Mimesis Çeviri / Sanılanın aksine profesyonel eleştirmenlerin karşısında olmayan blog yazarları bu yıl Edinburg’ta sesini yükseltti.
Guardian. 22 Ağustos 2013, Çeviri: Gamze Tosun
Kişi sayısı… Edinburg Fringe [Alternatif Tiyatro Festivali]’nin boyutu düşünüldüğünde, her türden eleştirmen gerekli. Fotoğraf: Jeff J Mitchell/ Getty Images
Ağustos ayı, Indepent on Sunday’in, bünyesinde çalışan sanat eleştirmenlerinin işlerine son verdiğine dair kötü bir haberle başladı. Edinburg’ta eleştirmenlerin önemine ve blog yazarlarının yükselişine dair tartışma; tiyatro ve komedi prodüktörü Nica Burns ve diğerlerinin müdahaleleriyle ses getirdi. Blog yazarı Andrew Haydon’nın düşünceli yazısı da bu müdahalelerden biri oldu. Edinburg’ta sıkça dile getirilen görüşlerden birine göre; eleştiri düşüş yaşıyor ama burada, etrafına çiçekler dağıtan izlenim ve blog yazarlarının toplam sayısı aslında kimsenin ayrıntılardan büyük resmi göremediği anlamına geliyor. Kalite kontrol talep eden raporlar bile yazılıyor.
Ben bu kadar yayının, sadece internet üzerinden olsa da, basılı eleştirilerle aynı eski moda yöntemi kullanmasını tuhaf bulmakla beraber aksi eğilimindeyim: bana kalırsa; ne kadar fazla o kadar canlı. İster internette ister basılı olsun, okurlar aptal değil. Onlarda; zamanlarını ve dikkatlerini ayırmaya değer blog yazarlarını ve eleştirmenleri ayırabilecek kapasiteden daha fazlası var! Kuru gürültüyü ayıklayabilirler.
Biz, profesyonel eleştirmenler, işlerimiz hakkında endişeli olabiliriz (Independent on Sunday’in tavrı da haklı olduğumuzu gösteriyor) ama suçlanması gereken blog yazarları değil; sorun 21.yy’da dev haber organizasyonlarını besleyecek finansal modellerin bulunmasındaki zorluklarda. Aslında ben, blog yazarlarının Edinburg’ta da başka yerlerde de tiyatro adına yararlı olduğunu düşünüyorum.
Bu konudaki tartışmalarda genelde blog yazarları ve eleştirmenler birbirlerine karşı taraflarda konumlandırılır. Ancak, geçtiğimiz aydan beri Edinburg’ta bu iki grup birbiriyle fazlasıyla iyi geçiniyor. Basılı yazılar için oldukça kısıtlı bir alana var, dolayısıyla benim gibi eleştirmenler için bir festival boyunca iki düzine gösteriden fazlası hakkında yazmak imkansız. Ancak, A Young Theater gibi siteler, günde sekiz ya da daha fazla gösteri hakkında görüş yayınlayabiliyor. Exeunt gibi diğer blog yazarları ve siteler, giderek daha da genişleyen Fringe festivalinde aksi takdirde tümüyle kapsanamayacak gösteriler hakkında uzun ve derinlikli yazılar yayınlayabiliyorlar.
Bu Edinburg Fringe’i blog yazarlarının iyice geliştiği kapsama alanlarını derinlemesine ve alan olarak arttırdıklarını gösterdikleri bir festival olarak hatırlanacak denebilir. Bu yalnızca iyiye işaret olabilir. Eğer Edinburg Fringe’de tiyatro yaşayacak ve gelişecekse, nitelikli eleştirilerin tümüne ihtiyaç var. Sadece profesyonel eleştirmenler ya da sadece blog yazarları değil; ikisi birden gerekli.
