Konu hakkında AKnews’e bilgi veren Şehir Tiyatrosu Genel Sanat Yönetmeni Rüknettin Gün, repertuarlarının iki dilden ve iki lehçeden oluştuğunu hatırlatarak, “İlk defa Zazaki oyunlarla seyirci karşısına çıkacağız. Zazaki lehçesinde oyun üretmek bizim sorumluluğumuzdur” dedi.
Zazaki oyun fikrinin geçen yılki turnede ortaya çıktığını belirten Rüknettin Gün, şöyle konuştu:
“Geçen sezon Kurmanci çocuk oyunuyla bölge turnesine çıktık. Kimi ilçelerde çocuk seyircinin Zazaki ve Türkçe bildiğini gördük ve Kurmanci çocuk oyunumuza pek ilgi gösterilmediğini fark ettik. Dolayısıyla geçen turnede, önümüzdeki sezona biri çocuk biri de yetişkin oyunu olmak üzere, Zazaki lehçesinde iki oyun hazırlamaya karar verdik. Şimdi bu oyunların hazırlığını yapıyoruz.”
İlk oyun 1 Ekim’de
Bir çocuk oyununu Kürtçe’nin Kurmanci ve Zazaki lehçeleriyle Türkçe dilinde hazırlayacaklarını belirten Gün, Zazaki oyunlarını Diyarbakır’ın Dicle, Lice, Muş’un Varto ilçeleri ile Bingöl, Elazığ ve Tunceli’de sahneleyeceklerini duyurdu. “Zazaki oyun üretmek bizim sorumluluğumuzdur” diyen Gün, Zaza çocuklarına ilk defa kendi anadilleriyle oyun izlettirmenin heyecanını yaşayacaklarını kaydetti.
Gün, Zazaki için “Otobüs Durağı’nda Üç Bencil” oyununu repertuarlarına almayı düşündüklerini söyledi.
Zazaki oyun için hazırlık çalışmaları devam ederken, yetişkinler için hangi oyunun hazırlanacağı netlik kazanmadı. Tiyatro, bu yılki sezona iki tane de Kurmanci oyun yetiştirmeyi hedefliyor.
1 Yorum
Biz Zazalara khurr etiketi yapistiran arkadaslara bir kac soru yöneltmek istiyorum. Sayet cevaplarlarsa halkimizida aydinlat(!) mis olurlar.
Simdiden kendilerine tesekkür ediyorum.
1-Zazaca Kurmancice sivesimidir?
Evetse neden hayirsa neden
2-Zazaca Soranice sivesimidir?
Evetse neden hayirsa neden
3-Zazaca Lorice sivesimidir?
Evetse neden hayirsa neden
4-Zazaca Bahdinice sivesimidir?
Evetse neden hayirsa neden
Bütün sorulara cevabiniz hayir ise(ki gercegide bu olmali,aksi mantiksizliktir) nasil oluyorda olmayan bir seyin sivesi oluyor,yani asli olmayan bir seyin fotokopisi oluyor, kendi ana diliniz?
Ülkemizde Sosyal demokrat oldugunu iddia eden hic bir kurum simdiye degin Zazaca ve Zazalara insani erdemlikle yaklasmamistir cünki Islam düsmani kuyruklari disarda olan güclerin maslari heü türkiyeyi yönlendirmistir ve müslüman olmayan bu gücler Zazalarin gerek Sunni gerekse Alevi kesiminin Ülkemizin en dindar kesimi olduklarini bildiklerinden her türlü alcakca metodu kullanarak Zazalara kan kusturmuslardir. Zazalara yapilan hacli ve masonik seferlerin ardi arkasi asla gelmemistir bu bugünde sürmektedir. Zazalara deilde kürtlere tv acanlar nerenin mallari olduklarini ortaya koymuslardir zaten.
Buda türkiyedeki tüm bu sözde sosyal mosyal hikayeler anlatanlarin aslinda dis güclerin masalari oldugunu ortaya koyuyor.
