Eric-Emmanuel Schmitt ile yapılan bu röportaj Saint Joseph Lisesi 10. Sınıf Öğrencileri Anais Tanyer, Muratcan Sabuncu ve Özge Erceiş tarafından gerçekleştirilmiştir.
Belçikalı ünlü roman ve oyun yazarı Eric-Emmanuel Schmitt, Saint Joseph Lisesi öğrencilerini hayatı ve eserleri hakkında bilgilendirmek için 2 Kasım 2010 tarihinde Saint okulumuzu ziyaret etti. Kendisini 21. Yüzyılda yaşayan bir 18. Yüzyıl insanı olarak tanımlayan Schmitt, birçok farklı fikri barındıran “renk cümbüşleri” olarak tanımladığı kitaplarını yazarken okuyucularını provoke etmeyi amçladığını belirtti. Eric-Emmanuel Schmitt konuşmasında, kendisinin “bir aydınlanma çağı filozofu” olduğunun altını çizdi ve romanlarını yazarken temel misyonunun bilgiyi paylaşmak, insanları bilgisizlikten kurtarmak ve bu amaçla felsefe yapmak olduğunu belirtti.
Schmitt’in konuşmasının en çok ilgi çeken bölümü ise dinin günümüz toplumlarındaki yeri konusunda söyledikleri oluştuyordu. Ateist bir ailenin mensubu olmasına karşın dinlere, yani insanlara ilgi duyduğunu belirten yazar dinlerin insan yaşamındaki önemli faktörlerden birisi olduğunu, içeriklerine inanç duymasa da hepsine saygı duyduğunu çünkü dinlerin, yaşamı anlamayı kolaylaştırdığını düşündüğünü söyledi. Dinlere hümanist bir bakış açısıyla yaklaşan Schmitt, dinlerin, sadece fanatik ya da terörist bir olay gerçekleştiği zaman gündem olmasına karşı olduğunu belirtti. Ona göre dinlerin varoluş gerekçesi dünya barışını sağlamaktır. Schmitt insanların bilinmezlikten korktuğunu, hatta bu sebepten dolayı Batı’da bir “İslamofobi”nin var olduğunu savundu. Yazar, başka dinlere karşı toleransın politikayla değil, edebiyatla sağlanabileceğini düşündüğünü, hatta bu yüzden Cycle de l’Invisible adını verdiği, din temalı kitap serisini yazdığını belirtti.
Yazarla, yaptığı konuşmanın ardından bir röportaj yapma imkanı bulduk. Bu röportajı aşağıda okuyabilirisiniz.
Muratcan Sabuncu
***
M.S: İbrahim Bey ve Kuran’ın Çiçekleri adlı kitabınızda, romanın kahramanlarından İbrahim Bey ve Momo İstanbul’a geldikleri zaman, Momo gözleri kapalı bir şekilde, buhur ve tütsü kokusundan buranın bir Ortodoks kilisesi olduğunu anlıyor; fakat bu imkânsız, çünkü Ayasofya 1400’lerden beri kilise değil. Bu bir hata mı, yoksa okuyucuyu, Ayasofya’nın Hıristiyan dünyasının kalbinde hâlâ kilise olduğuna mı ikna etmeye çalışıyorsunuz?
E.E.S: İlk başta bir hataydı; ama sonra ikinci sebepten dolayı (Ayasofya’nın Hıristiyanların gözünde olmasından dolayı) kitapta bırakmaya karar verdim.
Ö.E: Oscar ve Pembeli Meleği’nde, kanserli ve hastanede yaşayan bir çocuktan (Oscar) bahsediyorsunuz. Hastanelerin içini ve oradaki hayatı bu kadar iyi anlatmanızı, klinikte çalışan babanıza mı borçlusunuz?
E.E.S: Evet, bu çocukluğumun bir yansıması; çünkü küçükken, hasta çocukları, beni perşembe ve cumartesileri hastaneye götüren babam sayesinde yakından tanıma imkânı bulmuştum.
M.S: Ünlü Arap aktör Omar Sharif, İbrahim Bey ve Kuran’ın Çiçekleri filminde, Türk olan İbrahim Bey’i canlandırıyor. Sizce Türk’e benzemeyen Omar Sharif, bu rol için uygun bir seçim mi?
E.E.S: Omar Sharif’ten başka seçeneğimiz yoktu; çünkü dünya çapında önem kazanmış az sayıda Türk var. Bu nedenle biz de, dünyaca ünlü bir aktör olan Omar Sharif’in bu rolü canlandırmasını uygun bulduk.
Ö.E: Cycle de l’Invisible adını verdiğiniz kitap seriniz dâhilinde İslam, Hıristiyanlık, Yahudilik ve Budizm hakkında kitaplar yazmışsınız. Pekiyi neden yaygın bir din olan Hinduizm ile ilgili bir kitap yazmadınız?
E.E.S: Hinduizm hakkında yazmadığım doğru; fakat birkaç yıl içinde, bu din ile ilgili bir kitap yazmayı düşünüyorum.
A.T: Farklı dinler hakkında felsefî kitaplar yazıyorsunuz. Bu eğitiminizden mi kaynaklanıyor, yoksa ailenizde farklı dinlere mensup kişiler mi var?
E.E.S: Bunun eğitimim ya da ailemle alakası yok; çünkü ne hocalarım ne de ebeveynlerim Allah’a inanıyorlar.
M.S: Yakın zamanda gerçekleştirmek istediğiniz projeleriniz var mı?
E.E.S: Var, Tokyo’da geçecek bir film çekecek ve Afrika dinlerini konu alan bir kitap yazacağım.
Bize zaman ayırdığınız için çok teşkkür ederiz.
ESERLERİ
Romanları:
• La Secte des égoïstes
• L’Évangile selon Pilate
• La Part de l’autre
• Lorsque j’étais une œuvre d’art
• Guignol aux pieds des Alpes
• Odette Toulemonde et autres histoires
• Ulysse from Bagdad
Cycle de l’Invisible serisi :
• Milarepa
• Monsieur Ibrahim et les fleurs du Coran (İbrahim Bey ve Kuran’ın Çiçekleri)
• Oscar et la dame rose (Oscar ve Pembeli Meleği)
• L’Enfant de Noé
• Le Sumo qui ne pouvait pas grossir
• L’enfant du monstre
Filmleri :
• Monsieur Ibrahim et les fleurs du Coran (İbrahim Bey ve Kuran’ın Çiçekleri)
• Le Libertin
• Odette Toulemonde
• Oscar et la dame rose (Oscar ve Pembeli Meleği)
Tiyatro eserleri:
• Courtes pièces en un acte:
o L’École du diable Le Bâillon
o Mille et un jours
• Pièces en plusieurs actes:
o La Nuit de Valognes
o Le Visiteur
o Golden Joe
o Variations énigmatiques Milarepa
o Le Libertin Frédérick ou le boulevard du crime
o Hôtel des deux mondes
o Monsieur Ibrahim et les fleurs du Coran
o Oscar et la dame rose
o Petits crimes conjugaux
o Mes évangiles
o La Tectonique des sentiments
o Le Bossu
