“Küçük Arı Kovanı” Topluluğu 23 Ağustos 2010’da “José Marti” Küba Dostluk Derneği’nin ve Nazım Hikmet Kültür Merkezi’nin davetlisi olarak Türkiye’yi ziyaret etti. İstanbul Nazım Hikmet Kültür Merkezi’ndeki sahnede dünya prömiyeri yaptıkları “Beş Kübalı Kahraman” oyununun şiirleri arasında Nazım Hikmet’in şiirleri de yer alıyordu.
Oyun Önümüzdeki 6 Ekim’de Havana’da sergilenmeye başlayacak.
Küçük Arı Kovanı -“La Colmenita”yı yönetmen Carlos Alberto Cremata 20 yıl önce 14 Şubat 1990′da kurmuş.
“La Colmenita”, Küba Kültür Bakanlığı’na bağlı amatör bir çocuk tiyatrosu topluluğu. Topluluğun bütün gereksinimleri Küba Cumhuriyeti Devleti tarafından karşılanıyor. Çocuklar “Küçük Arı Kovanı”na hiçbir yetenek ya da beceri testi ya da mülakat uygulanmadan alınıyor. “La Colmenita”da yer alan çocuklar okul öncesi eğitim kurumuna ya da ilköğretim okuluna devam ediyor, topluluğun çalışmalarına ise, okuldan arta kalan zamanlarında hafta içi ve hafta sonunda katılıyorlar.
Çocuklar, “La Colmenita”ya 5 yaşında katılıyor ve 15 yaşına geldiklerinde de gruptan ayrılıyorlar. 17 çocuk ve 8 yetişkinden oluşan kadrosuyla Türkiye’de Eskişehir ve Ankara’da turnelerini sürdüren topluluk repertuarında “Küçük Hamam Böceği Martina”, “Çocuk Hakları Sözleşmesi”nden uyarladıkları oyunları var.
Yeni oyunları ABD’de tutsak bulunan beş Kübalı kahramanı anlatıyor. Küba’da birçok insan ailelerinin yanında olmasını bu tür kahramanlara borçlu. Bu oyun tüm bunları halka anlatmak için oynanacak çocuklarla birlikte. ABD’ye gidip bu oyunla Amerikan kamuoyunu etkilemek ve bütün dünyayı esirler serbest bırakılana kadar bu eserle dolaşmak istiyorlar.
Fernando Gonzalez, Ramon Labaino, Antonio Guerrero, Gerardo Hermandez, Rene Gonzales adlı beş Kübalı’nın öyküsünü “Cinco Heroes Cubanos” (Beş Kübalı Kahraman) adı ile sergilediler.
Alicia Jrapko, Racio, Carolina, Amanda, Ana Laura Escalona, Mansan, Olito, Ernesto,Tin, Lilita, Ana Laura Vilaragut, Daniel, Janet, Robertico adlı 15 çocuğun 12 Eylül 1998 de ABD’de tutuklanan ve şu an ağır hapis cezasına çarptırılan beş Kübalının öyküsünü aktarmasını kimi zaman gözyaşları, kimi zaman hayretle, kimi zaman sevinçle, kimi zaman merakla ve en çok da şaşarak izledik. Onlarla beraber şarkılara eşlik ettik, onlarla dans ettik, onlara kucak dolusu sevgiler iletmek için dakikalarca alkışladık.
Gerardo ve Kardinal’in sahneye yansıyan görüntüleri bize hiç de yabancı gelmedi. Çünkü benzer bir olayı ülkemizde, İstanbul’da biz de yaşıyorduk Silivri’de. “Bir Düşün Peşinde” ve “Umudu Beklerken” adlı şarkıların sözlerini sanki Nazım Hikmet’in “Yaşamaya Dair “ dizelerindeki gibi…
Bir Kübalının dayanışmaya, kuşlara ve mahkumlara dair öyküsünü tek sözü kaçırmadan izledik çocuklardan. Bizim onlara “masallar” anlattığımız zamanlarda onlar bize gerçek öykülerle seslendiler.
“Commandante” ve “Guantanamera” şarkılarında eşlik ederken “Yoksulların ayı daima ışıldar/ Yüreğimi sunacağım/ Değişmez bir belge gibi” sözlerinin yer aldığı “Kim demiş her şeyin yitirildiğinin“ ardından tüm izleyiciler “bir şarkı” olmaya başlamışlardı. Çünkü “ŞARKISI OLANIN FIRTINASI OLACAKTIR”.
Sahnede oyuncular o kadar doğaldı ki “su içer gibi”, “salıncakta sallanır gibi” ekibe katılıyorlar, üstlendikleri rollerini, sorumluluklarını yerine getirip mutluluğu paylaşıyorlardı.
Şu anda tüm Küba çapında 700 üyesi olan bu “Küçük Arı Kovanı”, Küba’daki 15 eyaletin yanı sıra Venezüella, Guatemala, Bolivya, Nikaragua, Kolombiya ve İspanya’nın Sevilla kentinde de çalışmalarını sürdürüyor.
Ülkemde de benzer bir etkinliği Beyoğlu’nda Dr. Tevfik Sağlam İlköğretim Okulu’nda Bilgesu Erenus’un yazdığı, öğretmen Neylan Doğan’ın yönettiği “Kuğuş Digiligi” adlı oyunda yaşamıştım 3 Haziran 2010 günü. O zaman da çocuklarla mutlu bir olayı paylaşmıştım.
Küba Çocuk Tiyatrosu “Küçük Arı Kovanı (La Colmenita)” bir süre önce Kadıköy Özgürlük Parkı’nda bir başka oyunlarıyla seyirci ile buluşmuştu. Şimdi Türkiye’de benzer bir oluşumu hayata geçirmeyi hazırlanıyorlar.
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin kabul edilişinin 20. yıl dönümünde, oyunlarını sergileyen UNICEF’in iyi niyet elçisi Küba Çocuk Tiyatrosu’nu davet edip bu güzelliği bizlerle paylaşan Jose Marti Küba Dostluk Derneği ve Nazım Hikmet Kültür Merkezi’ne teşekkür ederim.