Cünki Zazalara karsi bir insanin tavri onun gerek dini gerekse sosyal vicdanini ortaya koymak acisindan bir aynadir.
Bakin bakalim dillere,almanca ile ingilizce bile birbirlerine bizlerin dillerinden yakin. Ama kimse kalkip almanca ingilizcenin yada ingilizce almancanin sivesi gibi gerzekce sacmalamiyor .
Almanca – Ingilizce – Kuzeykürtcesi (Kurmanci) – Merkezkürtcesi (Sorani) – Farsca – Zazaca
Ich mache – I make – Ez dikim – Min dekem – Man mikonam – Ez keno
Ich gehe – I go – Ez terim / diçim – Min terem / deçem – Man miram – Ez şono
Ich komme – I come – Ez teme – Min tema – Man miam – Ez eno
Ich esse – I eat – Ez dixwim – Min dexwem – Man mixoram – Ez weno
Ich gebe – I give – Ez didim – Min dedem – Man midam – Ez dano
Ich nehme – I take – Ez digirim – Min degirem – Man migiram – Ez ceno
Ich sehe – I see – Ez dibînim – Min debînem – Man mibinam – Ez veneno
Ich will – I want – Ez dixwazim – Min dexwazem – Man mixam – Ez wazeno
Ich weine – Ez digrim – Min degrem – Man gerey mikonam – Ez berbeno
Ich habe Angst – I have fear – Ez ditirsim – Min detirsem – Man mitarsam – Ez terseno
Ich weiß – I know – Ez dizanim – Min dezanem – Man midanam – Ez zaneno
Das – This – Ev- Ew – ? – No / Na / Ina
Wann – When – Kenge- Kengjiye – Key – Key
Ich bin hungrig – I am hungry – Ez birçime – Min berçima – Man gorosname – Ez veşano
In meinem Haus – In my house – New/Li Mala min – Malem – Dar malê/xunê man – Çeyê/Keyê mın der
Deutsch – Englisch – Nordkurdisch (Kurmanci) – Zentralkurdisch (Sorani) – Persisch – Zazaisch
Ich – I – Ez / Min – Min – Man – Ez / Min
Du – You – Tu – To – To – Tu
Er/Sie/Es – He/She/It – Ew – Ew – Un – O/A
Wir – We – Em – Eme – Ma – Ma
Ihr – You – Hûn – Ewe – Şoma – Şıma
Sie pl. – They – Ewan – Ewan – Uhnah – Ê
Meins, mir, mich – Mine, me Min – Min – Man – Min
Deins, dir, dich – Yours, you – Te – To – To – To
Unsers, uns, uns – Our, us – Me – Eme – Ma – Ma
Euers, euch, euch – Your – We – Êwe – Şoma – Şıma
Gecmis Zaman eklerini bir kiyaslayalim;
Deutsch – Englisch – Zazaisch – Kurdisch – Belutschisch – Persisch
Sehen – See – di-;vênıt- / vên- – dit- / -bin- dit- / gind- did- / -bin-
Sagen – Say – vat- / va- – got / -bêj- – guşt / guş – goft / -gûy-
Kommen – Come – ame- / ye-/ê- – hat- / -ê- – a-kt- / ây- – âmed / -ây-
Waschen – Wash – şüt- / şü;şıw- – şıst- / -şo- – şuşt- / şod- şost- / -şûy-
Verkaufen – Sell – rot- / roş- – frot- / -froş – şawaxta- / şawaşk – forûxt- / -frûş-
Hören – Hear – eşnawıt-, eşna / eşnaw- – -(bı)hist- / (bı)hiz- işkut- / işkan- – şenid- / -şınev-
Kaufen – Buy – herina- / herin – -kırri- / kırr- – (gir- ) xerid- / -xer-
Lachen – Laugh – huyiya- / huyi- – keni- / -ken- kandit- / kand – xendid- / -xend-
