecek.
Guardian 4 Kasım 2010, Çeviri: Taner Olçum
Liz Forgan, İngiltere Sanat Konseyi Başkanı. Fotoğraf: the Guardian gazetesi için Linda Nylind
İngiltere’deki sanat toplulukları, en az 100 grubu etkileyecek, kamusal gelirin dağıtılması açısından bir kuşağın görebileceği en çarpıcı finansman değişikliğiyle karşı karşıya.
Bugün artık İngiltere Sanat Konseyi (İSK) yöneticileri 10 yıllık bir gelecek planı tasarlıyor, buna önümüzdeki 4 yılda gerçekleşecek yeni finansman süreç de dahil.
Sanat Konseyi’nden mali destek alan Kraliyet Opera Evi’nden tutun da küçük kasabalardaki yerel sanat galerine kadar toplam 850 topluluktan her biri finansman talebi için tekrar başvuru yapmak zorunda kalacak.
Değişiklikler, Sanat Konseyi’nin kapsamlı bir maliyet muhasebesinin ardından bütçenin % 30’una denk gelecek şekilde kesintiye gidilmesi sonrasında gerçekleşti ve bu durumun önemli sanat topluluklarına yapılacak ve % 15’i geçmeyecek kesintilerle devam edeceği söylendi. Böyle bir taahhüt verilmesiyle birlikte, bu kurumların sayısının pek az olacağı uyarısı da eklendi.
İSK yönetim kurulu başkanı Alan Davey: “Bu sadece basit bir bütçe kesintisi meselesi değildir, bu zaten yapmayı arzuladığımız bir şeydi. Artık daha az paramız var ve bunu artık olası en iyi şekilde kullanmak istiyoruz ve bu nedenle sanat toplulukların bu ülkeye kattığı sanat tutkusundan, yeniliklerden ve ilgi çekicilikten vazgeçmiyoruz. Böyle yaparsak, neler olacağını biliyoruz. Bunu 80’lerde gördük. Durum son derece hassas ve seyirciler etkinlikleri terk ederek tepki gösterebiliyorlar. Aynı düşüş sarmalına tekrar giremeyiz. 90’larda bunu tamir etmek oldukça pahalıya mal oldu ve önümüzdeki dört yıl içerisinde sanatın karanlık bir çağa sürüklenmesine müsaade edemeyiz” dedi.
İSK yönetiminden Dame Liz Forgan ise yapılan değişikliklerin konseyin “esnek, şeffaf, verimli ve adil” olması amacını güttüğünü söyledi.
Yapılan dört temel değişiklik şöyle:
• Açık başvuru sürecinin başlatılması, yani herhangi bir topluluğun veya bir araya gelen toplulukların ya da sanatçıların bireysel olarak bile ulusal portfolyonun bir parçası olmak için başvurabilmeleri. Bu süreç bugün (4.11.2010) başladı ve 24 Ocak’a kadar devam edecek. İyi (belki de kötü) haber ise 2012’deki süreç topluluklara bir yıllık önceden bildirilerek Mart 2011’de belli olması.
• Sağlanan finansman kaynakları genellikle üç yıllık olacak, fakat İSK bunun esnek kurgulanacağını belirtiyor. İki yıllık anlaşmalar olabileceği gibi süresi altı yıla kadar çıkabilecek anlaşmalar da yapılabilecek.
• Kurumlar, 850 topluluğun tümünün aynı kutucukları işaretlediği mevcut katı işleyişin yerine “kişiye özel” anlaşmalar yapacak.
• Toplulukların bir kaçı İSK ile “stratejik ortaklığa” gidebilecek, yani daha geniş kamu yararını gözetmeleri beklenecek. Davey, “Onlardan genç yetenekleri keşfetmek ya da daha küçük topluluklara finansman kaynağı sağlama konusunda danışmanlık yapmak veyahut geri hizmet konusunda destek vermek gibi alanlarda sorumluluk almalarını isteyebiliriz” dedi.
Davey en az 100 sanat kurumunun finansman kaynağını kaybedeceğini tahmin ediyor, Forgan ise “geri çevireceğimiz iyi başvurular muhakkak olacaktır” diye ekliyor. Ancak her ikisi de bazı grupların mali kaynaklarında artış olabileceğini belirtmelerinin yanı sıra portfolyoya yeni sanat gruplarının eklenmesini de beklediklerini vurguluyor.
İSK konuyla ilgili çok geniş bir kesime danışıldığını ve alınan geri bildirimlerin mevcut fonlama sürecinin “erişilemez” ve “kapalı bir dükkân” olduğu şeklinde şikâyetleri de içerdiğini belirtti.
Forgan bunun, yeni bir soluk fırsatı olduğunu söyledi: “İşlerin tepe taklak olduğu yönünde bir kanı var. Burnunuz pencereye yapışmış şekilde dışarıdan bakan durumunda bırakılırsanız içeri girmeniz oldukça zordur”.
Sanat Konseyi’nin alınacak başka bütçe kararları da var. Kulislerde yayılan söylentilerden biri, hükümetin buna gerçekleştirmek için önünde dört yılı olmasına rağmen işletme maliyetlerini 22 milyon pound’dan 11 milyon pound’a indirerek hemen % 50’lik bir azaltma yapılması hususundaki ısrarı. İSK’in kültürel olimpiyatlar ve festivaller gibi bir kereye mahsus organizasyonların da nasıl finanse edileceğine dair bir karar vermesi gerekiyor. Manchester Uluslararası Festivali’ne (Manchester International Festival) şimdiden, Sanat Konseyi’nden aldığı paranın önümüzdeki yıl % 6,9 oranında düşeceği söylendi bile.
Çoğu sanat topluluğu için aynı oranda önemli bir diğer konu ise yerel yönetimlerin yapacağı kesintilerin etkisi. Pazartesi günü, Somerset il meclis kabinesi, sanat bütçesinde 158.000 pound’luk bir azaltma yapılması konusundaki tasarıyı onayladı ki bu mevcut bütçenin yarısı demek oluyor; Darlington kasaba konseyi ise şehir tiyatrosu ve sanat merkezine sağlanan ödeneklerin devam etmesinin gerekliliği konusunu da içeren bütçe önerilerini görüşüyor.
