Luke Jennings (The Observer, 12 Eylül 2010 Pazar), Çeviri: Burak Akyunak
Kaynak: Guardian
Akram Khan bana yeni çalışması Vertical Road’un (Dikey Yol) nasıl ortaya çıktığını anlatıyor. Sydney Opera Binası’ndaki son performanslardan birinden taksiyle oteline dönerken bir anda Londra’daki babasını araması gerektiğini hisseder. “Konuştuk ve konuşmamız bittiğinde taksici bana Bengal dilinde ‘Babanın adı Mosharaf Khan mı? Bangladeş’te Algichor adlı bir köyde mi doğdu?’ diye sordu. Hayalet görmüş gibi olmuştum. Bu adam CIA’den miydi? Sonra ağlamaya başladı. Babamla ikisinin 30 yıl önce birlikte büyüdükleri ortaya çıktı. Bu olay bana şans dediğimiz şeyin aslında şans olmadığını öğretti. Kaosa rağmen, hepimiz birbirimize bağlıyız.”
Leicester’daki Curve tiyatrosunun prova stüdyosunda oturuyoruz. Etrafımızda kumpanyasının dansçıları soluklanıyor. 1974’te Londra’da doğan Khan, kathak olarak bilinen Hint klasik dansını küçük yaşlardan beri çalıştı. Bunun yanında çağdaş dans da çalıştı ve 2000 yılında Akram Khan Company’yi kurduğundan beri çalışmaları kültürler arası bağlar açısından göze çarpıyordu.
Belli başlı çalışmaları arasında Anish Kapoor’la birlikte çalıştığı Kaash ve Khan’a South Bank Show ödülünü getiren ma bulunuyor. En yeni ansambl çalışması ise bu baharda uluslararası turnesini Pekin’de sonlandıran, kimlik temasını hüzünlü ve komik bir şekilde yeniden ele alan bahok oldu.
Kumpanya için çok değerli olmasına karşın oldukça mütevazı olan Khan, kumpanyası tarafından sevgi dolu bir saygıyla karşılanıyor. Kumpanyanın en eski üyelerinden biri olan Eulalia Farro “Akram’ı farklı kılan şey dinlemesi” diyor ve ekliyor: “Eseri yaratmak paylaşılan bir süreçtir ve bu yüzden halen onunla dans ediyorum.”
Khan aynı zamanda balerin Sylvie Guillem, heykeltıraş Antony Gormley ve yakın zamanda Fransız aktris Juliette Binoche ile bir araya gelmesinin yanı sıra solo bir kariyer de sürdürüyor. Gizemli bir ada sahip olan in-i adlı bir prodüksiyonda Binoche ona oyunculuğu öğretirken o Binoche’ye dans etmeyi öğretmiş ve birlikte aşk konusunu keşfe çıkmışlar. Eleştirel heyecan sınırlı olsa da bu girişim her ikisi için de ilerleyebilecekleri yeni bir yol açmış ve Khan’ın kültürel alanda A sınıfı bir sanatçı olduğunu kanıtlamış.
Şimdiyse aklı kompozitör Nitin Sawhney ile birlikte çalıştığı Vertical Road’da. “Yatay Yol insanlıktan uzaklaştıran tüm yönleriyle dünyevi hayattır. Dikey yol ise ruhani yoldur; yükselmeye giden yoldur. Karanlık bir çalışma ama inançla ilgili. Yaptığımız bunca şeye rağmen, Soykırıma, küresel ısınmaya rağmen Güneş’in doğmaya devam edeceğinin kesinliği hakkında.” Ve sonra, ellerini çırpıyor, dansçılarına gülümsüyor ve prova devam ediyor.