Fließen – Flow – rêca- / rêc- – rêt- / -rêj – rêtk- / rêç – rixt- /- riz-
Sieden – Simmer – gıriya- / gıri- – kelin- / -kel- – grâst- / grâd- cûşid- / -cûş-
Wissen – Know – zanıt-;zana- / zan- zanin- : -zan- – zant- / zân- dânıst- / -dân-
Essen – Eat – werd- / wer- – xwar- / -xw- – ward- / war- xord- / -xor-
Heyvan Isimleri
Deutsch – Englisch – Zazaisch – Kurdisch – Belutschisch – Persisch
Ochse – Ox – Ga – Ga – Gok – gâv
Esel – Donkey – Her – Ker – Har – Xer
Ziege – Goat – Bıze – Bızın – Buz – Boz
Schaf – Sheep – Miye (mêşın) – Mi – Mêş – Miş
Wolf – Wolf – Verg – Gur – Gwark/gurk – Gorg
Igel – Cüce/juje – Juji – Caduk – cûce-tiği
Maulwurf – Mole – Herremuşk – Kherremuşk – ? – xermuşk
Maus – Mouse – Merre – Mışk – Muşk – Mûş
Fuchs – Fox – lüwe – rovi – ? – rûbâh
Renkler
Deutsch – Englisch – Zazaisch – Belutschisch – Kurdisch – Persisch
Weiß – White – Sıpê – Ispet – Sıpi – sıfid
Schwarz – Black – Siya – Syâh – Reş Siyâh
Rot – Red – Sur – Suhr Sor – Sorx
Gelb – Yellow – Zerd – Zard Zer – Zerd
Gold – Gold – Zerrn(ên) – Zarri (suneri) – Zêr(in) – zerr(in)
Silber – Silver – Sêm(ên) – çandan – Ziv(in) – Sim(in)
Grün – Green – Kesk – şinz – Kesk Sebz
Blau/Grün – Blue/Green – Khewe/Kıho (hewz) – sabz/sawz – şin – âbi
Grau – Grey – Gewr – Sabz – Gewr – Xâkısteri
Birkac Kelime
Deutsch – Englisch – Zazaisch – Belutschisch – Kurdisch – Persisch
Unten – Down- cêr – çêr – jêr – zir
Frau – Woman – ceniye – can – jın – zen
Berühren – affect – (ro)vitene (vic- ro) – gêcag – bıjêr- – bixten (biz-);eleg kerden
Tag – Day – roce – rôç – roj – rûz
Leben – Life – cewiyaene – ciyag – jiyan – zisten
Hoch – High – berz – burz – bılınd – bolend
Werfen, lassen – Throw, leave – eşt- (erz-) – işt- (killag) – hêşt- (hêl) – hışt (hıl)
Herz – Heart – zerri – dıl/zirdê (edebiyat) – dıl – dıl
Jahr – Year – serre – sâl – sal – sâl
Schwester – Sister – wae – gwahâr – xweh/xwışk – xâher
Wollen – Will – waştene – lôtag (hint.) – xwestın – xâsten
Süss, wohl – Fine – weş – waş – xweş – xoş
Fallen (Gegenwarts-Stamm) – Down-Fall kew- – kap- – -kev- – -oftâd- (-keb-)
Sözcükler
Deutsch – Englisch – Zazaisch – Kurdisch – Persisch
Öffnen – Open – Rakerdene – Vekirin – Bâz kärdän
Bringen – Bring – Ardene – Anin – Âvärdän
Lesen – Read – Wendene – Xwandin – Xândän, xundän
Sprechen – Speak – Qesey Kerdene – Qise/Dang/Axaftin kirin – Härf zädän
Sagen – Say – Vatene – Gotin – Goftän
Gehen – Go – şiyaene – çun – Räftän
Kommen – Come – Amaene – Hatin – Âmädän
Melken – Milk – Ditene – Dotin – Duşîdän
Sitzen – Sit – Roniştene – Runiştin – Neşestän
Wählen – Choose – Weçinitene – Helbijartin – Vär çîdän/Bär çîdän
Sayilar
Deutsch – Englisch – Zazaisch – Kurdisch – Persisch
Eins – One – Yew/Jew – Yek – Yek
Zwei – Two – Dı – Du – Do
Drei – Three – Hire – Se – Se
Vier – Four – çar – çar – çähâr
Fünf – Fife – Phonc – Penc – Pänc
Sechs – Six – Ses – şeş – şeş
Sieben – Seven – Hawt – Heft – Häft
Acht – Eight – heşt – heşt – häşt
Neun – Nine – New – Neh – Noh
Zehn – Ten – Des – Deh – Däh
Zwanzig – Twenty – vişt – bist – bîst
Dreisig – Thirty – Hiris – Si/Sih – Sî
Vierzig – Fourty – çewres – çel – çehel
Hundert – Hundred – Se/Sed – Sed – Säd
Tausend – Thousand – Hazar – Hezar – Häzâr
Genel Kelimeler
Deutsch – Englisch – Zazaisch – Kurdisch – Persisch
Auge – Eye – çim/çism – çav – çeşm
Ohr – Ear – Gos/goş – Guh – Guş
Augenbraue – Brow – Buri – Biru – äbru
Arm – Arm – Boji/Bazi/Qol – Mil/Bask/Pil – Bâzu
Dieb – Thief – Dizd – Diz – Dozd
Feuer – Fire – Adir – Agir – Âtäş
Schritt – Walked – Game – Gav – Gâm
Name – Name – Name – Nav – Nam/Esm
Nacht – Night – Sewe/şewe – şev – şäb
Weizen – Wheat – Genim – Genim – Gändom
Brücke – Bridge – Pird – Pir – Pol
Dorf – Village – Dewe – Gund – Rustâ/De
Ja – Yes – Ya/Heya/Ee – Ere/Here/Bele – Âre/Bäle
Nein – No – Ne – Na/No – Näh/Xeyr
Deutsch – Englisch – Zazaisch – Kurdisch
Weinen – Cry – Bermayiş – Girin
Mund – Mouth – Fek – Dev
Hunger – Hunger – Veyşan – Birçî
Öffnen – Open – Akerdiş – Vekirin
Runterlegen – Put down – War kerdiş – Ber bi jer kirdin
Abend – Evening – Şan – Evar
Stirn – Forehead – Çare – Enî
Cousine – Cousin – Dedkeyna – Dotmam
Cousin – Cousin – Deza – Pismam
Mutter – Mother – May/Day – De/Day
Hinten – In the back – Dim – Paş
Freund – Friend – Embaz/Hawal – Heval
Birne – Pear – Miroy – Hurmî
Pferd – Horse – Estor/Hestor – Hesp
Mond – Moon – Aşmi – Hîv
Fuß – Foot – Ling – Pî/Pe
Gleich – Similarly – Zey – Wek
Flüssiges Joghurt – Liquid yogurt – Do – Dew
Separat/Eigen – Separately – Ciya – Cude
Sich trennen – Separate – Abiryayiş – Ji hev cude kirin
Vater – Father – Pi/Baw – Bav
Mandelbaum – Almond tree – Vamer – Dara behiva
Mandel – Almond tree – Vami – Bihîv
Fluch – Curse – Zewt – Nifir
Aufseher/Bewacher – Custodian – Qolçi – Bekçî
Sattel – Saddle – Miyane – Pişt
Ein Stück – A piece – Leteye – Parçekî
Nase – Nose – Zinci/Pirnike – Poz
Messer – Knife – Kardi – Ker
Lass es! – Leave it! – Berde!
Lassen – Leave – Veradayiş – Berdan
Geizig – Stingy – Kojo – Çikoz/Destgirtî
Matsch/Schlamm – Mud – Linci – Celb, herî, mule
Rufe! – Call! – Veyndi! – Banke!
Schnell – Fast – Rew – Zu
Abheben – Take off – Antiş – Kişandin
Drehen – Turn – Açarnayiş – Vegerandin
Bereich – Range – Çorşme – Dor
Socke – Sock – Puçik – Gore
Stock – Stick – Çuwe (şeft) – Ço
Tropfen – Drip – Dalpa – Dilop
Trommel – Drum – Niqara – Def
Ändern – Change – Virnayiş – Guhartin
Mühle – Mill – Ariye – Aş
Depp/Irrer – Mad – Xint/Xex – Dîn/Şet
Übriger/Anderer – Remaining – Abini – Yadin
Nähe! – Sew – Biderzi! – Bidiru!
Nähen – Sew – Deştiş – Dirutin
Knie – Kneels – Saqe (çaqe) – Çok
Weber – Weave – Çilag – Karkere tevne
Schwein – Pig – Xoz – Berez
Frost – Frost – Piren – Kiras
Bleib! – Remain! – Vindi! – Bise!
Anhalten – Stop – Vinderdiş – Sekinandin
Wand – Wound – Des – Duwar
Knopf – Button – Zirar (gocak,mak) – Bişkov
Hochzeit – Wedding – Veyve – Dawet
Gestern – Yesterday – Vizer – Duh
Komm zurück! – Turn back! – Ageyri! – Vegeri!
Tür – Door – Keber/Çeber – Xwar
Apfelbaum – Apple tree – Sayer – Dara seva
Gatte – Husband – Camerd – Peya, mer
Haus – House – Ban, Keye/Çeye – Xani, Mal
Dämmerung – Dawn – Sodir – Berbang, Şefeq
Spät kommen – Late come – Berey ameyiş – Dereng hatin
Es vergeht – It passes – Ravereno – Derbas dibe
Überqueren – Cross – Raverdiş – Derbas bun
Braut – Bride – Veyv – Buk
Hirsch – Deer – Kozpez – Pezkuvî
Herumführen – Lead around – Çarnayiş – Gerand
Geht – Goes – Şino – Diçe
Sonne – Sun – Tiji (tinc) – Roj
Taube – Deaf – Bewran – Kevok
Erscheinen – Appear – Asayiş – Xwane,Xuya kirin
Bringen – Bring – Berdiş – Birin, dibin
Volk – People – Şar – Gel
Schaufel – Shovel – Hiwe – Ber
Inhalt – Contents – Teyestey – Naverok
Fein – Finely – Tenik – Zirav
Stupsen – Nudge – Tot (temdayiş) – Kut kirin
Aufheben – Waive – Hewadayiş – Rakirin
Burg – Castle – Diz – Kel (Kela)
Mischen – Mix – Şaneynayiş – Tevhev kirin
Kampf – Fight – Lej – Şer, Pevçun
Melone – Melon – Beşila – Kelek (Qavun)
Schwiegermutter – mother-in-law – Vistewra – Xezur
Kratzen – Scratch – Aşanayiş – Kolandin
Schneiden – Cut – Bibirni – Jeki
Landen – Land – Anişt – Danin
Schmusen – Smooch – Peşyayiş – Hembez kirin
Erbrechen – Vomit – Viritiş – Verişin
Lamm – Lamb – Verek – Berxik
Dorfmensch – Village Human – Dewic – Gundî
Schwert – Sword – Şemşer – Şur
Magen – Stomach – Pize – Zik
Wie? – How? – Senin? – Çawa?
Was sagt er? – Which he says? – Se vano? – Çi dibeje?
Was hat er gesagt? – What did he say? – Se va? – Çi got?
Soviel – As much – Héndiki – Hoqasa
Holz – Wood – Koli – Ezing
Sein – Be – Biyayiş – Çebun
Kann sein – Can be – Beno – Dibe
Von ihr – Of her – Ay ra – Ji wi
Grass – Gras – Vaş – Giya
Mittag – Noon – Dihir – Nîvro
Übermorgen – Day after tomorrow – Birro – Du sibe
Messen – Measure – Peymitiş – Pîvan
Ön – In front – Verni – Peşî
Finger – Finger – Gişt, ingişt – Tilî (beçî)
Sontag – Sunday – Kire – Yekşem
Sirup – Syrup – Rib – Dims, mot
Fenster – Window – Teqa (şibak) – Baca, Pencere
Backen – Bake – Pewtiş – Pişirandin
Morgen – Tomorrow – Şewra – Sibe
Bart – Beard – Erdiş – Rî
Verstecken – Hide – Nimitiş – Veşartin
Stroh – Straw – Simer – Ka
Überziehen – Cover – Rakerdiş – Raxistin
Herbst – Autumn – Wesar – Payîz
Vertrauter – Familiar – Waşti – Dergisî
Stein – Stone – Si (kerra) – Kevir
Gott – God – Homa/Heq – Xuda, xwede
Hase – Rabbit – Arweş – Keroşk
Hahn – ***** – Kerg – Mirîşk
Schweiß – Sweat – Ariq – Xuydan
Sammeln – Collect – Arekerdiş – Berev kirin
Sich versammeln – Meet – Arebiyayiş – Kombun,bervbun
Rasur – Shave – Taşitiş – Kurkirin
Musik – Music – Der (deyr) – Stran
Aufwachen – Wake up – Aya biyayiş – Şîyar bun
Lang – Long – Derg – Direj
Frieren – Freeze – Cemidyayiş – Qerisandin
Traube – Grape – Engur – Tirî
Es gibt – It is – Esto – Heye
Schlagen- Strike – Pirodayiş – Ledan
Regen – Rain – Yaxir, varan – Baran
Zünden – Ignite – Acivinayiş, Veşnayiş – Pexistin, Şewitandin
Lecken – Lick – Leseyiş – Dilese
Brennen – Burn- Veşayiş – Şewitîn
Wunde – Wound – Dirbet – Brin
Polster – Pad – Balişna – Balîf
Schreiben – Write – Nuştiş – Nivîsandin
Text – Text – Nuşte – Nivîs
Kneten – Kneat – Alawitiş – Hevîr çekirin
Es gibt nicht – Its not – Çino Tune
Schwimmen – Swim – Asnaw – Ajne
Blitz – Lightning – Virso – Brusk
Stern – Star – Estare – Sterk
Zerreissen – Tear up – Dirnayiş – Qetandin
Cümle Kurma
Deutsch – Zazaisch – Kurdisch
Satzform – Viraştena ristan – Çekirina hevokan
Sie ist meine Schwägerin. – Birarcinya min a. – Jina bire min e.
Mit deinen Schmerzen – Bi eşane to ya – Tev eşa te
Was liest du ? – Çiçi wanene? – Çi dixwini?
Dein Tropfen von deinem Blut – Dirope goni ya to ra – Dilopekî ji xwîna te
Von den Freunden – Enbazan ra – Ji hevalan
Spiele das ab! – Ey /ay bitiri! – Wîya dizi ke!
Ich komme von den Gipfeln der Berge runter – Ez koyan ser ra yena war – Ez ji sere çiyan teme xwar.
Ihr seid gekommen ? – Şima amey? – Hun hatin?
Was werdet ihr essen? – Şimaye çiçi wene? – Hun çi dixwin?
Wohin geht ihr? – Şimaye şine koti? – Hun diçin ku?
Wo gehst du? – Şine koti? – Di çi ku?
Es hat mein Blut erwärmt – Goniya mi kerdi germ – Xwîna min germ kir
Wir werden gehen – Ma ye şire – Em e herin.
Von jetzt an – Nika ra – Ji nuha ve
Wer ist der, der kommt? – O kamo yeno? – Ew kîye te
Er ist zu Fuß gegangen – Pay şi – Bi pe çu
Zusammen – Pe di – Bi hevra
Was macht dein Vater? – Piye to seken o? – Bave te çi dike?
Was machst du? – Sekene? – Çi diki?
Wie gehts dir? – Senine? – Çawayi?
Woher kommst du? – Ti ye koti ra yene? – Tu ji ku te?
Neben dir – To heti – Cem te
Wie ich schon sagte – Zeki mi va – Wek min got
Von ihnen – Ina ra – Ji wana
Was machen sie? – Ina ye sekene? – Ew çi dikin?
Ich bin nicht hungrig – Ez veyşan niya. – Ez ne birçime.